Amerikan dış politikasında jeoekonomik stratejiler: Rusya örneği
Geoeconomic strategies in us foreign policy: case of Russia
- Tez No: 891068
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET AKİF OKUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 477
Özet
Çalışma kapsamında ABD'nin Rusya politikası 1992'den günümüze kadar olan süreçte jeoekonomik stratejiler bağlamında kritik edilmiştir. Çalışmada geliştirildiği haliyle ekonomik araçların ulusal, bölgesel ve uluslararası jeopolitik çıkarlar için kullanılması anlamına gelen jeoekonomi yaklaşımı, ekonomik araçların sistematik ve bütünlüklü biçimde kullanılmasıyla oluşan jeoekonomik stratejilerin temelini teşkil etmektedir. ABD'nin Rusya politikasının jeoekonomik stratejiler bakımından iki döneme ayrılarak tartışıldığı çalışmada, jeoekonomik stratejiler kapsayıcı stratejiler ve dışlayıcı stratejiler olarak sınıflandırılmış ve 1992-2008 arasındaki dönemde kapsayıcı jeoekonomik stratejinin; 2008-2024 arasındaki dönemde ise dışlayıcı jeoekonomik stratejinin ABD'nin Rusya politikasına rehberlik ettiği ortaya konulmuştur. Kapsayıcı jeoekonomik strateji döneminde ABD'nin ekonomik araçları teşvik edici biçimde kullanarak Rusya'yı liderliğindeki sisteme dahil etmek amacına yönelik bir politika takip ettiği ve mevzubahis amaca ulaşmak adına Rusya'nın serbest piyasa ekonomisine geçişine ilişkin reformları güçlü biçimde desteklediği görülmüştür. Süreçte Rusya'nın demokratik bir ülke olmasını da amaçlarına dahil eden ABD, politikasındaki ağırlığı ise ekonomik reformlara vermiştir. Clinton döneminde şiddetli düzeyde uygulanan kapsayıcı jeoekonomik strateji Bush döneminde düşük şiddetli düzeyde uygulanmış ve Gürcistan'ın işgaliyle ABD'nin stratejisi değişmiştir. Kapsayıcı jeoekonomik stratejinin işlevsizleşmesinin ardından ise ABD, jeoekonomik mantığa bağlılığını sürdürmüş ve Rusya'nın saldırganlığını sona erdirmek adına ekonomik araçları cezalandırıcı biçimde kullanarak Amerikan jeopolitik çıkarlarını koruyup geliştirmeyi hedeflemiştir. Kırım'ın işgaline kadar düşük şiddetle uygulanan dışlayıcı strateji, ilhakın ardından orta şiddetli düzeye yükseltilmiş ve 24 Şubat 2022'de başlayan Ukrayna'nın işgaliyle birlikte yüksek şiddetli düzeye yükseltilmiştir. Çalışma neticesinde jeoekonomi yaklaşımının dünyada olup biteni açıklamak bakımından yüksek kapasiteye sahip olduğu ve jeoekonomik stratejilerin günümüz uluslararası ilişkilerinde işlevsel sonuçlar yaratan bir politikalar bütünü olduğu anlaşılmıştır. ABD'nin kapsayıcı jeoekonomik strateji döneminde stratejik hedeflerine ve amaçlarına ulaşmak bakımından başarılı olduğu görülmüş ve kapsayıcı jeoekonomik stratejilerin işlevsel olduğu anlaşılmıştır. ABD'nin dışlayıcı jeoekonomik strateji döneminde ise hedeflerine ulaşmak bakımından başarısız olduğu anlaşılmış, Rusya'nın saldırganlığına çözüm bulunamadığı, Putin'in zayıflatılamadığı ve Rusya'nın yaptırımların oluşturduğu maliyetle başa çıkabildiği anlaşılmıştır. Dışlayıcı jeoekonomik stratejinin oluşturduğu tek başarılı sonuç ise Ukrayna'ya verilen destek sayesinde savaşı Rusya'nın kazanmasının önüne geçilmesi olmuştur.
Özet (Çeviri)
This study critically examines the U.S. policy towards Russia from its inception to the present in the context of geoeconomic strategies. As developed in the study, the approach of geoeconomics, which involves the use of economic tools for national, regional, and international geopolitical interests, forms the foundation of geoeconomic strategies created through the systematic and holistic use of economic tools. The study divides the U.S. policy towards Russia into two periods in terms of geoeconomic strategies: inclusive strategies and exclusive strategies. It demonstrates that the inclusive geoeconomic strategy guided U.S. policy towards Russia from 1992 to 2008, while the exclusive geoeconomic strategy did so from 2008 to 2024. During the period of the inclusive geoeconomic strategy, the U.S. aimed to integrate Russia into its led system by using economic tools in an incentivizing manner and strongly supported Russia's transition to a free market economy to achieve this goal. The U.S. also included the goal of making Russia a democratic country in its policy, but placed more emphasis on economic reforms. The inclusive geoeconomic strategy, implemented at a high intensity during the Clinton era and at a lower intensity during the Bush era, changed following the invasion of Georgia. After the inclusive geoeconomic strategy became ineffective, the U.S. continued its commitment to geoeconomic logic and aimed to protect and enhance American geopolitical interests by using economic tools in a punitive manner to end Russia's aggression. The exclusive strategy, applied at a low intensity until the annexation of Crimea, increased to a moderate intensity following the annexation and to a high intensity with the invasion of Ukraine on February 24, 2022. The study concludes that the approach of geoeconomics has a high capacity to explain global events and that geoeconomic strategies are a functional set of policies in contemporary international relations. The U.S. was successful in achieving its strategic goals and objectives during the period of the inclusive geoeconomic strategy, proving the functionality of inclusive geoeconomic strategies. However, during the period of the exclusive geoeconomic strategy, the U.S. failed to achieve its goals, as it could not find a solution to Russia's aggression, could not weaken Putin, and Russia managed to cope with the costs imposed by the sanctions. The only successful outcome of the exclusive geoeconomic strategy was preventing Russia from winning the war through the support given to Ukraine.
Benzer Tezler
- 21. yüzyılda ABD dış politikasında pasifik güvenliği perspektifi
Pacific security perspective in the US foreign policy in the 21st century
SAFFET YERLİKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerGiresun ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YALÇIN SARIKAYA
- Kuşak ve yol projesinin ekonomi politiği ve Türkistan
Political economy of belt and road project and Turkestan
FİGEN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
EkonomiGazi ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKİF OKUR
- Amerikan dış politikasında devlet inşası: Afganistan tecrübesi (2001-2011)
State-building in American foreign policy: Afghanistan experience (2001-2011)
MUHAMMET FATİH ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerMilli Savunma ÜniversitesiUluslararası İlişkiler ve Bölgesel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZKAN
- Labor in the U.S. foreign policy during early cold war: The Marshall Plan and American-Turkish labor relations, 1945-1955
Erken soğuk savaş dönemi amerikan dış politikasında işçi sendikaları: Marshall Planı ve Türk-Amerikan endüstriyrl ilişkileri, 1945-1955
SERA ÖNER
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
Tarihİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. EDWARD KOHN
- Amerikan müdahaleciliği ve Irak: İşgal ve çekilme
American interventionism and Iraq: Invasion and withdrawal
ÜMMÜGÜLSÜM BOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET AKİF OKUR