Diyarbakır-Mardin-Bitlis illerindeki bazı doğal taşların fiziko-mekanik ve petrografik özelliklerinin analizi ve karşılaştırılması
Analysis and comparison of physical-mechanical and petrographic properties of some natural stones in Diyarbakir-Mardin-Bitlis provinces
- Tez No: 878220
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NURSEN IŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
İnsanlık tarihi boyunca en önemli ve temel ihtiyaçlardan biri barınma ihtiyacı olmuştur. Bu ihtiyacı karşılayabilmek amacıyla çeşitli malzemeler ile yapılar inşa edilmiştir. Doğal taşlar doğada sık bulunmaları, kolay temini, dayanıklı olmaları gibi çeşitli sebeplerle yapıların ana malzemesini oluşturmaktadırlar. Doğada farklı özellikleri ve bulunma oranları bölgesel olarak değişiklik gösteren doğal taşlar çok çeşitlidir. Bulundukları bölgelerden temin edilen farklı özellikteki taşlar, çeşitli teknikler kullanılarak yapıların inşasında tercih edilmiştir. Geleneksel yapıları korumak ve sürdürülebilirliğini sağlamak için kullanılan teknik ve malzeme özelliklerinin iyi bilinmesi gerekmektedir. Bu durum taşların kullanım alanlarının tespit edilmesi ve taşlara çeşitli deneyler uygulanması ile sağlanabilmektedir. Bu çalışmada, öncelikle doğal taşlar ile ilgili kapsamlı bir literatür çalışması yapılmıştır. Literatür çalışması tamamlandıktan sonra alan çalışmasına geçilerek Diyarbakır, Mardin ve Bitlis-Ahlat olmak üzere üç farklı kentte bulunan mimari yapılar incelenmiş ve taşların mimaride kullanım alanları belirlenmiştir. Deney çalışmaları için taşların bulunduğu üç farklı ocaktan numuneler alınarak fiziksel ve mekanik özelliklerinin tespit edilmesine yönelik deneyler yapılmıştır. Bu deneyler nokta yük dayanım indeksi deneyi, tek eksenli yük altında basınç dayanım deneyi, Los Angeles (aşınma kaybı) deneyi, Schmidt çekici deneyi, Ultrases deneyi ve SEM (taramalı elektron mikroskobu)-EDX (enerji dağılımı x-ışını spektrometresi) analizidir. Sonuç olarak, Diyarbakır, Mardin, Bitlis-Ahlat taşlarının (İgnimbirit) mimaride kullanım alanları alan çalışması yapılarak yapı türleri seçilerek belirlenmiş ve fotoğraflarla belgelenmiştir. Deneysel çalışmalarda fiziksel ve mekanik özelliklerine göre taşların dayanımları belirlenmiştir. Taş numuneler üzerinde yapılan deneylerin sonuçları tablolaştırılarak grafiklerle gösterilmiştir. Yapılan bu çalışmanın, farklı türdeki taşların fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenerek bu taş malzemelerin dayanımları ve teknik özellikleri karşılaştırılmıştır. Tez çalışması sonucunda, bu konuda yapılacak akademik çalışmalar için güncel bir rehber olması hedeflenerek mimari ve inşaat sektöründe bu taşların kullanılmasına yönelik bilimsel bir temel oluşturulması amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
One of the most important and basic needs throughout human history has been the need for shelter. To meet this need, structures have been built with various materials. Natural stones constitute the main material of buildings for various reasons such as their frequent occurrence in nature, easy availability, and durability. Natural stones are very diverse in nature, with different properties and availability varying regionally. Stones with different characteristics, obtained from the regions where they are found, were preferred in the construction of buildings using various techniques. To protect traditional buildings and ensure their sustainability, the technical and material properties used must be well known. This can be achieved by determining the usage areas of the stones and applying various tests to the stones. In this study, first, a comprehensive literature study on natural stones was conducted. After the literature study was completed, field work was carried out and architectural structures in three different cities, Diyarbakır, Mardin and Bitlis-Ahlat, were examined and the areas of use of stones in architecture were determined. For the test studies, samples were taken from three different quarries where the stones were located, and experiments were carried out to determine their physical and mechanical properties. These experiments were the point load strength index test, the compressive strength test under uniaxial load, the Los Angeles (wear loss) test, the Schmidt hammer test, the Ultrasound test. and SEM (scanning electron microscopy)-EDX (energy dispersion x-ray spectrometry) analysis. As a result, the areas of use of Diyarbakır, Mardin, Bitlis-Ahlat stones (İgnimbrite) in architecture were determined by field study, building types were selected and documented with photographs. In experimental studies, the strength of the stones was determined according to their physical and mechanical properties. The results of the experiments performed on stone samples are tabulated and shown with graphics. In this study, the physical and mechanical properties of different types of stones were determined and the strength and technical properties of these stone materials were compared. As a result of the thesis study, it is aimed to create a scientific basis for the use of these stones in the architecture and construction sector, aiming to be an up-to-date guide for academic studies on this subject.
Benzer Tezler
- Tarım ve hayvancılık kaynaklı metan emisyonlarının TROPOMI metan ölçümleri ile incelenmesi
Assessment of methane emissions from agriculture and livestock with TROPOMI methane observations
EDA CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL
- Dış cephe seramik kaplama malzemeleri için Türkiye'de ayrışma indeksi bölgelerinin belirlenmesi
Weathwring index regions of Turkey for face ceramic materials
DENİZ UZUNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Seramik MühendisliğiDumlupınar ÜniversitesiSeramik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSKENDER IŞIK
PROF. DR. MEHMET KARACA
- Cumhuriyet döneminde Doğu Anadolu'ya yapılan kamu harcamaları (1946-1960)
Public expenses in the Eastern Anatolia (1946-1960)
SAİT AŞGIN
- Siirt Batman Bitlis Mardin Diyarbakır illerindeki Milli Eğitim Bakanlığına'na bağlı müzik eğitimi veren kurumların incelenmesi
Siirt Batman Bitlis Mardin an investigation of the music education institutions affiliated to the Ministry of National Education in Diyarbakır provinces
BİLGE SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖZDE YÜKSEL
- Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde doğadan izole edilen serbest yaşayan acanthamoeba türlerin tanısında mikroskobi, kültür ve moleküler yöntemlerin karşılaştırılması
The comparison of microscopy, culture and molecular methods used in diagnosis of free-living acanthamoeba species isolated from environment in east and south east regions
YASİN GENİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ParazitolojiÇukurova ÜniversitesiParazitoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL SONER KOLTAŞ