Geri Dön

Ergenlerde psikolojik sağlamlık ile bilişsel esneklik ve duygusal özerklik arasındaki ilişkinin incelenmesi

Examining the relationship between psychological resilience, cognitive flexibility and emotional autonomy in adolescents

  1. Tez No: 884690
  2. Yazar: MERVE KARATAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA USLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Ergenlik, psikolojik sağlamlık, bilişsel esneklik, duygusal özerklik, Adolescence, psychological resilience, cognitive flexibility, emotional autonomy
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışma Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 86

Özet

KARATAŞ, Merve Yüksek Lisans, Eğitim Bilimleri Tez Danışmanı: Prof. Dr. Mustafa USLU Haziran, 2024 71 sayfa Hayat birçok güzelliği barındırmakla beraber pek çok zorlu yaşam olayını da içermektedir. Aynı zorluk bazı bireylerde travma yaratırken bazı bireylerde ise aşılacak bir engel gibi görülüp kolaylıkla geride bırakılabilmektedir. Bu güçlüklere rağmen kişi kendi potansiyelini ortaya koyabilmektedir. Bu araştırma bireyin maruz kaldığı zorlu yaşam olaylarına yanıt verme biçimindeki farklılığın kaynaklarını bulmaya yönelik yola çıkılmış bir araştırmadır. Bu durum literatürde psikolojik sağlamlık kavramıyla ilişkilendirilmektedir. Bu nedenle mevcut tez çalışmasının amacı öncelikle, ergenlerdeki bilişsel esneklik ve duygusal özerklik ile psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın evrenini 2023-2024 eğitim öğretim yılında Antalya ilinde bulunan resmî ortaokul ve liselerdeki ergenlik dönemindeki öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu ise Antalya'nın merkez ilçelerinden olan Konyaaltı, Kepez ve Döşemealtı'nda bulunan 2023-2024 eğitim öğretim yılında öğrenimlerine devam eden beşinci sınıftan on ikinci sınıfa kadar okumakta olan öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışma grubu belirlenirken örneklemi çeşitlendirmek için farklı okul türleri seçilmiştir. Bu okul türleri arasında biri özel, biri köy, biri imam hatip biri normal ortaokul olmak üzere dört ortaokulla beraber yedi lise türü (imam hatip lisesi, sağlık meslek lisesi, fen-sosyal proje lisesi, turizm meslek lisesi, Anadolu lisesi, sosyal bilimler lisesi, fen lisesi) mevcuttur. Lise ve ortaokulda eğitim gören 600 katılımcıdan veri toplanmıştır. Belirli bir örüntüde yanıt veren ve ölçek maddelerinin çoğuna yanıt vermeyen 150 katılımcıya ait veriler çıkartılarak 450 katılımcı ile veri seti oluşturulmuş ve analiz süreci yürütülmüştür. Çalışma grubunun 450 katılımcının 206'sı kızken, 244'ü erkek katılımcıdır. Katılımcıların yaş aralığı 10-18 arasında değişmektedir. Araştırmada veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu, Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, Bilişsel Esneklik Ölçeği ve Duygusal Özerklik Ölçeği kullanılmıştır. Normallik varsayımın değerlendirilmesinde ve analiz sürecinin yürütülmesinde Jamovi (2023) programından faydalanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, psikolojik sağlamlık, bilişsel esneklik ve duygusal özerklik ölçeğine cinsiyet değişkenine göre farklılaşma olup olmadığına ayrı ayrı bakıldığında, öğrencilerin puanlarının cinsiyete göre anlamlı bir biçimde farklılaştığı görülmüştür. Erkek öğrencilerin psikolojik sağlamlık puanlarının kız öğrencilere göre anlamlı derecede yüksek olduğu bulunmuştur. Psikolojik sağlamlık puanlarının, duygusal özerklik ve bilişsel esneklik puanları ile yordanıp yordanmayacağını belirlemek amacıyla çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda ise duygusal özerkliğin ve bilişsel esnekliğin psikolojik sağlamlık için anlamlı bir yordayıcı olduğu tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN ADOLESCENTS' PSYCHOLOGICAL RESILIENCE LEVELS AND COGNITIVE FLEXIBILITY AND EMOTIONAL AUTONOMY KARATAŞ, Merve Master's Degree, Educational Sciences Thesis Advisor: Prof. Dr. Mustafa USLU June, 2024 71 page Although life contains many beauties, it also includes many difficult life events. While the same difficulty creates trauma in some individuals, it can be seen as an obstacle to be overcome and easily left behind in others. Despite these difficulties, a person can reveal his/her potential. This research is aimed at finding the sources of differences in the way an individual responds to difficult life events he/she is exposed to. This situation is associated with the concept of psychological resilience in the literature. Therefore, the aim of the current thesis study is, first of all, to examine the relationship between cognitive flexibility, emotional autonomy and psychological resilience in adolescents. The population of the research consists of adolescent students in public secondary and high schools in Antalya in the 2023-2024 academic year. The study group of the research consists of students from fifth to twelfth grades who continue their education in the 2023-2024 academic year in Konyaaltı, Kepez and Döşemealtı, which are the central districts of Antalya. When determining the study group, different school types were selected to diversify the sample. Among these school types, there are four secondary schools, one private, one village, one imam hatip and one normal secondary school, as well as seven high school types (imam hatip high school, health vocational high school, science-social project high school, tourism vocational high school, Anatolian high school, social sciences high school, science high school) is available. Data was collected from 600 participants studying in high school and secondary school. By extracting the data of 150 participants who responded in a certain pattern and did not respond to most of the scale items, a data set was created with 450 participants and the analysis process was carried out. Of the 450 participants in the study group, 206 were female and 244 were male. The age range of the participants varies between 10-18. Personal Information Form, Brief Psychological Resilience Scale, Cognitive Flexibility Scale and Emotional Autonomy Scale were used as data collection tools in the study. Jamovi (2023) program was used to evaluate the normality assumption and carry out the analysis process. According to the results obtained from the research, when the psychological resilience, cognitive flexibility and emotional autonomy scales were examined separately whether there was a difference according to the gender variable, it was seen that the students' scores differed significantly according to gender. It was found that male students' psychological resilience scores were significantly higher than female students. Multiple linear regression analysis was performed to determine whether psychological resilience scores could be predicted by emotional autonomy and cognitive flexibility scores. As a result of the analysis, it was determined that emotional autonomy and cognitive flexibility were significant predictors of psychological resilience.

