Korku sinemasında kadın cinselliği
Woman sexuality in horror film
- Tez No: 87601
- Danışmanlar: PROF.DR. KEZBAN GÜLERYÜZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Radyo-Televizyon, Sahne ve Görüntü Sanatları, Radio and Television, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
144 Sonuç olarak popüler sinemanın bir türü olan korku sineması erkek egemen ataerkil toplumun korku ve endişelerini dışa vurduğu bir türdür. Kadının toplumdaki konumunun değişmesi, cinsel ve ekonomik özgürlüğünü kazanması ve bundan doğan eril kaygı ve korkular korku filmlerinde net bir şekilde gözlemlenebilir. ÖZET Ataerkil ideoloji, babanın mutlak otoritesine dayanan toplumsal bir sistemdir. Tarih boyunca tüm uluslara egemen olan bu toplumsal sistem, kadının eğitim görmesini, ekonomik üretime katılmasını, paraya, güce, iktidara sahip olmasını engellemiş, kadını adeta ikinci sınıf bir insan olarak görmüştür. Kadın evde çalışarak üretime bir katkı sağlamazken, erkek ekonomik kaynaklan, parayı, iktidarı daima elinde tutmuştur. Bu köklü yapı, toplumsallaşma yoluyla küçük çocuklara aktarılır. Küçük kız ve erkekler ilerde üstlenecekleri rolleri aile ve okul içerisinde öğrenirler. Böylece ataerkil yapı yüzyıllar boyu devam eder. 19. yüzyıldan itibaren eğitim gören kadınların az da olsa artmasıyla 20. yüzyılın başlarında ilk kadın hareketleri ve feminizmin ilk kıpırdanmaları başlar. Ancak bu hareket ataerkil sistemden büyük tepki görür, susturulmaya çalışılır. Feminist hareketin gerçek anlamda yaygınlaşıp, ataerkil sisitemi sarsması 2. Dünya Savaşı sonrasına rastlar. Erkeklerin savaşa katılmaları nedeniyle doğan iş gücü açığını kadınlar kapatır. Savaş sonrasında da kadınlar ekonomik yapıda giderek daha fazla ağırlık kazanmaya başlarlar. Eğitim gören kadınların da artmasıyla yönetici pozisyonlarındaki kadınların sayısı artar. 1960'dan itibaren toplumda esen liberal rüzgarları da arkasına alan feminist hareket, sesini duyurmaya başlayan bir güç haline gelir. Kadın ve erkek arasındaki eşitsizliği pekiştiren bir çok yasa değiştirilir. Doğum kontrol haplarının gelişmesi ve yaygınlaşması ile kadınlar cinsel145 özgürlüklerini kazanırlar. Bütün bu gelişmeler, otoritesini ve egemenliğini yitirmekten korkan ataerkil sistemde ve eril zihniyette derin kaygılar yaratır. Ataerkil toplum yapısı içinde varolan popüler sinema da bu sarsıntı ve kaygılardan ciddi biçimde etkilenir. Ataerkil toplum yapısı içinde gelişen popüler sinema, türleri, anlatı kodları, olay örgüsünün oluşumu ve karakterlerin işlenmesiyle tam anlamıyla ataerkil sistemin ve eril zihniyetin yapılandığı bir alandır. Popüler sinemanın tüm dünyadaki kalesi olan Hollywood'da üretim süreci tamamen erkeklerin elindedir ve filmler eril bakış açısını yansıtırlar. Popüler sinemadaki kadın karakterler de erkekler tarafından, erkek bakış açısı ile yaratılır ve sunulurlar. Popüler sinemadaki erkek egemenliği, doğal olarak erkeklerin arzularının, korkularının ve kaygılarının filmlere yansıması sonucunu doğurur. Korku filmleri de popüler sinemanın bir türü olarak bu kaygı ve korkuların en net şekilde okunabileceği bir alandır. Feminist hareketin yaygınlaşması ve kadınların cinsel, toplumsal ve ekonomik alanda kazandıkları haklar ve bütün bunların erkeklerde yol açtığı kaygı ve korkular korku filmlerinde örtülü bir şekilde yansımıştır. 1950 sonrasında çekilen korku filmlerinin içerik analizleri yapıldığında, cinselliğinden ötürü kendisinde arzunun yanı sıra korku ve tedirginlik uyandıran kadın karşısında erkeğin, feminist hareket sonrasında kendisini iyice tehlikede hissettiği, duyduğu güvensizlik ve kaygıların arttığı görülür. Bu dönem korku filmlerinde kadın, iki şekilde yer alır: kurban ve canavar olarak. Kadının pasif bir kurban olarak bir katil tarafından bıçak ya da benzeri bir şeyle kanlı bir biçimde öldürüldüğü korku filmlerine 'slasher' denir. Hitchcock'un Psycho 'sunun öncülüğünü yaptığı bu türde kadınlar, ataerkil sisteme karşı çıktıkları, erkeklerin otoritesini sarstıkları için sembolik bir şekilde cezalandırılırlar. Diğer taraftan da kamera açıları, çerçeveleme, aydınlatma gibi unsurlarla da kadın bir nesne olarak konumlanır ve böylece erkek seyircinin görsel haz arzusu tatmin edilir.146 Korku filmlerinde kadının sunumunun incelenmesi gereken başka bir yönü de kadının canavar olarak ataerkil sistemi, eril iktidarı ve cinselliği tehdit ettiği filmlerdir. Kadın, vampir, yaratık, cadı v.b. olarak görüldüğü bu filmlerde 1950 sonrasında sayıca bir patlama yaşanmıştır. Bu filmlerde ortak formül, kadının canavar olarak normalliği tehdit etmesi ve anlatının sonunda da dişi canavarın erkek kahraman tarafından yok edilerek kadından ve cinselliğinden kaynaklanan eril kaygıların yatıştırılmasıdır. Böylelikle yüzyıllardır süren toplumsal ve ekonomik üstünlüklerini kaybeden erkeklere korku sineması bir arınma sağlar. SUMMARY In most part of the world, patriarchal system enables men to have power, money and authority. Patriarchal system is dominant in cinema industry as well. Male dominance structures production, narrative and narrative codes. Patriarchal cinema system represents women in order to satisfy male fantasies. Female characters and images are products of male fear and fantasy. Feminist critics claim that patriarchal cinema position women as object of the look. In patriarchal cinema system men have the dominant active look and women are located as the object of the look. After the World War 2., women began to occupy dominant positions in economic and social life. Especially in 1960s many important changes and events occured in the world. Feminism, economic crisis and political liberalism affected the whole society. Men began to anxious about losing their dominance on women. We can see the reflections of this anxiety in patriarchal cinema. The movies of that era locate women between their career and their home. For example in these movies women who choose career become unhappy and others who devote themselves to their home become happy.
