Tip 1 diyabetli ergenlerde bozulmuş yeme davranışının incelenmesi: Beden saygısı, duygusal yeme, sosyal medya kullanımı ve psikopatoloji ile ilişkisi
Investigation of disordered eating behavior in adolescents with type 1 diabetes: Its relationship with body esteem, emotional eating, social media use, and psychopathology
- Tez No: 875712
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALPEREN BIKMAZER, DOÇ. DR. HAMDİ CİHAN EMEKSİZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Bu çalışmanın amacı, Tip 1 Diyabetli (T1D) ergenlerde bozulmuş yeme davranışının (BYD) incelenmesi ve bu davranışın beden saygısı, duygusal yeme, sosyal medya (SM) kullanımı ve psikopatoloji ile olan ilişkilerinin analiz edilmesidir. Araştırma örneklemi, 13.06.2024 – 13.08.2024 tarihleri arasında Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Hastanesi Çocuk Endokrinoloji bölümüne başvuran 10-18 yaş arasındaki T1D tanılı ergenlerden oluşmaktadır. Veri toplama araçları olarak sosyodemografik veri formu, Diyabet Yeme Sorunları Ölçeği (DEPS-R), Beden Saygısı Ölçeği (BSÖ), Çocuk ve Adolesanlar için Duygusal Yeme Ölçeği, Görünümle İlişkili Sosyal Medya Bilinç Ölçeği (GİSMBÖ) ve Güçler ve Güçlükler Anketi (GGA) kullanılmıştır. Araştırmaya, yaşları 10 ile 18 arasında değişen 86 kız (%57.0) ve 65 erkek (%43.0) olmak üzere toplam 151 ergen (Ort=14.33, SS.=2.18) dahil edilmiştir. Araştırmanın örneklemi, DEPS-R kesme puanına (≥20) göre iki gruba ayrılmıştır. Birinci grupta BYD'si olan 69 kişi (%45.7), ikinci grupta ise BYD'si olmayan 82 kişi (%54.3) yer almaktadır. BYD'si olan grupta, kızların oranı (%69.6), erkeklere göre (%30.4) anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p=.004). Ayrıca, BYD'si olan grupta baba eğitim durumu ortaokul ve altı olanların oranı, lise ve üzeri eğitimli olanlara göre anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur (p=.013). Poliklinik kontrollerin düzensiz olması, BYD riskini anlamlı olarak artırdığı tespit edilmiştir (p=.031). Diyabet nedeniyle acil başvuru sayıları (p=.030) ve yatış sayıları (p=.004) da BYD'si olan grupta daha yüksek bulunmuştur. Kan şekeri düzeyi konusunda yalan söyleyenlerin oranı, BYD'si olan grupta anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p=.008). BYD'si olan ergenlerin VKİ z değerleri, düşük risk grubundakilere göre anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur (p=.028). Ayrıca, BYD'si olanların güncel HbA1c ve son 2 yıllık HbA1c ortalama düzeyleri, düşük risk grubundakilere göre anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p.05). GİSMBÖ toplam puanı ile BYD arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>.05). GİSMBÖ toplam puanı ile BYD arasında istatistiksel olarak anlamlı olmayan, zayıf bir pozitif korelasyon bulunmuştur (r=.286, p>.05). BYD'si olanların dikkat dağınıklığı/aşırı hareketlilik (p=.007), davranış sorunları (p=.004), duygusal sorunlar (p=.007) ve akran sorunları (p=.048) puanları, düşük risk grubundakilere göre anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur. Yapılan çok değişkenli lojistik regresyon analizinde, cinsiyet, baba eğitim durumu ve poliklinik kontrolü gibi faktörlerin DEPS-R puanıyla ilişkili olduğu, ancak bu faktörlerin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı belirlenmiştir (p>.05). Buna karşın, GGA toplam puanı (p=.001) ve BSÖ toplam puanı (p=.029) DEPS-R puanı ile anlamlı bir ilişki göstermiştir. Bu bulgular, T1D'li ergenlerde bozulmuş yeme davranışlarının risk faktörlerini anlamada önemli ipuçları sunmaktadır ve bu bulguların klinik uygulamalarda dikkate alınması gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to explore disordered eating behavior (DEB) in adolescents with Type 1 Diabetes (T1D) and examine the relationships between DEB, body esteem, emotional eating, social media (SM) use, and psychopathology. The study sample comprised adolescents aged 10-18 years who were diagnosed with T1D and attended the Pediatric Endocrinology department of Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Hospital between June 13, 2024, and August 13, 2024. Data were collected using a sociodemographic data form, the Diabetes Eating Problem Survey (DEPS-R), the Body Esteem Scale (BESAA), the Emotional Eating Scale for Children