Özel yetenekli bireylerin bilimsel süreç becerileri ve bilimsel yaratıcılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between scientific process skills and scientific creativity of gifted individuals
- Tez No: 888149
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT SAĞLAM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
Bu çalışma, özel yetenekli 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ve bilimsel yaratıcılıkları arasındaki ilişkiyi araştırmaktadır. Çalışmaya Erzurum, Iğdır ve Kars illeri Bilim Sanat Merkezlerinde öğrenim gören 125 öğrenci katılmıştır. Karma çalışma desenlerinden açıklayıcı sıralı desen kullanılmıştır. Bu desenin amacı, nicel verilerden edilen bulguların nitel verilerden elde edilen bulgularla açıklanmasını sağlamaktır. Özel yetenekli 5 ve 6. sınıf öğrencilerin bilimsel yaratıcılıklarını ortaya çıkarmak için açık uçlu sorulardan oluşan bir yaratıcılık testi olan Yaratıcı Bilimsel Çağrışımlar Testi kullanılmıştır. Bilimsel süreç becerilerini ortaya çıkarmak için ise yine açık uçlu sorulardan oluşan Diyet Kola Testi (Form-A) kullanılmıştır. Araştırmada nicel veriler, korelasyonel analize tabi tutulmuştur. Nitel veriler ise yarı yapılandırılmış mülakatlardan elde edilmiştir. Nitel verilerin analizi tematik analiz ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen nitel bulgular, nicel bulguların açıklanmasında kullanılmış ve araştırma sorularının cevaplanmasına hizmet etmiştir. Bulgular; bilimsel süreç becerileri ile bilimsel yaratıcılığın arasında pozitif istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon olduğunu göstermiştir. Bilimsel yaratıcılığın bileşenlerinden çağrışımsal düşünme ve bilimsel süreç becerileri arasında istatistiksel olarak anlamlı olmayan korelasyon elde edilmiştir. Bunu yanında analojik muhakeme ile bilimsel süreç becerileri arasında pozitif istatistiksel olarak anlamlı orta seviyede bir korelasyon saptanmıştır. Bu, öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinde, bilimsel yaratıcılık boyutlarından en fazla analojik muhakemeyi kullandıklarını göstermiştir. Analojik muhakeme, bilimsel süreç becerinden gözlem yapma, değişkenleri belirleme ve hipotez oluşturma becerilerinde aktif olarak rol almıştır. Bilimsel süreç becerileri ve analojik problem çözme arasında pozitif anlamlı düşük bir korelasyon saptanmıştır. Mülakat öğrencilerinin analojik problem çözerken kaynak ve hedef seçiminde serbest bırakılması başarılı transferler yapmalarını sağlamıştır. Özel yetenekli öğrencilerin bilimsel yaratıcılıklarının daha verimli bir şekilde ortaya çıkabilmesi için, farklı disiplinlerle entegre edilmiş bilimsel eğitim uygulamaları planlanabilir.
Özet (Çeviri)
The present study aims to examine the correlation between scientific process skills and scientific creativity among gifted students in the 5th and 6th grades. Participating in the study were 125 students enrolled at Science and Art Centers in Erzurum, Iğdır, and Kars provinces. This study employed an explanatory sequential design derived from mixed research designs. The objective of this design is to elucidate the results derived from quantitative data by incorporating the findings derived from qualitative data. The Creative Scientific Associations Test, which consists of open-ended questions, was administered to assess the scientific creativity of gifted students in 5th and 6th grade. Form-A of the Diet Coke Test, which also included open-ended questions, was employed to assess scientific process skills. A correlational analysis was conducted on the quantitative data in the study. A semi-structured interview method was used to collect qualitative data. A thematic analysis approach was used to analyse the qualitative data. The qualitative findings were utilized to elucidate the quantitative results and directly addressed the research inquiries. Results; empirical evidence has demonstrated a statistically significant and positive relationship between scientific process skills and scientific creativity. The study found a statistically insignificant correlation between associative thinking and scientific process skills, which are integral aspects of scientific creativity. Furthermore, a statistically significant positive correlation at a moderate level was indicated between analogical reasoning and scientific process skills. This finding indicated that students predominantly employed analogical reasoning in the domain of scientific process skills, within the various aspects of scientific creativity. Analogical reasoning was a key factor in the development of skills related to observation, variable determination, and hypothesis generation within the scientific process. Research revealed a low and statistically significant positive correlation between scientific process skills and analogical problem solving. Allowing interview students to choose sources and targets while solving analogical problems enabled them to make successful transfers. To optimize the development of scientific creativity in gifted students, it is possible to strategically design scientific education interventions that incorporate many disciplines.
Benzer Tezler
- STEAM etkinliklerinin üstün/özel yetenekli öğrencilerin bilimsel süreç becerileri, sanatsal görme biçimleri ve bilimsel yaratıcılıklarına etkisi
The effect of STEAM activities on the scientific process skills, artistic way of knowing and scientific creativity of gifted/talented students
SILA BALIM
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL YÜRÜMEZOĞLU
- ASSURE Öğretim Tasarım Modeli ile hazırlanmış proje geliştirme eğitiminin özel yetenekli öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine, epistemolojik inançlarına ve proje geliştirme yeterliklerine etkisi
The impact of project development training prepared with the ASSURE Instructional Design Model on the scientific process skills, epistemological beliefs, and project development competencies of specially talented students
ÖZGE GÖKTÜRK
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜN BİNZET
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- STEM etkinliklerinin özel yetenekli öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisi
Effect of STEM activities on science process skills of gifted students
GÖKHAN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMMÜHAN ORMANCI
- Fen bilgisi öğretmen eğitimi programının özel yetenekliler için bireyselleştirilmiş öğretim uygulama yeterliği kazandırma açısından incelenmesi
Research of science teacher education programme for special talents in terms of providing individualized teaching practice proficiency
NİLGÜN AVCI ENGÜDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAMZE DOLU