The mediating role of executive functions in the effect of excessive screen time and adverse childhood experiences on behavioral problems
Aşırı ekran süresi ve olumsuz çocukluk deneyimlerinin davranış sorunları üzerindeki etkisinde yürütücü işlevlerin aracı rolü
- Tez No: 889458
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NUR ELİBOL PEKASLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 77
Özet
Bu çalışmanın amacı ekran süresi ve olumsuz çocukluk deneyimlerinin davranış problemleriyle ilişkisinde yönetici işlevlerin aracı rolünün incelenmesidir. Çalışma için veriler 5-12 yaş aralığında en az bir çocuğa sahip annelerden toplanmıştır. Verilerin toplanmasında demografik bilgi formu, Güçler ve Güçlükler Anketi (GGA), Pediatrik Olumsuz Yaşantıları Tarama Envanteri (POYTE) ve Çocukluk Dönemi Yürütücü İşlevler Envanteri-Ebeveyn Formu (ÇDYİE-EF) kullanılmıştır. Araştırma amacı doğrultusunda korelasyon, hiyerarşik regresyon ve yapısal eşitlik modellemesi analizleri gerçekleştirilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular neticesinde ekran süresi ile olumsuz çocukluk deneyimi arasında anlamlı bir ilişki vardır. Olumsuz çocukluk deneyimleri, yönetici işlevler ve davranış problemleri ile anlamlı bir ilişkiye sahipti ancak ekran süresi sadece yönetici işlevler ile anlamlı bir ilişkiye sahipti. Hiyerarşik regresyon analizi sonucunda ise olumsuz çocukluk deneyimleri yönetici işlevler ve davranış problemleri üzerinde anlamlı bir yordayıcılığa sahipti ancak ekran süresi her ikisi üzerinde de anlamlı bir yordayıcılığa sahip değildi. Yapısal eşitlik modellemesi ile gerçekleştirilen analiz sonuçlarına göre ise olumsuz çocukluk deneyimleri ile davranış problemleri arasındaki ilişkide yönetici işlevlerin aracı rolü ortaya konmuştur. Araştırma sonuçları çocuklukta deneyimlenen olumsuzlukların davranış ve bilişsel süreçler üzerindeki olumsuz etkilerini ortaya koymuştur. Ekran süresi ise yönetici işlevler ile ilişkiliydi ama yönetici işlevler ve davranış problemleri üzerinde anlamlı bir yordayıcılığa sahip değildi. Elde edilen sonuçlar ilgili literatür bağlamında incelenmiş ve tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aims to investigate the mediating role of executive functions in screen time and adverse childhood experience's relationship between behavioral problems. Data were collected from mothers who have at least one child between the ages of 5-12. Demographic Information Form, Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ), Pediatrics Adverse Childhood Experiences and Related Life Events Screener (PEARLS), Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ), Childhood Executive Functioning Inventory-Parent Form (CHEXI-PF) were used to collect the data. Correlation, hierarchical regression, and structural equation modelling analyses were conducted for the study. The findings of the study showed that there is a significant relationship between screen time and adverse childhood experiences. Adverse childhood experiences were significantly related to executive function and behavior problems, screen time was significantly related to executive functioning. According to hierarchical regression analysis, adverse childhood experiences significantly predicted executive function and behavioral problems, but screen time did not predict significantly either. Structural equation modelling analysis indicated the mediating role of executive functioning in the relationship between adverse childhood experiences and behavioral problems. Moreover, the results demonstrated the negative effects of adverse childhood experiences on behavioral and cognitive processes. Screen time was associated with executive functions, but it did not predict significantly executive functions and behavioral problems. The results were examined and discussed in the context of the relevant literature.
Benzer Tezler
- 4-6 yaş tipik gelişim gösteren ve Otizm Spektrum Bozukluğuna sahip olan çocuklarda zihin kuramı, yönetici işlevler ve dil ilişkisi
Başlık çevirisi yok
MERİH TOKER
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNAYET FUNDA ACARLAR
- Stresin karar vermeye etkisi: Analitik zekâ, yürütücü işlevler, somatik işaretler ve kişilik özelliklerinin rolü
Effect of stress on decision making: The role of analytical intelligence, executive functions, somatic markers and personality traits
SELİN YILMAZ
Doktora
Türkçe
2021
PsikolojiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE KAFADAR
- Alkol kullanım bozukluğunda ruminasyon ve yürütücü işlevler arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relation between rumination and executive functions in alcohol use disorder
TUĞBA BOZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara ÜniversitesiSpor Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNCİ ÖZGÜR İLHAN
- Investigating the effects of executive functions and social cognition on the relationship between autistic traits and mental health
Otistik özellikler ve ruh sağlığı arasındaki ilişkide yürütücü işlevler ve sosyal bilişin etkisinin incelenmesi
DİLRUBA SÖNMEZ
Doktora
İngilizce
2024
Psikolojiİbn Haldun ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TIMOTHY R. JORDAN
- Sağlıklı erişkinlerde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun alt tipleri ile akademik erteleme davranışı arasındaki ilişki: yürütücü işlevler ve duygu düzenleme güçlüğünün rolü
The relationship between attention deficit and hyperactivity disorder subtypes and academic procrastination behavior in healthy adults: the role of executive functions and emotion regulation difficulties
EFLAL KOPUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiBEYKOZ ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDAN NOYAN