6 şubat 2023 depremi sonrası yaşanan ilaca erişim sorununun biyoetik açıdan değerlendirilmesi
Evaluation of post-earthquake drug access issues from a bioethical perspective
- Tez No: 896146
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA YEŞİM IŞIL ÜLMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Deontoloji ve Tıp Tarihi, Medical History and Ethics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Biyoetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 72
Özet
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023 depremleri, sadece çevresindeki on şehirde değil, Türkiye genelinde yıkıcı etkilere neden olmuştur. Bu çalışma, deprem sonrası ortaya çıkan ilaç erişim sorunlarını biyoetik bir perspektiften değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Online platformlar üzerinden hazırlanan anket Kasım 2023-Şubat 2024 tarihleri arasında Türkiye genelinde 635 kişiye uygulandı. Katılımcıların demografik özellikleri, uyku süresi/stres seviyesi vb. yaşam tarzı değişiklikleri ve depremden sonra çeşitli ilaçlara, sağlık ürünlerine ve eczaneye erişim durumları incelendi. Katılımcıların %71,3'ünü (n=453) kadınlar oluşturmaktaydı ve %47,6'sı“18-25 yaş”grubunda idi. Deprem bölgesinde yaşayan katılımcıların (n=282) %30,5'inin eczaneye erişimde zorluk yaşadığı belirlendi. Hipertansiyon ve diyabet ilaçları, analjezikler ve antibiyotikler depremden sonra ulaşılamayan başlıca ilaç grupları arasında idi. Kişisel temizlik ürünleri (%31,0), ilk yardım çantası (%23,8), hijyenik ped (%23,8), ıslak mendil (%9,5), deprem sonrası erişimi zorlaşan ürünler arasında yer aldı. Deprem bölgesinde yaşayan katılımcıların %61,7'si kaygı düzeyinin arttığını belirtirken, %83,7'si psikolojik desteğe ihtiyaç duymadığını belirtti. Bu çalışma, 6 Şubat 2023 felaketinin, depremden etkilenen bölgelerde yaşayan bireylerin ilaçlara erişiminde önemli zorluklara neden olduğunu göstermektedir. Afetlerin, sosyal eşitsizlikleri ve ilaç erişimi örneğinde olduğu gibi, kısıtlı kaynakların adil dağıtımını daha da belirgin hale getirdiğini belirtmektedir. Ayrıca, yarar sağlama, adalet ve eşitlik temelli, değer yüklü sağlık politikaları ve stratejilerinin, savunmasız grupların ihtiyaçlarını önceliklendirmeye yönelik olarak uyarlanmasının, kısa ve uzun vadede sürdürülebilir afet hazırlığı ve yönetiminin daha iyi planlamasına yardımcı olacağını işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
The February 6, 2023 earthquakes centered in Kahramanmaraş caused devastating effects not only in the ten surrounding cities but throughout Turkey. This study aims to evaluate the issues of drug access that arose after the earthquake from a bioethical perspective. The survey prepared via online platforms was applied to 635 people across Turkey between November 2023 and February 2024. The participants' demographic features, changes in lifestyle such as sleep duration/stress levels, and their access to medications, health products, and pharmacies after the earthquake were questioned. 71.3% (n=453) of the participants were women and 47.6% were in the“18-25 age”group. It was found out that 30.5% participants living in the earthquake region (n=282) had difficuities in accessing pharmacies. Hypertension, diabetes medications, analgesics, and antibiotics were the main groups of medicaments that became inaccessible. Personal hygiene products (31.0%), first-aid kits (23.8%), sanitary pads (23.8%), wet wipes (9.5%), baby diapers (4.8%), and diaper rash cream (4.8%) were among the products that became hard to access. 61.7% of the participants living in the earthquake region, reported an increase in anxiety levels; whilst 83.7% respondents stated that they did not need any psychological support. This study demonstrates that February 6, 2023 disaster caused significant hardships for individuals living in the earthquake-battered regions in accessing medicaments. It indicates that disasters exacerbate social inequalities and fair allocation of scarce resources in exemplification of access to medications, even more poignant than ever. It also illustrates that value-laden health policies and strategies based on beneficence, justice and equity tailored to prioritize the needs of vulnerable groups would better help planning disaster preparedness and management in the short and long run with sustaninability.
Benzer Tezler
- Kahramanmaraş 6 şubat depremi sonrası bölgede yaşayan ve kronik hastalığı olan bireylerın hastalıkları açısından değerlendirilmesi
Evaluation of individuals with chronic diseases living in the region after Kahramanmaraş february 6 earthquake in terms of their diseases
BURCU KURŞUNCU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CELAL KUŞ
- 6 şubat depremlerini yaşayan doktorlardatravmatik stres düzeyi ve stresle başa çıkma yöntemlerinin travma sonrası büyümeye etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of traumatic stress level and stress coping methods on post-traumatic growth in doctors who experienced the february 6 earthquake
BURCU TAŞAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN MERTHAN TUNAY
UZMAN MEHMET CENK BELİBAĞLI
- 6 Şubat 2023 depremi sonrası Antakya'da bir hafıza mekânı oluşturma önerisi
A proposal for creating a memory space in Antakya after the February 6, 2023 earthquake
TALİN GÜLEN SCHENK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarIşık ÜniversitesiSanat Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EVANGELİA ŞARLAK
- Malatya Kuluncak bölgesi kaya kalitesi tayini ve zemin sıvılaşmaları
Malatya kuluncak region rock quality determination and ground liquecution
FURKAN TARAKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İnşaat MühendisliğiÇankırı Karatekin Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CİHAN DOĞRUÖZ
- Kahramanmaraş depremi sonrası depremzede olmayan ortaokul öğrencilerinin deprem algıları ve kaygı düzeylerinin incelenmesi
Examination of earthquake perceptions and anxiety levels of secondary school students after the Kahramanmaraş earthquake
AYFER EKER SÜRMELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAŞARAN GENÇDOĞAN