Ratlarda parasetamol ile indüklenen karaciğer hasarına karşı çöven otu (Gypsophila bicolor) bitki ekstrelerinin koruyucu etkinliğinin araştırılması
Investigation of protective effects of gypsophila bicolor extracts agai̇nst paracetamole-induced liver damage in rats
- Tez No: 879681
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL ÇELİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyokimya, Biyoteknoloji, Biochemistry, Biotechnology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Moleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
İlaca bağlı gelişen karaciğer hasarı, karaciğer hasarının en sık nedenlerinden birisidir ve tüm Dünya'da yüzbinlerce kişinin ölümüne yol açan küresel bir sağlık sorunudur. Günümüzde ilaca bağlı gelişen hepatotoksisiteye karşı etkili bir önlem mekanizması ya da çözüm yolu henüz tam anlamıyla bulunmamıştır, ancak araştırmalar devam etmekte ve daha fazla ilerleme kaydedilmektedir. Bu bağlamda, Gypsophila bicolor'un da içeresinde yer aldığı Gypsophila cinsi dünya halk hekimliğinde bitkisel ilaç olarak kullanıldığı bilinmesine rağmen, FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) onaylı saponin bazlı bir ilaç bulunmamaktadır. Bunun için, son yıllarda önemli derecede yan etkilere sahip olan biyofarmasötiklerin istenmeyen yan etkilerini azaltıp, hücresel düzeylerdeki etkinliğini arttırarak biyoyararlanımını ve buna bağlı olarak da terapötik etkinliğini arttırıp, etkin ve güvenli tedavi sağlamak amacıyla nanoteknolojiden faydalanılarak nanopartiküler ilaç taşıyıcı sistemler araştırılmakta ve yeni çözüm yolları geliştirilmektedir. Bu sistemlerin sağlık alanına taşınması ise yeni teşhis ve tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinde umut verici bir ışık olarak görünmektedir. Bu bilgiler ışığında bu çalışmada, ratlarda parasetamolle oluşturulan karaciğer hasarı üzerine Gypsophila bicolor bitki ekstresinin ve katı lipit nanopartikül (KLN) ile enkapsüle edilen nanopartikül formlarının hepatotoksisiteye karşı hepatoprotektif etkisinin biyokimyasal, histopatolojik ve moleküler olarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu bitki ekstresinin KLN şeklinde formüle edilmesi ile yüksek etkinliğe sahip, kararlı ve yan etkileri düşük sistemlerin oluşturulması hedeflenmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında, Gypsophila bicolor ekstresi ile yüklü katı lipit nanopartikül (GBE-KLN) mikroemülsiyon ve ultrasonikasyon yöntemiyle hazırlandı. Yapılan lazer kırınımı analizine göre bu partiküllerin nano boyutta dağılım gösterdiği ve negatif yükle yüklü olduğu, FT-IR (kızıl ötesi spektroskopisi) analizine göre Gypsophila bicolor ekstresinin katı lipit nanopartiküllere enkapsüle edildiği, SEM görüntülerine göre küresel ve nanoboyutta olduğu, TG analizine göre ise GBE-KLN'nin sıcaklığa karşı stabil olduğu sonucuna varıldı. Çalışmanın daha sonraki aşamasında ise parasetamol ile indüklenen karaciğer hasarı oluşturulmuş ratlar üzerinde in vivo çalışmalar gerçekleştirildi. Deneysel uygulama öncesi bitki ekstreleri için uygun dozlar akut toksisite testi ile belirlendi. 21 günlük muamelede kullanılan 64 adet Wistar albino erkek sıçanlar rastgele 8 gruba ayrıldı (n=8). Normal kontrol grubu hariç tüm gruplara son uygulamadan 1 saat sonra 2 g/kg dozunda 2 ml 1X PBS (%1'lik CMC içeren)'de hazırlanan parasetamol çözeltisi gavaj ile oral yoldan verildi. Kontrol hariç diğer gruplardaki uygulamalar da yine oral olarak gerçekleştirildi. Parasetamol uygulamasından 24 saat sonra ratların serum ve karaciğer doku örnekleri elde edildi. Serum örneklerinde karaciğer fonksiyon testleri ve karaciğer dokusunda ise antioksidan enzim aktivitelerinden katalaz (CAT), süperoksid dismutaz (SOD), glutatyon peroksidaz ii (GSH-Px), glutatyon redüktaz (GR) ve glutatyon S-transferaz (GST) ile redükte glutatyon (GSH) ve malondialdehit (MDA) seviyeleri ölçüldü. Ayrıca karaciğer dokularında TNF-α'nın ekspresyon seviyesi ve karaciğer dokularının histolojik değişiklikleri de incelendi. Elde edilen sonuçlar incelendiğinde, parasetamol toksisitesi ile artmış olan Alanin aminotransferaz (ALT), Aspartat aminotransferaz (AST) ve Alkalen fosfataz (ALP) değerlerinin Gypsophila bicolor ekstresi ile nanopartikül formlarının uygulandığı guruplarda önemli derecede azaldığı gözlemlendi. Yine yapılan biyokimyasal analizlere göre parasetamol alan grupta enzim aktivitelerinin (CAT, SOD, GSH-Px, GR ve GST) ve GSH seviyelerinin azaldığının MDA seviyesinin ise artmış olduğunu buna karşılık Gypsophila bicolor bitki ekstresinin ve nanoformlarının verildiği gruplarda bu enzim aktivitelerinin ve GSH seviyelerinin artmış olduğunu MDA seviyesinin ise azaldığını gözlemledik. 