and Adolescents, the Appearance-Related Social Media Consciousness Scale (ASMCS), and the Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ). A total of 151 adolescents participated in the study, including 86 girls (57.0%) and 65 boys (43.0%), with a mean age of 14.33 years (SD = 2.18). Participants were divided into two groups based on the DEPS-R cutoff score (≥20): 69 adolescents (45.7%) with DEB and 82 adolescents (54.3%) without DEB. The DEB group had a significantly higher proportion of girls (69.6%) compared to boys (30.4%) (p=.004). Further analysis revealed that a higher percentage of fathers in the DEB group had a middle school education or less, compared to those with high school or higher education (p=.013). Irregular clinic visits were found to significantly increase the risk of DEB (p=.031), while the number of emergency visits due to diabetes (p=.030) and hospital admissions (p=.004) were also higher in the DEB group. The percentage of adolescents who misreported their blood glucose levels was significantly higher in the DEB group (p=.008). Additionally, adolescents with DEB had significantly higher BMI z-scores (p=.028) and higher current and two-year average HbA1c levels (p.05). There was a weak, nonsignificant positive correlation between the total ASMCS score and DEB (r=.286, p>.05). Adolescents with DEB also scored significantly higher in hyperactivity (p=.007), conduct problems (p=.004), emotional problems (p=.007), and peer problems (p=.048) compared to those without DEB. In the multivariate logistic regression analysis, variables such as gender, father's education level, and regular clinic visits were related to DEPS-R scores, but these were not statistically significant (p>.05). Conversely, total SDQ score (p=.001) and BESAA total score (p=.029) were significantly associated with DEPS-R scores. These findings offer valuable insights into the risk factors for disordered eating behavior in adolescents with T1D and highlight the need for these factors to be addressed in clinical practice.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağında görülen tip 2 Diyabetes Mellitus'ta klinik özellikler ve tedaviye yanıt
Clinical features and response to treatment in type 2 Diabetes Mellitus in childhood
NAZİLE GÜNEŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıMarmara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP DEMİRCİOĞLU TURAN
- T.c. Sağlık Bakanlığı Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniği'ne 2007 yılında başvuran hastalarda bozulmuş açlık glikozu ve hiperlipidemi birlikteliğinin retrospektif incelenmesi
T.r. Ministry of Health Bakirkoy Dr. Sadi Konuk Education and Research Hospital retrospective investigation of the combination of improved fasting glucose and hyperlipidemia in patients applicable to the family medicine polyclinic in 2007
ÖZLEM POLAT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
Aile HekimliğiSağlık BakanlığıAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZMİYE ÖZLEM HARMANKAYA
- Tip 2 diyabetes mellitus'ta insülin direnci ile nötrofil/lenfosit oranı arasındaki ilişki ve diyabet kontrolünün bu ilişki üzerine etkisi
The relationship between insulin resistance and neutrophil / lymphocyte ratio and the effect of diabetes control on this relationship in type 2 diabetes mellitus
ARDA BİLGİLİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN KURT
- Tip 2 diyabetes mellitus hastalarının birinci derece yakınlarında E-selektin, endotelin-1, endocan düzeyleri ve speckletracking ekokardiyografi ile subklinik miyokardiyal disfonksiyonunun değerlendirilmesi
Evaluation of E-selectin, endothelin-1, endocan levels and speckle tracking echocardiography of subclinic myocardial dysfunction in the first degree relatives of patients with Type 2 diabetes mellitus
İSMET ÇULCUOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
İç Hastalıklarıİzmir Katip Çelebi Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. BARIŞ ÖNDER PAMUK
UZMAN YUSUF ÜZÜM
- Çocukluk çağı obezitesinde hiperinsülineminin değerlendirilmesi
Evaluation of hiperinsulinemia in the childhood obesty
EYLEM GÜNEŞ ATILGAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSelçuk ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İBRAHİM ERKUL