Örgüt kültürü, özümseme kapasitesi ve değişime direncin yenilik performansı üzerindeki etkisi
The impact of organizational culture, absorptive capacity and resistance to change on innovation performance
- Tez No: 892207
- Danışmanlar: PROF. DR. SALİH ZEKİ İMAMOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu araştırmanın amacı, örgüt kültürü türleriyle yenilik performansı arasındaki ilişkiyi araştırmak ve bu ilişkide özümseme kapasitesinin aracı rolü olup olmadığını incelemektir. Öte yandan bu çalışmada, değişime direncin örgüt kültürü türleriyle yenilik performansı arasındaki ilişkide ve özümseme kapasitesiyle yenilik performansı arasındaki ilişkide düzenleyici bir rol üstlenip üstlenmediği açığa çıkarılmaktadır. Kaynak temelli görüş paralelinde gerçekleştirilen çalışma, bu teorinin savunduğu biçimde, örgütlerin üstün performans sergileyebilmesi adına kaynak, yetenek, performans çerçevesine odaklanılması gerektiğini ve bu paralelde örgüt yeteneklerinin, örgüt kaynakları ve performans arasında, aracı bir rolü bulunduğu savunmaktadır. Araştırma, Kocaeli ili, imalat alanında faaliyet gösteren işletmelerdeki 222 yöneticiyle anket yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma hipotezlerinin test edilebilmesi adına, elde edilen verilerin analiz edilebilmesi için AMOS Yapısal Eşitlik Modellemesi kullanılmıştır. Sonuçlar, örgüt kültürü türlerinden pazar kültürü, klan kültürü ve hiyerarşi kültürünün, özümseme kapasitesiyle pozitif ilişkili olduğunu göstermiş, örgüt kültürü türleriyle yenilik performansı arasındaki ilişkide ise, yalnızca pazar kültürüyle yenilik performansı arasında pozitif ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öte yandan özümseme kapasitesinin örgüt kültürü türleriyle yenilik performansı arasındaki ilişkide aracılık rolünün de incelendiği bu çalışmada, özümseme kapasitesinin, pazar kültürüyle yenilik performansı arasındaki ilişkide ve klan kültürüyle, yenilik performansı arasındaki ilişkide aracılık rolünün bulunduğu tespit edilmiş olmasının yanı sıra, adokrasi kültürü ve hiyerarşi kültürüyle yenilik performansı arasında aracılık rolü bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Değişime direncin düzenleyici etkisinin bulunup bulunmadığına yönelik elde edilen sonuçlar ise, değişime direncin, örgüt kültürü türlerinden yalnızca pazar kültürüyle yenilik performansı arasındaki ilişkide düzenleyici etkisinin bulunduğunu, klan kültürü, adokrasi kültürü ve hiyerarşi kültürüyle, yenilik performansı arasındaki ilişkide değişime direncin düzenleyici etkisinin bulunmadığını göstermiştir. Elde edilen bu sonuçlarla, literatürde daha önce ele alınmamış ve göz ardı edilmiş olan bu ilişkilerin altında yatan temel mekanizmalar ortaya çıkarılmakta, araştırmanın literatüre katkıları, kısıtları, teorik çıkarımları ve pratik çıkarımları tartışılmakta olup, gelecek araştırmalara yönelik öneriler ve farklı bir bakış açısı sunulmaktadır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to explore the relationship between types of organizational culture and innovation performance and to examine whether absorptive capacity plays a mediating role in this relationship. Additionally, the study investigates whether resistance to change plays a moderating role in the relationship between types of organizational culture and innovation performance, as well as in the relationship between absorptive capacity and innovation performance. Conducted in line with the resource-based view, this study argues, as supported by this theory, that for organizations to achieve superior performance, it is essential to focus on the framework of resources, capabilities, and performance, and that in this context, organizational capabilities play a mediating role between organizational resources and performance. The research was conducted using a survey method with 222 managers from companies operating in the manufacturing sector in Kocaeli province. AMOS Structural Equation Modeling was used to analyze the data obtained in order to test the research hypotheses. The results showed that among the types of organizational culture, market culture, clan culture, and hierarchy culture are positively related to absorptive capacity, and in the relationship between types of organizational culture and innovation performance, only market culture was found to be positively related to innovation performance. Moreover, this study, which also examined the mediating role of absorptive capacity in the relationship between types of organizational culture and innovation performance, found that absorptive capacity mediates the relationship between market culture and innovation performance and between clan culture and innovation performance, while no mediating role was found in the relationship between adhocracy culture, hierarchy culture, and innovation performance. The results regarding the moderating effect of resistance to change showed that resistance to change has a moderating effect only in the relationship between market culture and innovation performance, while no moderating effect was found in the relationship between clan culture, adhocracy culture, hierarchy culture, and innovation performance. With these findings, the study reveals the underlying mechanisms of these relationships, which have not been previously addressed or have been overlooked in the literature, and discusses the study's contributions, limitations, theoretical implications, and practical implications, offering suggestions and a different perspective for future research.
Benzer Tezler
- Örgüt topluluklarında yeni örgüt formlarının oluşumu: Türkiye ve Avrupa bağlamında bir araştırma
Formation of new organizational forms in organizational populations: A study in the context of Türkiye and Europe
SENCER ÖZEL
Doktora
Türkçe
2024
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NACİYE AYLİN ATAAY SAYBAŞILI
- Konaklama sektöründe faaliyet gösteren stratejik ittifaklarda örgütlerarası ilişki unsurlarının bilgi paylaşımı aracılığıyla örgütsel yenilikçilik üzerindeki etkilerinin araştırılması
Research of the effects on organizational innovativeness via the knowledge sharing of the interorganizational relation elements in hotel managements within strategic alliance formation
NİLÜFER VATANSEVER TOYLAN
- Gelişen bir pazarda markalaşma süreci ve örgüt kültürünün etkisi: Azerbaycan örneği
Effect of an emerging market branding process and organizational culture: Example of Azerbaijan
SAKİT SAMADOV
- Çalışan memnuniyeti ve sosyal yaşam örüntülerinin iş verimi üzerindeki etkisi: Kardemir A.Ş. örneği
The impact of employee satisfaction and social life patterns on job efficiency: Kardemir Co. example
KENAN KIZILAY
- Hizmet sektöründe kurumsal yönetimin işte mutluluk üzerine etkisi
The effect of corporate governance on happiness at work in service industry
MURAT NAZLI