Mülteci ve benzer statüdeki kişilerin çalışma ve eğitim hakkının önündeki cam duvar: Tanıma ve denklik
The glass wall against the right to work and education of refugees and persons in a refugee-like situation: Recognition and equivalence
- Tez No: 881297
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAMDİ GÖKÇE ZABUNOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Siyasal Bilimler, Uluslararası İlişkiler, Law, Political Science, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Akademik tanıma, cam duvar, çalışma hakkı, çalışma izni, denklik, eğitim hakkı, geçici koruma, insan hakları, mesleki tanıma, mülteci, uluslararası koruma, vasıfsızlaştırma, yeterlilik pasaportu, yüksek öğretim, Academic recognition, glass wall, right to work, work permit, equivalence, right to education, temporary protection, human rights, professional recognition, refugee, international protection, de-skilling, qualification passport, higher education
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnsan Hakları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Bulunduğu ülkeden bir başka ülkeye göç etmek zorunda kalan mülteci ve benzer statüdeki kişilerin çalışma ve eğitim hakkına erişimleri çoğu durumda mesleki ve akademik yeterliliklerinin tanınmasına bağlıdır. Özellikle nitelikli diyebileceğimiz bir kesim açısından bu elzemdir. Ancak mülteci ve benzer statüdeki kişilerin bu haklara erişmesi için hiç görmedikleri ve bilmedikleri duvarları aşması gerekmektedir. Bu cam duvarlar, mülteci ve benzer statüdeki kişilerin bu haklara erişimini sınırlandırmakla kalmamakta, bu haklara erişiminin sınırlandığından haberi dahi olmayan bir topluluk oluşturmaktadır. Tanıma ve denklik prosedürleri, ülkelere göre çok farklı düzenlemeler içerebilmektedir. Bu süreçler, mülteci ve benzer statüdeki kişiler bakımından zorlayıcı unsurlar barındırabilmektedir. Bu yüksek lisans tezi çalışmasında, çalışma hakkı ve eğitim hakkının tanımları, bu hakların hangi unsurları barındırdığı ve insan hakları belgelerinde ne şekilde vücut bulduğu incelenecektir. Çalışmanın devamında çalışma ve eğitim hakkı arasındaki güçlü bağ, eğitim hakkı olmadan nitelikli bir çalışmanın mümkün olmadığı varsayımıyla açıklanacaktır. Eğitim hakkına erişmek için ise çoğu durumda maddi güç yani ücretli bir işte çalışma gerekebilmektedir. Dahası bu haklar arasındaki bağ, diğer insan haklarına erişim açısından da kritik öneme haizdir. Bu hakların adil koşullarda sağlanamadığı durumlarda diğer insan haklarına dair bilinç ve farkındalık da bulunamamaktadır. Bu haklara erişim koruma sağlayan ülkedeki statülere göre de farklılıklar içerebilmektedir. Mülteci ve benzer statüdeki yabancıların eğitim ve çalışma hakkına erişimde yaşadığı sorunlar göç tercihlerini etkileyebilmektedir. Öte yandan bu sorunlar, kişilerin elde ettikleri niteliklerden daha vasıfsız işlerde çalışmalarına veya eğitimlerine devam edememelerine dolayısıyla vasıfsızlaşmalarına sebep olmaktadır. Tanıma ve denklik süreçlerin dağınık olduğu, kurumlar arasında koordinasyon eksiklikleri, mülteci ve benzer statüdeki kişilere münhasır (dil, belge temini, fiili imkansızlık, yüksek ücret, yabancı düşmanlığı) sorunları bulduğu değerlendirilmektedir. Uluslararası sözleşmelerde bu hakların örtülü bir asgarilik içerisine sıkıştırıldığı, devletlere hakka erişimi kısıtlayabilecek bir takdir alanı sağlandığı, dolayısıyla insan hakları hukuku açısından da bu anlamda bir boşluk bulunduğu tespit edilmiştir. Türkiye'deki mevcut uygulamaların belirli kısımlarının uluslararası sözleşmelerle uyumlu olduğu ancak yeterli olmadığı, özellikle lisans düzeyinde düzenlenmiş meslekler bakımından bir çok sorun barındırdığı tespit edilmiştir. Diğer ülkelerin ve uluslararası kurumların bu sorunların ve engellerin giderilmesine yönelik önemli girişimleri bulunsa dahi küresel çapta soruna merhem olacak bir uygulama bulunmamaktadır. Türkiye açısından bu alanda yapılacak düzenleme ve iyileştirmeler mülteci ve benzer statüdeki kişilerin insan haklarına erişime katkıda bulunacak, bu kişilerin kendi kendilerine yeterliliklerini artırarak Türkiye'ye yükünü azaltacak, Türkiye'nin uluslararası göçten daha nitelikli bir şekilde faydalanmasını sağlayacaktır. Dahası bu alanda yapılabilecek Avrupa Meslek Kartı ve Mülteci Yeterlilik Pasaportu'na benzer bölgesel ve küresel uygulamalar sayesinde Türkiye göç stoğundan azami faydayı sağlarken, diğer ülkelere de örnek teşkil edebilecektir.