Benzer Tezler

  1. Ergenlerde psikolojik sağlamlık ile olumsuz yaşam olayları arasındaki ilişkide bilişsel esneklik ve yetersizlik duygusunun aracı rolü

    The meditorial role of cognitive flexibility and inferiority feeling in the relationship between resilience and negative life events in adolescents

    GÜLSÜM AVCI KAZIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEN BALKAYA ÇETİN

  2. Ergenlerde psikolojik sağlamlık ve bilişsel esneklik düzeylerinin sınav kaygısı ile ilişkisi

    The relationship between resilience and cognitive flexibility levels and test anxiety in adolescents

    NURGÜL BOZKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. LEYLA KÜÇÜK

  3. Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlıklarını yordamada bilişsel esneklik ve maneviyatın rolü

    The role of cognitive flexibility and spirituality in predicting the psychological resilience of university students

    EMRE GÜRKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve Öğretimİbn Haldun Üniversitesi

    Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEFA BULUT

  4. Ergenlerin çatışma çözme becerilerinin, psikolojik sağlamlık ve bilişsel esneklik açısından incelenmesi

    An investigation of adolescents' conflict resolution skills in terms of resilience and cognitive flexibility

    BURCU ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikolojiNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. COŞKUN ARSLAN

  5. Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) tanısı almış 11-18 yaş çocuk ve ergenlerde psikolojik sağlamlık ve empati düzeyi ile içselleştirilmiş damgalanmanın ilişkisi

    Relationship between psychological resilience and empathy levels with internalized stigma in children and adolescents aged 11 TO 18 WHO have been diagnosed with obsessive compulsive disorder (OCD)

    KÜBRA İLİCEPINAR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CANER MUTLU