Özet (Çeviri)
146 Korku filmlerinde kadının sunumunun incelenmesi gereken başka bir yönü de kadının canavar olarak ataerkil sistemi, eril iktidarı ve cinselliği tehdit ettiği filmlerdir. Kadın, vampir, yaratık, cadı v.b. olarak görüldüğü bu filmlerde 1950 sonrasında sayıca bir patlama yaşanmıştır. Bu filmlerde ortak formül, kadının canavar olarak normalliği tehdit etmesi ve anlatının sonunda da dişi canavarın erkek kahraman tarafından yok edilerek kadından ve cinselliğinden kaynaklanan eril kaygıların yatıştırılmasıdır. Böylelikle yüzyıllardır süren toplumsal ve ekonomik üstünlüklerini kaybeden erkeklere korku sineması bir arınma sağlar. SUMMARY In most part of the world, patriarchal system enables men to have power, money and authority. Patriarchal system is dominant in cinema industry as well. Male dominance structures production, narrative and narrative codes. Patriarchal cinema system represents women in order to satisfy male fantasies. Female characters and images are products of male fear and fantasy. Feminist critics claim that patriarchal cinema position women as object of the look. In patriarchal cinema system men have the dominant active look and women are located as the object of the look. After the World War 2., women began to occupy dominant positions in economic and social life. Especially in 1960s many important changes and events occured in the world. Feminism, economic crisis and political liberalism affected the whole society. Men began to anxious about losing their dominance on women. We can see the reflections of this anxiety in patriarchal cinema. The movies of that era locate women between their career and their home. For example in these movies women who choose career become unhappy and others who devote themselves to their home become happy.147 Horror film is an excellent resource to examine that kind of social anxieties. A central motif in contemporary horror film is violence against women. Especially in 1960s women had control over their own sexuality. Feminism and liberated sexuality era evoked men's sexual anxieties about women's sexuality. The repression of women's sexuality is now destroyed. And in these years a sub-genre of horror film borns: Slasher films. In slasher films a murderer kills women, especially women who have random sexual relations. So liberated women sexuality is punished by patriarchal cinema. In horror film women's traditional victim positions tend to change in 1960s. That women are considered as“the other”, non-male, we began to see female monsters intensively in and after 1960s. Witches, female vampires, aliens and other female monsters began to threaten male dominance. But at the end of the narrative these monsters are destroyed and male sexual fears are soothen.
Benzer Tezler
- Doksanlı yıllar ve sonrası Amerikan korku sinemasında kadına yönelik dinsel içerikli şiddetin psikanalitik incelemesi
Psychoanalysis examination of relagious violence towards women in American horror films in ninties and afterwards
YELİZ TAŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. RAGIP TARANÇ
- 2000'li yıllarda Türkiye'de çekilen korku filmleri ve istikamet uzun metraj film senaryosu
Horror movies made in turkey after the year 2000 and a feature film screenplay: The Direction
DENİZ MÜFTÜOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Radyo-TelevizyonKadir Has ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELİF AKÇALI
- İçten gelen korku: Yaratık dörtlemesinde 'canavar-kadınlık' ve 'iğrençlik' olgusu
Terror from within: The concepts of the 'monstrous-feminine? and 'abjection? in the alien tetralogy
ZEYNEP ÖZDEŞ
- Fluxes of desire: Queer monstrous becomings in contemporary horror cinema
Arzunun akışları: Çağdaş korku sinemasında queer ve canavarca oluşlar
RÜYA NEŞE
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Felsefeİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiMedya ve Görsel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU BAYKAN
- Şeytanlaştırılan kadınlar - 2000 sonrası Türk korku sinemasında kadın imgeleri
Demonized women – female images in post-2000 Turkish horror cinema
MEVLÜT UĞUR KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İletişim BilimleriÇukurova Üniversitesiİletişim Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDIN ÇAM