حاشية منصور سبط الطبلاوي على فتح الوهاب شرح منهج الطلاب لزكريا الأنصاري: من بداية كتاب البيوع وحتى باب المبيع قبل قبضه': دراسةً وتحقيقاً
Zekeriyyâ el-Ensârî'nin Menhecü't-Tullâb Alâ Şerh-i Fethi'l-vehhâb adlı eserine mansûr sıbt et-Tablâvî'nin yazdığı hâşiye'nin tahkik ve tahlili (Kitâbu'l-Buyûʿun başlangıcından Nebîʿnin kabzına kadar)
- Tez No: 879329
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET İNANIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Arapça
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Bu çalışmanın amacı,“İmam Allâme Mansûr b. Ebî'n-Nasr, Sıbt Nâsıruddîn Muhammed b. Sâlim et-Tablâvî'ye (ö. 1014/1605) ait, Şeyhülislâm Zekeriyyâ el-Ensârî'nin Menhecü't-Tullâb adlı eserine yazdığı Fethu'l-Vehhâb şerhine yazılan hâşiyeyi tahkik etmek ve değerlendirmektir. Söz konusu eser, Mansûr et-Tablâvî'nin, Zekeriyyâ el-Ensârî'nin Menhecü't-tullâb Alâ Şerhi̇ Fethi̇'l-vehhâb adlı şerhine yazılmış en önemli iki hâşiyeyi derleyip bir araya getirmesi ve metin üzerinde ilmî bir tasarrufla yeniden düzenlemesi bakımından önemlidir. Bu önemli haşiyelerden ilki, ”muhakkiklerin sonuncusu“ ve ”müdekkiklerin önde geleni" olarak bilinen Ahmed b. Kâsım el-'Abbâdî'nin (ö. 994/1586) hâşiyesi olup diğeri ise Şâfiî mezhebi literatüründe otorite sahibi kabul edilen 'Umeyra ismi ile meşhur hocası Şihâbüddîn Ahmed el-Burlusî'nin (ö. 957/1550) hâşiyesidir. Mansûr et-Tablâvî, bu iki kaynaktan faydalanarak Şâfiî mezhebinin literatürüne katkıda bulunmuş ayrıca araştırmacılar ve mezhep üzerinde derinleşmiş kişiler için faydalı birçok meseleyi de aktarmıştı. Hâşiyelerin büyük bir kısmı, Mansûr et-Tablâvî'nin kendi hâşiyesine dayanmakta olup müellif eseri, Tahâret bölümünden başlayarak Ümmühâtü'l-Evlâd bölümüne kadar fıkhın çeşitli bâbları üzerine tertip etmiştir. Bu bağlamda mezhepte muteber büyük âlimlerin görüşleri, meseleleri, fetvaları ve önemli tenbihleri bir araya getirilmiştir. Çalışmada, müellif Mansûr et-Tablâvî'nin hayatı ve ilmî kişiliğini tanıtmak amacıyla tarihî-betimleyici yöntem kullanmış; metnin tahkikinde ise ilmî araştırma yöntemini benimsenerek nüshalar karşılaştırılmış, metni tespit ve tashih edilmiş ve eserin aslına uygun şekilde neşrine özen gösterilmiştir. Ayrıca rivayetlerin kaynaklarını tespit ederek asıllarına atıfta bulunulmuştur. Mansûr et-Tablâvî eserinde, birçok nakli kaynak belirtmeksizin aktarmış, ancak birçok meseleyi ilmî yetkinliğinden ötürü tashih ettiği, tefsir, fıkıh, usûl, hadis, nahiv gibi birçok ilim dalında maharet göstermiş ve her biri üzerine müstakil eserler telif ettiği tespit edilmiştir. Ayrıca tercih ve istidlallerinde Şâfiî mezhebine bağlı kalmış, kendi döneminde yüksek bir ilmî mevkiye sahip olduğu ve geniş bir şöhrete ulaştığı görülmüştür. Eserin, müellifinin ilmî birikimi ve geniş bilgi yelpazesi sayesinde, Şâfiî mezhebine dair görüşlerin adeta ansiklopedik bir derlemesi niteliğinde olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
This is a summary and scholarly analysis of the work“Hashiyat Mansur Sibt al-Tablawi 'ala Fath al-Wahhab Sharh Minhaj al-Tullab”(Gloss on Fath al-Wahhab, a commentary on Minhaj al-Tullab by Shaykh al-Islam Zakariya al-Ansari) by the great scholar Mansur ibn Abi al-Nasr Sibt al-Tablawi (d. 1014 AH).The significance of this book lies in the fact that al-Tablawi systematically compiled and critically edited two of the most important glosses on the Sharh al-Minhaj:The gloss of the great verifier and scholar, Ahmad ibn Qasim al-Abbadi (d. 994 AH).The gloss of his own teacher, the leader in the verification of the Shafi'i school, Shihab al-Din Ahmad al-Burlusi, famously known