Geri Dön

Kişilik bozukluklarının öyküsel kimlik, benlik belirginliği ve kişilerarası ilişki boyutları çerçevesinde incelenmesi

Examination of personality disorders within the framework of narrative identity, self concept clarity and interpersonal relationship dimensions

  1. Tez No: 886261
  2. Yazar: ELİF TAŞÇI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. YILDIZ BİLGE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Benlik belirginliği, Kimlik, Kişilerarası ilişki, Kişilik bozuklukları, Öyküsel kimlik, Identity, Interpersonal relationships, Narrative identity, Personality disorders, Self concept clarity
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 145

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı; öyküsel kimlik, benlik belirginliği, kişilerarası ilişki boyutları ve DSM-5' te yer alan kişilik bozuklukları arasındaki ilişkinin incelenmesi ve öyküsel kimlik, benlik belirginliği ve kişilerarası ilişki boyutlarının birlikte DSM-5' te yer alan kişilik bozukluklarını ne derece yordadığının incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Mevcut çalışmaya toplum örnekleminden elde edilmiş olan 241'i (%59,4) kadın ve 165'i (%40,6) erkek olmak üzere 406 katılımcı dahil edilmiştir. Araştırmanın değişkenlerinden olan öyküsel kimlik, benlik belirginliği, kişilerarası ilişki boyutları ve kişilik bozuklukları arasında ilişki bulunup bulunmadığının belirlenebilmesi için Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı yöntemi ve öyküsel kimlik, benlik belirginliği ve kişilerarası ilişki boyutlarının DSM-5' te yer alan kişilik bozuklukları üzerinde yordayıcı etkisi olup olmadığının tespit edilebilmesi amacıyla Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi yapılmıştır. Çalışmanın sürekli değişkenlerinin cinsiyet, medeni durum ve öyküsel kimlik düzeyleri açısından farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amacıyla Bağımsız Gruplar t-Testi ve yaş aralıklarına göre karşılaştırılabilmesi için ANOVA uygulanmıştır. Bulgular: Yapılan analizler sonucunda öyküsel kimlik, benlik belirginliği, kişilerarası ilişki boyutları ve DSM-5' te yer alan kişilik bozuklukları arasında çeşitli yönde ve güçte anlamlı korelasyon katsayıları tespit edilmiştir. Ayrıca öyküsel kimlik, benlik belirginliği ve kişilerarası ilişki boyutlarının DSM-5' te yer alan farklı kişilik bozukluklarını farklı kombinasyonlarda anlamlı derecede yordayıcı etkileri olduğu saptanmıştır. Sonuç: Mevcut çalışma kapsamında benlik belirginliği ve kişilerarası ilişki boyutlarının DSM-5'te yer alan kişilik bozukluklarını yordadığı görülmektedir. Öyküsel kimlik DSM-5'te yer alan kişilik bozukluklarını farklı kombinasyonlarda yordasa da yordama gücünün oldukça düşük olması dikkat çekmektedir. Bu çalışma Türkçe literatürde öyküsel kimliğin nicel olarak değerlendirilmesi ve detaylıca ele alınması açısından önem taşımaktadır.

Özet (Çeviri)

Aim: The aim of this study is to investigate the relationship between narrative identity, self concept clarity, interpersonal relationships and personality disorders in the DSM-5, as well as to examine how narrative identity, self concept clarity, and interpersonal relationships predict the personality disorders in the DSM-5. Materials and Methods: The study included a total of 406 participants, consisting of 241 (59.4%) females and 165 (40.6%) males. In the analysis, Pearson Product-Moment Correlation Coefficient method was used to determine whether there is correlation between the continuous variables of the study and Multiple Linear Regression Analysis was used determine whether narrative identity, self concept clarity and interpersonal relationships had a predictive effect on personality disorders in DSM-5. Independent Groups t-Test was used to determine whether the continuous variables of the study differed in terms of gender, marital status and narrative identity levels and ANOVA was used to compare them according to age ranges. Results: As a result of the analyses, significant correlation coefficients in various directions and strengths were found between narrative identity, self concept clarity, interpersonal relationships and personality disorders in DSM-5. In addition, it was found that narrative identity, self concept clarity and interpersonal relationships had significant predictive effects on different personality disorders in DSM-5 in different combinations. Conclusion: In this study, it was observed that self concept clarity and interpersonal relationships predicted personality disorders in DSM-5. Although narrative identity predicts personality disorders in DSM-5 in different combinations, it is noteworthy that its predictive power is quite low. This study is important in terms of quantitatively evaluating narrative identity in Turkish literature and discussing it in detail.

Benzer Tezler

  1. Kişilik bozukluklarının erken dönem uyumsuz şemalar ve duygu düzenleme stratejileri açısından incelenmesi

    The investigation of personality disorders in terms of early maladaptive schemas and emotion regulation strategies

    BADE KÜRÜM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikiyatriHaliç Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU TÜRK

  2. Kişilik bozukluklarının erken dönem uyumsuz şemalar ve savunma mekanizmalarıyla ilişkisi

    The relationship between personality disorders and early maladaptive schemas and defence mechanisms

    AYLİN ARACI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YILDIZ BİLGE

  3. Kişilik bozukluklarının kendiliknesnesi ihtiyaçları, savunma mekanizmaları ve kişilerarası ilişki açısından incelenmesi

    Examination of personality disorders in terms of selfobject needs, defense mechanisms and interpersonal relationship

    NURAN BİNGÖL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikolojiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YILDIZ BİLGE

  4. Cognitive aspects of personality disorders: Influences of basic personality traits, cognitive emotion regulation, and interpersonal problems.

    Kişilik bozukluklarının bilişsel boyutu: Temel kişilik özellikleri, bilişsel duygu düzenleme ve kişilerarası problemlerin etkisi

    MİRAY AKYUNUS İNCE

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TÜLİN GENÇÖZ

  5. Ergenlerde kişilik bozukluklarının görülme sıklığı ve erken dönem uyumsuz şemaların kişilik bozukluklarını yordayıcı etkilerinin incelenmesi

    The prevalence of personal disorders in adolescents and the investigation of the predictor effects of personal disorders of the early maladaptive schemas

    GÜLNUR İLK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF BİLGE