100 mg/kg dozunda Gypsophila bicolor ekstresi ile yüklü katı lipid nanopartikül (GBN100) uygulanan sıçan karaciğer dokularında yapılan histopatolojik değerlendirmelerde neredeyse hiç patolojik bulgulara rastlanmadı ve kontrol grubuna en yakın sonuçlar elde edildi. Kontrol grubuna göre parasetamolün ratların karaciğer dokusunda TNF-α ekspresyonunu önemli ölçüde arttırarak parasetamolün neden olduğu karaciğer hasarında yer alan inflamatuar reaksiyonu ortaya çıkardığını buna karşılık Gypsophila bicolor ekstresinin katı lipid nanopartikül şeklinde verildiği gruplarda (GBN50 ve GBN100) TNF-α'nın overexpresyonunu belirgin bir şekilde inhibe ettiğini gözlemledik. Sonuç olarak; Gypsophila bicolor ekstresi ile yüklü katı lipid nanopartikül uygulamasının parasetamol ile indüklenen karaciğer hasarına karşı proinflamatuar sitokinlerden olan TNF-α'nın ekspresyon seviyesini azaltarak, karaciğer morfolojisini önemli ölçüde iyileştirerek ve antioksidan sistemi aktive ederek karaciğer hasarını hafiflettiğini ve dolayısıyla hepatoprotektif ve antioksidan etkiye sahip olabileceğini söyleyebiliriz. Özellikle ilaca bağlı gelişen karaciğer hasarının tedavisine ilişkin gelecekteki araştırmalar için bir temel sağlayabilir.
Özet (Çeviri)
Drug-induced liver damage is one of the most common causes of liver damage and is a global health problem that causes hundreds of thousands of deaths around the world. However, today, a satisfactory mechanism or solutions to prevent drug-induced liver cell damage have not yet been found. In this context, although it is known that the Gypsophila genus, of which Gypsophila bicolor is a member, is used as herbal medicine in world folk medicine, there is no FDA-approved saponin-based drug. For this purpose, in recent years, nanoparticulate drug delivery systems are being investigated and new solutions are being investigated by using nanotechnology in order to increase the effectiveness of biopharmaceuticals, which have significant side effects, at the cellular level, to reduce their undesirable side effects, to increase their bioavailability and therefore their therapeutic effectiveness, and to provide effective and safe treatment is being developed. Transferring these systems to the healthcare field appears to be a promising light in the development of new diagnosis and treatment methods. In light of this information in this study, it was aimed to biochemically, histopathologically and molecularly determine the hepatoprotective effect of Gypsophila bicolor plant extract and nanoparticle-encapsulated nanoparticle forms against liver damage on paracetamol-induced hepatotoxicity in experimental animals. By formulating this plant extract in the form of solid lipid nanoparticles (SLN), it is aimed to create stable, highly effective systems with low side effects. In the first stage of the study, solid lipid nanoparticle (GBE-SLN) loaded with Gypsophila bicolor extract was prepared by microemulsion and ultrasonication method. According to the laser diffraction analysis, these particles are distributed in nano-size and have a negative charge, according to FT-IR (infrared spectroscopy) analysis, Gypsophila bicolor extract is encapsulated in solid lipid nanoparticles, according to SEM images, it is spherical and nano-sized, and according to TGA analysis, it is GBE-SLN. It was concluded that it is stable against temperature. In the second stage of the study, in vivo studies were carried out on rats with paracetamol-induced liver damage. Before experimental application, appropriate doses for plant extracts were determined by acute toxicity testing. 