Mukâtil b. Süleyman'ın et-Tefsîrü'l-Kebîradlı eserinde yer alan Hz. Peygamber Dönemi Hıristiyanlarıyla ilgili bilgilerin tespit ve analizi
Identification and analysis of the information on the Christians of the Prophet's Period in Muqātil b. Sulayman's at-Tafsīr al-Kabīr
- Tez No: 886238
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESRA ATMACA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
İslâm tefsir geleneğinde önemli bir yere sahip olan Mukâtil b. Süleyman'ın et-Tefsîrü'l-Kebîr adlı eseri hem günümüze ulaşması hem de tüm sûreleri kapsayan ilk tefsir olmasından dolayı tefsir ilminin en önemli kaynaklarından biridir. Mukâtil, tefsirciliği ile ön plana çıkmış olsa da et-Tefsîrü'l-Kebîr adlı eserinde yer vermiş olduğu Hz. Peygamber'in hayatına ve ashâbına dair rivayetler, Hz. Peygamber döneminde yaşayan diğer topluluklarla olan siyâsî ve sosyal ilişkilerle ilgili aktarmış olduğu bilgiler onu, siyer ve megâzî alanında da önemli bir kaynak haline getirmiştir. Araştırmamızda Mukâtil b. Süleyman'ın et-Tefsîrü'l-Kebir adlı eserindeki Hz. Peygamber dönemi Hıristiyanlarıyla ilgili bilgilerin tespiti ve analizi esas alınmıştır. Tespit ve analizi yapılan bu bilgiler ilk dönem siyer ve megâzî kaynaklarından Urve b. Zübeyr, İbn Şihâb ez-Zührî, Mûsâ b. Ukbe, İbn İshak, Vâkıdî, İbn Hişâm ve İbn Sa'd'ın siyer ve megâzîye dair sundukları bilgilerle karşılaştırılmış ve eserler arasındaki benzerlik ve farklılıklar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırmamız neticesinde Mukâtil'in eserinde Hz. Peygamber dönemi Hıristiyanlarına dair naklettiği bazı bilgilerin, ilk dönem siyer ve megâzî eserlerinde yer aldığı; bazılarının yer almadığı, bazı bilgilerin ise konu kapsamı dışında yer aldığı görülmüştür. Mukâtil'in aktardığı bazı bilgilerle bu kaynakların yer verdiği bazı bilgilerin çeliştiği, konuyla alakalı olan bazı şahıslara dair isimlerin Mukâtil'in eserinde farklı olduğu, bazı olayların ise sebeb-sonuç ilişkisinin doğru kurulamadığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Muqātil b. Sulayman's work, at-Tafsīr al-Kabīr, holds a significant place in the Islamic exegesis tradition, both because it has survived to the present day and because it is the first comprehensive exegesis covering all surahs. Although Muqātil is primarily known for his exegesis, the narrations about the life of the Prophet Muhammad and his companions, as well as the political and social relations with other communities living during the Prophet's time, make his work an important source in the fields of sirah and maghāzi. In our research, we focus on identifying and analyzing the information about Christians during the Prophet Muhammad's era found in Muqātil b. Sulayman's at-Tafsīr al-Kabīr. This information has been compared with the early sirah and maghazi sources provided by Urwa b. Zubayr, Ibn Shīhab al-Zuhrī, Musa b. Uqba, Ibn Ishaq, Waqīdi, Ibn Hīsham and Ibn Sa'd. The aim was to highlight the similarities and differences between these works. As a result of our research, it was observed that some of the information about Christians during the Prophet's era reported by Muqātil is also found in early sirah and maghazi works, while some information is absent, and some topics fall outside the scope of those works. It was found that some of Muqātil's accounts contradict the information provided by these sources, some names of individuals differ in Muqātil's work, and some events have incorrectly established cause-and-effect relationships.
Benzer Tezler
- Mukâtil B. Süleymân'ın tefsirinde ölüm ve ötesi
Death and beyond in Mukatil B. Suleyman's commentary
HALİME AKKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinYozgat Bozok ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ALTUNTAŞ
- Mukātil b. Süleyman'ın et-Tefsîrü'l-Kebîr isimli tefsirinde takdîm ve te'hîr
Taqdīm and taʾḫīrin Muqātil Ibn Sulayman's commentary: 'al-Tafsīr al-Kabīr'
MUHAMMED MURTEDA HUSEYNİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinGaziantep ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİL HACIMÜFTÜOĞLU
- Tefsîr-i Mukâtil'de peygamber kıssalarının tefsir ediliş yöntemi
Tafseer methodology of the stories of prophets in Tafseer of Muqatil
MUHAMMED CEMAL TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT KAYA
- Sebeb-i Nüzûl rivayetleri açısından Mukâtil B. Süleyman'ın tefsiri ile İbn Hişâm'ın Es-Sîre'si; Karşılaştırmalı bir inceleme
In terms of Asbab Al-Nuzul, Muqâtil b. Sulayman's tafsir and Ibn Hisham's as-Sīre: A comparative study
FİRDEVS YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SUAT MERTOĞLU
- Mukatil B.Süleyman'ın tefsirinde Nasih ve Mensuh (Mahmud Şehhate'nin tahkiki çerçevesinde bir inceleme)
Nasikh and Mensukh in the qur'anic commentary of Muqatil B.Sulayman (Based on M.Shahhata'critical edition for his work)
GUNAYDIN HASAN HAİDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİS ALBAYRAK