as Amira (d. 657 AH).Al-Tablawi used these works to verify the rulings of the school, transmitting crucial issues that are beneficial to researchers and advanced students of the Shafi'i madhhab. The majority of these glosses are based on al-Tablawi's own work, which he organized by chapter, beginning with the chapter on purification (tahara) and concluding with the book on ummahāt al-awlād (concubines who bear children to their masters).The book gathers a vast number of sayings, rulings, fatwas, and important notes from the major, authoritative scholars of the Shafi'i school. The researcher used a historical descriptive methodology to provide a biography of the author, al-Tablawi, and his academic life. The researcher also applied the principles of scientific textual criticism by transcribing, verifying, and presenting the text as the author intended, and by documenting the scholarly sayings and their sources.The study reached several key conclusions:The author often cited sources without full attribution, but his corrections of many issues demonstrate his profound scholarly command.He excelled in multiple fields, including Qur'anic exegesis, jurisprudence (fiqh), legal theory (usul), Hadith, and grammar, and he wrote a separate work on each subject.Through his reasoned judgments and proofs, the author remained committed to the Shafi'i school.Al-Tablawi achieved a high scholarly status and widespread fame in his era, and his work is considered a legal encyclopedia of the Shafi'i school due to his standing as an author and the breadth of his knowledge.
Benzer Tezler
- Muhammed B. Sâlim El-Hafnî'nin (Ö. 1181/1767) Hâşiye Alâ Hâşiyeti'l-Hafîd Alâ Muhtasarı't-Taftazâni Alâ Telhîsi'l-Miftâh Li'l-Kazvînî isimli eseri (Haber-i İsnâd bölümünden kitabın sonuna kadar) Tahkîk-Araştırma-Analiz
حاشية محمد بن سالم الحفني (ت.1181/ 1767) على حاشية الحفيد على مختصر التفتازاني على تلخيص المفتاح للقزويني( من مبحث أحوال الإسناد الخبري إلى آخر الكتاب) دراسة وتحقيقاً
HÜSEYİN ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM İBRAHİMOĞLU
- (حاشية محمد بن سالم الحفني (1181هــ)على حاشية الحفيد على مختصر التفتازاني على تلخيص المفتاح للقزوينيمن بداية الكتاب إلى مبحث صدق الخبر وكذبه)دراسة وتحقيقاً
Muhammed b. Sâlim el-Hafnî'nin (Ö. 1181) Hâşiye alâ âşiyeti'l-hafîd alâ Muhtasarı't-Taftazâni alâ Telhîsi'l-Miftâh li'l-kazvînî isimli eseri (Kitabın başından habarin doğru ve yalan olması konularına kadar) araştırma analiz
BEYZANUR SAĞIR
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM İBRAHİMOĞLU
- حاشية سيف الدين الأبهري على شرح العضد لمختصر ابن الحاجب للإمام سيف الدين أحمد الأبهري الشافعي
Seyfüddin el-Ebherî'nin Adudüddîn Îcî'nın Şerhu Muhtasaru İbnü'l-Hâcib'ı üzerine haşiyesi [48-97. Varaklar Arası]
VEISAL ORUJOVI
Doktora
Arapça
2024
DinFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMOUD MASRİ
- حاشية أحمد بن يحيى بن محمد بن سعد الدين مسعود بن عمر التفتازاني الهروي (ت916ه) على شرح الوقاية لصدر الشريعة الثاني من كتاب المكاتب إلى نهاية المخطوط(دراسة وتحقيق)
Ḥaşiyetu Aḥmed b. Yaḥya b. Muḥammed b. Sa'düddîn Mes'ûd b. Ömer et-Teftâzânî El-Herevî (ö. 916h) Ala Şerḥi'l-Viḳaye li-Sadrüşşerîa min Kitabi'l-Mukâtib ila Nihayeti'l-Maḫṭuṭ adlı eserin tahkik ve neşri
RİAN SHAKİR MOHAMMED ALİ AL QIRMIZ
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KHALED DERSHWI
- حاشية على الهداية للخبازي من باب إقرار المريض إلى نهاية كتاب العارية دراسةً وتحقيقاً
Habbâzi'nin Ḥâşiye ʿale'l-Hidâye adlı eserinin ikrârü'l-merid babından âriyet babının sonuna kadar olan bölümün tahlil ve tahkiki
KHALİD MAYOOF ALİ AL-BAYATI
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KHALED DERSHWI