64 male Wistar albino rats used in the 21-day treatment were randomly divided into 8 groups (n = 8). All groups except the normal control group received orally administered Paracetamol solution, prepared in 2 ml of 1X PBS (containing 1% CMC), at a dose of 2 g/kg, administered via gavage, 1 hour after the final application. Applications in other groups, except the control, were also carried out orally. Serum and tissue samples of the rats were obtained 24 hours after paracetamol application. Liver function tests in serum samples and antioxidant enzyme activities (CAT, SOD, GSH-Px, GR and GST) and GSH and MDA levels in liver tissue were measured. In addition, the expression level of TNF-α in liver tissues and histological changes of liver tissues were also examined. iv When examining the obtained results, it was observed that the amounts of ALT, AST and ALP, which increased with paracetamol toxicity, decreased significantly in the groups where Gypsophila bicolor extract and nanoparticle forms were applied. Again, according to the biochemical analysis, we observed that enzyme activities (CAT, SOD, GSH-Px, GR and GST) and GSH levels decreased MDA levels increased in the group receiving paracetamol, whereas these enzyme activities and GSH levels increased and MDA levels decreased in the groups given Gypsophila bicolor plant extract and nanoforms. In the histopathological examination performed on rat liver tissues to which solid lipid nanoparticle loaded with Gypsophila bicolor extract was applied at a dose of 100 mg/kg, almost no pathological findings were found and the most similar results to the control group were obtained. We observed that paracetamol significantly increased the expression of TNF-α in the liver tissue of rats compared to the control group, revealing the inflammatory reaction involved in paracetamol-induced liver damage, whereas Gypsophila bicolor extract significantly inhibited the overexpression of TNF-α in the groups (GBN50 ve GBN100) administered in the form of solid lipid nanoparticles. In conclusion; we can say that the application of solid lipid nanoparticles loaded with Gypsophila bicolor extract alleviates liver damage by reducing the expression level of TNF-α, one of the pro-inflammatory cytokines, against paracetamol-induced liver damage, significantly improving liver morphology and activating the antioxidant system, and therefore may have a hepatoprotective and antioxidant effect. It may provide a basis for future research, especially on the treatment of drug-induced liver damage.
Benzer Tezler
- Ratlarda parasetamol ile indüklenen karaciğer hasarında amlodipin'in etkilerinin araştırılması
Investigation on effects of amlodipine on paracetamol induced liver injury in rats
HİLAL KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eczacılık ve FarmakolojiAtatürk ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULMECİT ALBAYRAK
- Sıçanlarda parasetamol ile indüklenen akut karaciğer toksisitesi üzerine Aliskiren' in etkilerinin araştırılması
Investigation on effects of Aliskiren on paracetamol induced acute liver toxicity in rats
SALİHA SENA KARCIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eczacılık ve FarmakolojiAtatürk ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULMECİT ALBAYRAK
- Ratlarda parasetamolle indüklenen akut karaciğer toksisitesi üzerine Nigella sativa L. etanol ekstresinin etkilerinin araştırılması
Investigation effects of Nigella sativa L. ethanol extract on paracetamol induced liver toxicity in rats
NUH YAYLA
- Nigella sativa L. etanol ekstresinin ratlarda parasetamolle indüklenen akut böbrek toksisitesi üzerine etkilerinin araştırılması
Investigation of the effects Nigella sativa L. ethanol extracts i̇nduced by paracetamol on acute kidney toxicity in rats
DOĞUKAN CANAYAKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
BiyokimyaAtatürk ÜniversitesiEczacılık Biyokimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASİN BAYIR
- Ratlarda aprepitant'ın parasetamol ile indüklenen akut böbrek toksisitesi üzerine etkilerinin araştırılması
Investigation of the effects of aprepitant on parasetamol-induced acute kidney toxicity in rats
FARNAZ GHARBALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eczacılık ve FarmakolojiAtatürk ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULMECİT ALBAYRAK