Evrimci oyun teorisi ve koordinasyon problemleri
Evolutionary game theory and coordination failures
- Tez No: 886553
- Danışmanlar: PROF. DR. ERCAN EREN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu çalışmanın amacı, evrimsel oyun teorisi hakkında genel bir literatür taraması sunmak ve pareto-düşük çıktıların oluşmasına sebep olan koordinasyon problemlerini evrimsel oyun teorisi araçları ile modelleyerek analiz etmektir. Evrimsel oyun teorisi, rasyonel karar vericilerin varlığını sorgulaması, insanların özel tarihleri, duygusallığı, inatçılığı, diğerkâmlığı, konformizmi ve diğer duyguları modellemeye dahil edebilmesi ve replikatör dinamikleri ile klasik oyun teorisinden farklılaşmaktadır. Bu farkları sebebi yöntem olarak evrimsel teori seçilmiştir. Çalışmada koordinasyon problemi örnekleri olarak KKM öncesi durum ve KKM programı ile yatırım stratejileri seçilmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde evrimsel oyun teorisinin ortaya çıkışı, gelişimi ve evrimi hakkında kapsamlı bir literatür çalışması yapılmıştır. Bu bölümde teorinin biyologların katkısı ile ortaya çıkmasına rağmen özellikle 80'li yıllardan sonra multidisipliner alanlarda kullanıldığının üstünde durulmuş ve günümüzdeki gelişmeler özetlenmiştir. İkinci bölümde temel bir model kurulmuş ve koordinasyon probleminin varlığı gösterilmiştir. Bölümün devamında bu koordinasyon probleminin çözümü amacıyla hayata geçirilen KKM programı modellenmiştir. Ajanların yalnızca getiri odaklı olduğu hem getiri odaklı hem de norm sıklığına bağlı karar aldığı ve yalnızca konformist etkiye göre davrandığı modeller ile koordinasyon probleminin ortadan kalktığı evrimsel dengenin varlığı aranmıştır. Üçüncü bölümde ise bir başka koordinasyon problemi örneği olarak yatırım stratejileri modellenmiş, evrimsel durağan bir yatırım stratejisinin varlığı aranmıştır. Bu bölümde koşulsuz özgecilik, koşulsuz bencillik, mütekabiliyet gibi önemli duygu durumları modellenmiş, çalışmaya davranışsal bir boyut kazandırılmış, riskten kaçan yatırımcıların baskın olduğu durumda analiz tekrarlanmış ve son olarak sinyal mekanizması, algıda seçicilik ve atalet kavramları modele dahil edilmiştir. Sonuçlar, getiri dışı etkilerin insan davranışındaki önemini, getiri düşük stratejilerin getiri baskın stratejiler tarafından neden elimine edilemediğini, sınırlı rasyonelliğe sahip insanın var olduğu bir piyasada koordinasyon probleminin olmadığı etkin bir dengenin elde edilmesinin zorluğunu ve konformizmin, davranışsal boyutun, sinyal mekanizmasının, ataletin, algıda seçiciliğin, hoşgörüsüzlüğün ve duyguların (koşulsuz özgecilik, mütekabiliyet, hırs, nefret vb.) gücünü göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study provides a comprehensive literature review of evolutionary game theory and examines coordination problems leading to suboptimal outcomes using evolutionary game theory tools. Unlike traditional game theory, evolutionary game theory considers the impact of factors such as individuals' unique histories, emotions, altruism, and conformism on decision-making processes through replicator dynamics. The study focuses on the pre-KKM situation and the KKM program and investment strategies as examples of coordination problems. The first part of the study covers the emergence, development, and interdisciplinary applications of evolutionary game theory, emphasizing its evolution since the 1980s. In the second part, a basic model is developed to demonstrate the existence of coordination problems and to explore the KKM program as a solution. The study also seeks to identify an evolutionary balance wherein the coordination problem is resolved, considering models with return-oriented agents, agents making decisions based on return orientation and norm frequency, and agents acting based on conformist influence. In the third part, investment strategies are modeled as another example of coordination problems, with a focus on identifying an evolutionarily stable investment strategy. Emotional states such as unconditional altruism, unconditional selfishness, and reciprocity are incorporated into the analysis, along with the dominance of risk-averse investors. The model also includes concepts such as signaling mechanisms, selective perception, and inertia. The results highlight the significance of non-return effects on human behavior, the limitations of return-dominant strategies in eliminating low-return strategies, the challenges of achieving effective equilibrium in markets with individuals exhibiting limited rationality, and the influences of factors like conformism, behavioral dimensions, signaling mechanisms, inertia, and selective perception. Additionally, the study emphasizes the impact of intolerance and emotions, such as unconditional altruism, reciprocity, ambition, and hatred, on human behavior and decision-making processes.
Benzer Tezler
- The order of the differently-abled: A biopolitical and evolutionary analysis of Martin McDonagh's plays
Farklı-yetililerin düzeni: Martin McDonagh'ın oyunlarının evrimsel ve biyopolitik incelemesi
FATMA KARAASLAN ÖZGÜ
Doktora
İngilizce
2023
Batı Dilleri ve EdebiyatıEge Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN KOYUNCU
- Coevolution of reciprocity and trust
Karşılılıklık ve güvenin birlikte evrimi
ÖZLEM YAŞAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
EkonomiGalatasaray ÜniversitesiEkonomi Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGE ÖZTÜRK GÖKTUNA
- Anizotropi kavramından sayısala dönüşümler üzerinden mimari form üretimi
From concept of anisotropy to digital architectural form generation through transformations
MEHMET HAMARAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ
- From past to virtual realities: An art historical look into virtual reality as an art medium
Geçmiş gerçekliklerden sanal gerçekliğe: Sanal gerçeklik medyumuna sanat tarihsel bir bakış
PELİNSU SELİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU BELGİN YETİŞKİN DOĞRUSÖZ