Özet (Çeviri)
Access to the right to work and education for refugees and persons in a refugee-like situation who have been forced to migrate from their country of origin to another country depends in most cases on the recognition of their professional and academic qualifications. This is essential, especially for those who are qualified. However, in order to access these rights, refugees and persons in a refugee-like situation need to overcome walls they have never seen and do not know. These glass walls not only limit the access of refugees and persons in a refugee-like situation to these rights, but also create a community that is not even aware that their access to these rights is limited. Recognition and equivalence procedures may include very different regulations depending on the country. These processes can be challenging for refugees and persons in a refugee-like situation. This master's thesis will examine the definitions of the right to work and the right to education, what elements these rights contain and how they are embodied in human rights documents. In the rest of the study, the strong link between the right to work and the right to education will be explained with the assumption that a qualified work is not possible without the right to education. In order to access the right to education, in most cases, financial power, i.e. paid employment, is required. Moreover, the link between these rights is also critical for access to other human rights. In cases where these rights are not provided under fair conditions, awareness and consciousness of other human rights are also lacking. Access to these rights may also differ according to their status in the country providing protection. Problems experienced by refugees and persons in a refugee-like situation in accessing the right to education and work may affect their migration preferences. On the other hand, these problems cause people to work in jobs that are less qualified than the qualifications they have obtained, or to be unable to continue their education and thus become unskilled. It is assessed that recognition and equivalence processes are disorganized, lack of coordination between institutions, and there are many problems specific to refugees and persons in a refugee-like situation (language, document supply, actual impossibility, high wages, xenophobia). It has been determined that these rights are compressed into an implicit minimum in international conventions, and that states are provided with a discretionary space that can restrict access to the right, thus there is a gap in this sense in terms of human rights law. It has been determined that certain parts of the current practices in Türkiye are in line with international conventions, but they are not sufficient, and they contain many problems, especially in terms of professions regulated at the graduate level. Even though other countries and international organizations have taken important initiatives to overcome these problems and obstacles, there is no practice that will cure the problem on a global scale. For Türkiye, regulations and improvements in this area will contribute to access to human rights for refugees and persons in a refugee-like situation, reduce the burden on Türkiye by increasing their self-sufficiency, and enable Türkiye to benefit from international migration in a more qualified way. Moreover, through regional and global initiatives similar to the European Professional Card and Refugee Qualification Passport, Türkiye will be able to maximize the benefits of its migration stock and set an example for other countries.
Benzer Tezler
- Avrupa Birliği mülteci hukuku reformunda düzensiz göçmenlerin statüleri
Status of irregular migrants in EU asylum law reform
TÜRKAN MELİS PARLAK
- Refugee entrepreneurship and the limits of inclusion: A study of Syrian refugee entrepreneurs' embeddedness in Turkey
Mülteci girişimciler ve içermenin sınırları: Türkiye'deki Suriyeli girişimcilerin gömülülükleri üzerine bir çalışma
UĞUR YETKİN
- Suriyeli ve Türkiyeli kadınlar açısından toplumsal cinsiyet eşitsizliği: Hatay'da Suriyeli mülteci kadınlar örneği
Gender inequality in terms of Syrian and Turkish women: The case of Syrian refugee women in Hatay
UYSUN BUBOLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SosyolojiHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiGöç Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZERRİN ARSLAN
- Türkiye'de mültecilerin barınma sorunlarıüzerine: Erzincan'da mülteci yerleşim alanıanalizi
Shelter problems of refugees in Turkey: Analaysis of refugees settlement area in Erzincan
MOHAMAD ALI HEKMAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İç Mimari ve DekorasyonErciyes ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ SÖNMEZ
- Immigration and the rise of radical populist right parties in europe: The Resurgence of nationalism
Göç ve Avrupa'da radikal popülist sağ partilerin yükselişi: Milliyetçiliğin yeniden canlanması
ZEHRA NAZLICAN BİLGİLİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Siyasal Bilimlerİstanbul Teknik ÜniversitesiSiyaset Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UMUT UZER