Mobbing'in tükenmişlik ve örgütsel sessizlik üzerindeki etkisine ilişkin bir analiz: Kocaeli ili eğitim sektörüne yönelik bir uygulama
An analysis on the effect of mobbing on burnout and organizational silence: An application on the education sector in Kocaeli province
- Tez No: 884350
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ LEYLA İÇERLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Mobbing, Tükenmişlik, Örgütsel Sessizlik, Mobbing, Burnout, Organizational Silence
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aksaray Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Geçmişte olduğu gibi günümüzde de devam eden mobbing, tüm kurumlar açısından karlılığı ve verimi düşüren, çalışanları tükenmişliğe ve örgütsel sessizliğe itebilen, maruz kalan herkesi etkileyebilen, önlem alınması gereken alınmadığında çok ağır sonuçları olan bir olgudur. Mobbingin tükenmişlik ve örgütsel sessizlik üzerindeki etkilerinin incelendiği bu çalışmada amaç, eğitim sektöründeki mobbing varlığının ortaöğretim kurumlarında çalışan bireyler üzerindeki tükenmişlik ve örgütsel sessizlik algılarına etkilerinin incelenerek literatürdeki çalışma bütünlüğüne katkı sağlamaktır. Mobbingin etkilerinin incelendiği bu çalışmada örneklem olarak, Kocaeli ilinin Kartepe, İzmit, Derince ve Başiskele ilçelerinde toplam 28 ortaöğretim kurumunda görev yapan (n=392) çalışanlar seçilmiştir. Araştırmada veri toplamak amacıyla kullanılan anket formunda İş Yeri Zorbalığı Ölçeği, Örgütsel Sessizlik Ölçeği ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanılmıştır. Veriler IBM SPSS 18 ile analiz edilmiştir. Ölçekler için normallik testi, güvenilirlik ve faktör analizleri, değişkenler arasındaki ilişkilerin yönünü ve derecesini belirlemek için korelasyon analizleri, mobbingin tükenmişliği ve örgütsel sessizliği etkileyip etkilemediğinin belirlenmesi için regresyon analizleri yapılmıştır. Analizler sonucunda genel olarak değişkenler arasında orta düzeyde pozitif yönlü bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Ancak örgütsel sessizliğin alt boyutlarından olan korumacı sessizliğin, sadece tükenmişlik alt boyutlarından olan duyarsızlaşma ve kişisel başarıda eksiklik ile düşük ve orta düzeyde pozitif yönde ve anlamlı bir ilişkisinin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, tükenmişlik alt boyutlarından olan kişisel başarıda eksiklikte de sadece örgütsel sessizlik alt boyutlarıyla orta ve düşük düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre genel olarak mobbingin tükenmişliği ve örgütsel sessizliği orta düzeyde etkilediği bulunmuştur. Ancak mobbing alt boyutlarından kişisel aşağılama/zorbalık ve işle ilgili taciz/zorbalık, tükenmişlik alt boyutlarından kişisel başarıda eksiklik üzerinde anlamlı herhangi bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Bundan farklı olarak, mobbingin alt boyutlarından sadece kişisel aşağılama/zorbalık, örgütsel sessizlik alt boyutlarından korunmacı sessizliği anlamlı bir şekilde etkilemektedir. Araştırmanın ortaöğretim kurumları üzerinde yapılan ilk mobbing, tükenmişlik ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişkileri ölçmesi açısından literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Mobbing, which continues today as it did in the past, is a phenomenon that lowers profitability and efficiency for all institutions, has very serious repercussions if action is not taken, and can affect everyone who is exposed it, can drive workers to burnout and organizational silence. The aim of this study, which examines the effects of mobbing on burnout and organizational silence, is to contribute to the integrity of the study in the literature by examining the effects of mobbing in the education sector on the perceptions of burnout and organizational silence on individuals working in secondary education institutions. Workers (n=392) from a total of 28 secondary education institutions in the districts of Kartepe, İzmit, Derince, and Başiskele in the province of Kocaeli province were chosen as the sample for this study, which looked at the impacts of mobbing. The questionnaire form utilized for data collection included the Maslach Burnout Scale, the Workplace Bullying Scale, and the Organizational Silence Scale. Data were analyzed with IBM SPSS 18. The following tests were carried out: a normality test, reliability and factor analyses for the scales, regression analyses to ascertain whether mobbing influences organizational silence and burnout, and correlation analyses to ascertain the strength and direction of correlations between variables. Overall, a moderate and positive association was found between the variables as a consequence of the analysis. However, it was shown that the only sub-dimensions of burnout that protective quiet, one of the sub-dimensions of organizational silence, has a low and medium level positive and significant association with are depersonalization and lack of personal accomplishment. Moreover, it was found that the lack of personal accomplishment, one of the burnout sub-dimensions, only had a low level positive link and a strong positive relationship with the organizational silence subdimensions. According to the results of the research, mobbing was found to have a moderate effect on burnout and organizational silence. On the other hand, it was discovered that the sub-dimension of burnout known as loss of personal accomplishment was not significantly impacted by either of the sub-dimensions of mobbing—personal humiliation/bullying or harassment/bullying at work. In contrast, one of the sub-dimensions of organizational quiet called protective silence is significantly impacted only by personal humiliation/bullying, which is one of the sub-dimensions of mobbing. The study is anticipated to make a significant contribution to the body of literature by examining the linkages between organizational silence, burnout, and mobbing in secondary education institutions for the first time.
Benzer Tezler
- Moderating effects of employees' dark and light personality traits and cultural tendencies in the relationships of workplace mistreatment with work-related outcomes
Çalışanların karanlık ve aydınlık kişilik özelliklerinin ve kültürel değişkenlerin iş yerinde kötü muamele ve iş ile ilgili değişkenler arasındaki ilişkilerde düzenleyici rolü
ELİF BİNGÜL
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
PsikolojiÇankaya ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI GÖNCÜ KÖSE
- Dönüşümcü liderliğin örgütsel çıktılara etkisi: Bir meta-analiz çalışması
Effect of transformational leadership on organizational outputs: A meta-analysis study
SELİN BOZALP ÜNAL
Doktora
Türkçe
2017
İşletmeEskişehir Osmangazi Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN KARADAĞ
- Kişilik özellikleri ile tükenmişlik arasındaki ilişkide yıldırma eylemlerine maruz kalma ve örgütsel sessizliğin biçimlendirici etkisi
The effect of organizational silence and mobbing in relationship between the persaonel traits and burnout
AFAG GURBANOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Psikolojiİstanbul Kültür ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYSIN TURPOĞLU ÇELİK
- İş yerinde yıldırma davranışlarının örgütsel sessizlik ve tükenmişlik üzerine etkisi: Sivas'ta 3 ve 4 yıldızlı otel çalışanları üzerine bir araştırma
The effect of lightning behaviors on organizational silence and burnout in the workplace: A research on 3 and 4 star hotel employees in Sivas
NİHAL SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeSivas Cumhuriyet Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERRİN FİLİZÖZ
- Okul örgütünde çeşitli değişkenler aracılığıyla örgütsel sinizmin öncü ve sonuçlarının incelenmesi
Investigation of the antecedents and consequences of organizational cynicism through various variables in school organizations
MUHAMMED BAHADIR
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET FARUK LEVENT