Geri Dön

Türkçede iltifat yapıları: Derlem temelli bir çözümleme

Compliment structures in Turkish: A corpus-based analysis

PDF İndir

  1. Tez No: 894772
  2. Yazar: ŞENGÜL AKSU ÜLGÜN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. PINAR İBE AKCAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Mersin Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İngiliz Dilbilimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 176

Özet

Bu çalışma, Türkçe'de kullanılan iltifat ve iltifat yanıtlarını incelemek hedefiyle, elde edilmiş doğal dil verisi üzerinde yapılan bir dilbilimsel çözümlemedir. Çalışmada iltifat sözeyleminin biçimsel, anlamsal ve bağlamsal görünümleri ile bitişik sözceleri oluşturan ulamlara odaklanan araştırma sorularının yanıtlanması hedeflenmektedir. Bu amaçla, iltifat ifadelerini ve yanıtlarını oluşturan yapı ve stratejiler incelenerek, Türkçeyi anadili olarak konuşan kullanıcıların dilsel tercihlerinin ortaya koyulması hedeflenmiştir.. Yapı, strateji, konu ve incelik başlıklarında, katılımcılar arasındaki sosyal mesafenin etkisi araştırılmış, yakınlık ya da uzaklık durumunun bu tercihler üzerindeki etkileri de yorumlanmıştır. Çalışmanın verisi, Ruhi (2003, 2004) temel alınarak oluşturulan, gerçek dil kullanıcıları tarafından, kendilerine verilen bağlam çerçevesinde üretilen iltifat yapıları derlemidir. Bu nedenle çalışma, güncel dil kullanımlarına yönelik bir kaynak da oluşturmaktadır. Ayrıca çözümleme ile ulaşılan sonuçlar, kuramsal bilginin ötesinde güncel dil kullanımlarını da yansıtmaktadır. İltifat sözeylemlerinin temel güdüsü konuşmacılar arasındaki uyum ve anlaşma düzeyini arttırmaktır. Sözeyleme konu olan özellikler, toplumun kültürel yapısı ve insan ilişkilerinde önemli rolü olan konuları açığa çıkarmaktadır. Çalışmanın bulguları, Türkçedeki iltifat yapılarının, açık olarak betimleyici ifadeler ile en çok fiziksel görünüş odaklı konularda gerçekleştiğini göstermektedir. Bitişik sözcelerde gözlenen yanıtlar, yöneltilen iltifatı kabul etme, reddetme ya da iltifatın etkisinden kaçınma yöntemlerini örneklendirmiştir. İltifata karşılık verilen yanıtlarda yüksek sıklıkta gözlenen kaçınma eylemleri, beraberinde incelik stratejilerinden alçak gönüllüğü temsil etmektedir. Çalışmanın sonucunda elde edilen bulgulara göre, bireylerarası sosyal mesafe, iltifat yapılarında belirleyici bir rol sergilememiş, tüm iltifat eylemlerinin ise çoğunlukla yakınlık düzeyinde gerçekleştiği gözlemlenmiştir.

Özet (Çeviri)

The study aims to disclose use of compliments and their responses in Turkish guided by elemental research questions concentrating on the structural, semantic, and contextual characteristics on complimenting speech acts. It is aimed to reveal the linguistic preferences of Turkish native speakers by the analysis of the expressions and strategies of compliments and compliment responses. Moreover, the quantitative results have been used to comment on the elements that motivate the compliment speech acts. Analyzing politeness principles in the compliment responses, the effect of communicative interaction among the interlocutors has been discussed with relevance to social ties. The data of the study is corpus based on Ruhi (2003, 2004); the participants are asked to provide complimenting features of the language within the frame of a certain context. The study represents real language uses, and the findings upon the analysis will contribute to illustrations of living nature of the language beyond its theoretical definitions. The primary motivation for compliment is to increase the level of compatibility between interlocutors. The findings of the study present that compliment acts in Turkish are mostly performed forcharacteristics of physical appearance with explicit descriptive linguistic units. The adjacency pairs have exemplified the strategies of acceptance, evasion, and rejection in turn for the compliment. The most frequent strategy of evasion brings about the modesty of the receiver among the principles of politeness. The results of the study do not present a decisive role for social distance in compliments, and the majority of the acts are performed among people at a certain level of closeness.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    481492

    Compliments and compliment responses in Turkish and American English: A contrastive pragmatics study of a facebook corpus

    Bir karşılaştırmalı edimbilim çalışması: Türkçe ve Amerikan İngilizcesinde sosyal medyada kullanılan iltifatlar ve iltifatlara verilen yanıtlar

    FUNDA DÖRTKULAK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    Batı Dilleri ve EdebiyatıOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HALE IŞIK GÜLER

  2. Tez No

    304381

    A comparative study of compliments and compliment responses in Turkish and American English regarding form and function

    Türkçede ve Amerikan İngilizcesinde iltifat etme ve iltifata cevap verme söz eylemlerinin biçim ve içerik açısından karşılaştırılması

    CAN ŞAKIRGİL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HATİCE ÇUBUKÇU

  3. Tez No

    127976

    Compliment responses in English and Turkish with implications for language learning

    İngilizce ve Türkçe'deki iltifat karşılığı ifadelerinin analizi ve yabancı dil öğrenimine uygulanması

    DERYA TÜZÜN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    İngiliz Dili ve EdebiyatıUludağ Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İSMET ÖZTÜRK

  4. Tez No

    105062

    Responses to compliments: A cross-cultural investigation on female EFL Turkish learnes and female American native speakers

    İltifat yanıtları: İngilizce'yi yabancı dil olarak öğrenen Türk kız öğrenciler ve anadili İngilizce olan Amerikalı kız öğrenciler üzerine kültürlerarası bir çalışma

    KADRİYE RAMAZANOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2001

    İngiliz Dili ve EdebiyatıOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DENİZ ZEYREK

  5. Tez No

    73357

    An Interlanguage study of compliment responses: A case of Turkish learners of English

    İngilizce öğrenen Türk öğrencilerin ara dilinde iltifat yanıtları: Bir durum saptaması

    İLKNUR İSTİFÇİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1998

    DilbilimAnadolu Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜL DURMUŞOĞLU KÖSE

Geri Dön