نظرية العادة في أصول الفقه في سياق علاقة الوجود بالمعرفة
Fıkıh usulünde varlık-bilgi ilişkisi bağlamında âdet teorisi
- Tez No: 877957
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN HACAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Arapça
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 412
Özet
Âdet kavramı İslam fıkıh usulünde farklı delaletlere sahiptir ve bunların en meşhur olanı ise örf manasına delaletidir. Âdet kavramının bu yaygın manasıyla ilgili çokça araştırma ve inceleme yapılmıştır. Fakat onun, tutarlılık ve tekrara delalet eden bir anlamı da bulunmakta olup hem kelam ilmi hem de fıkıh usulü ilminin en temel kavramlarından biridir.“Fıkıh Usulünde Varlık-Bilgi İlişkisi Bağlamında Âdet Teorisi”başlıklı bu bilimsel çalışma, âdet kavramının varlık ve bilgiyle ilişkisi bağlamda kökenini araştırmayı amaçlamaktadır. Bu çalışma, âdet hakkında ayrıntılı, belirgin esasları ve prensipleri olan bütüncül bir teori oluşturulmasını; onun, varlığın anlaşılmasındaki rolü ve ilişkisini İslami bakış açısı bakımından incelenmesini. Nitekim İslami varoluş perspektifi ve onun bilgideki rolü ile Batı felsefeleri arasında gerek teorik düzeyde gerekse bilgi ile ilişkili birçok önemli konuda iki bakış açısının farklılaşmasında etkileri gözüken pratik düzeyde temel bir farklılık bulunmaktadır. Bu çalışma, âdetin genel olarak insan bilgisindeki rolünün, onun özellikle dini bilgiyle olan ilişkisinin açıklanması, bilginin ve dini bilginin kaynağı olarak âdete dayanma seviyesinin ve İslam hukuk sistemi içinde fıkıh usulü ve kelam ilminde ifadesini bulan âdetin gelme düzeyinin, dini bilginin inşasında âdetin rolünü temellendirme ve onun etkilerini açıklama bakımından kıyas, icma ve umum belva gibi fıkıh usulündeki bazı önemli konularda âdetin etkilerinin açıklanmasının yanında dinin sabitliğinin ortaya konulduğu üç büyük konu olan“peygamberin sübutu”,“mucizeler”ve“mutevatir haberler”hakkında âdetin rolünün araştırılarak fıkıh usulünde âdet teorisinin yeterli düzeyde bütüncül bir görünümünün çizilmesi, onun önemi ve merkezi rolünün şüphe bırakmayacak şekilde ortaya çıkarılması amacıyla âdet teorisini inşa etmektedir. Bu çalışma, iki bölüme ayrılır: ilk bölümde varlık ile bilgi arasındaki ilişki ve âdet teorisinin temellendirilmesi ele alınırken, ikinci bölümde ise âdet teorisinin İslamî bilgi sistemine etkileri gerekli durumlarda karşılaştırmalı metodun kullanılmasının yanında çoğunlukla analitik çıkarım ile ele alınmaktadır.
Özet (Çeviri)
The concept of custom in the principles of jurisprudence has different connotations, the most famous of which is the meaning of custom. However, habit in this common sense has been saturated with study and research, but there is another concept that indicates consistency and repetition, and is related to both theology and the science of jurisprudence.This scientific thesis entitled“The theory of custom in the Fundamentals of jurisprudence in the context of the relationship between existence and knowledge”examines the rooting of habit in the context in which it is associated with existence and knowledge. This study works to build an integrated theory of habit, a theory that has clear and accurate pillars and foundations on which it is based, and to study the relationship of habit and its role in understanding existence from an Islamic perspective, and to compare this with what is stated in Western philosophies. This is because there is a fundamental difference between the Islamic perspective of existence and its role in knowledge, and between Western philosophies, whether at the rooting level, or the applied level, whose effects appear to differ in the two perspectives on many important issues related to knowledge. This thesis builds the“theory of habit”to clarify its role in human knowledge in general, and its relationship to religious knowledge in particular, and to show the extent of dependence on habit as a source of knowledge, and a source of religious knowledge; and to show the extent of the presence of habit in the system of Islamic legislation, which is represented in the science of the principles of jurisprudence and theology, by establishing the role of habit in the construction of religious knowledge, and its effects, by examining the role of habit in: the proof of prophecies, miracles, and the news of frequency; which are the three major issues on which the proof of religion is based as it is, in addition to indicating the effects of habit in some important issues in the principles of jurisprudence, such as measurement, consensus, and the general public; enough to draw an integrated image of the theory of habit in the origins of jurisprudence, leaving no doubt about its importance and central role. The thesis is divided into two sections: its first chapter deals with the statement of the relationship of existence to knowledge and the rooting of the theory of habit, while its second chapter deals with the statement of the effects of the theory of habit in the Islamic cognitive system, adopting the deductive analytical approach in most of its issues, in addition to the comparative approach in the issues that require it.
Benzer Tezler
- نَظَرِيَّة الدَّلِيْلِ النَّقْلِي عِنْدَ الأُصُوليِّينَ الأَشَاعِرَة وَأَثَرُهَا الكَلامِي وَالأُصُولِي
Eşari usulcülerin nakli delil teorisinin usul ve kelam açısından analizi
MUSTAFA DAKKAK
- نظرية التوفيق بين العقل والنقل عند ابن رشد وابن تيمية: دراسة مقارنة
İbn Rüşd ve İbn Teymiyye'ye göre akıl ve vahiy arasındaki uzlaşma teorisi
ASHTİ AZAD NORİ NORİ
Yüksek Lisans
Arapça
2025
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENOL KORKUT
- نظرية الرخصة عند الأصوليين وأثرها في فقه المعاملات
Usûlcülere göre ruhsat teorisi ve İslâm muâmelât hukukuna etkisi / The theory of rukhṣa (exemption) among Islamic jurists and its impact on commercial fiqh
MOHAMMAD RACHID ALDERSHAWI
- نظرية الجبر في الفقه الإسلامي دراسة تأصيلية تطبيقية
İslam Hukuku'nda cebir teorisi bir inceleme ve kökten kaynaklandırma çalışması
VASFİ ABUZİD
Yüksek Lisans
Arapça
2005
DinCairo University (جامعة القاهرة)İslam Hukuku Ana Bilim Dalı
البروفيسور. AHMED YUSUF SELİMAN
- نظرية النظم عند الجرجاني في الدراسات اللسانية المعاصرة
Çağdaş Arap araştırmalarında Cürcani'nin nazım kuramı
ABDULLAH MAHMOUD ALKHAYAT
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DilbilimMardin Artuklu ÜniversitesiArap Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KHALED ALADWANI