Eğitimde birlikteyiz projesi resimli öykü kitapları serisinin toplumsal cinsiyete ilişkin kalıp yargılar yönünden incelenmesi
Examination of gender stereotypes in we are together education project picture story books series
- Tez No: 896215
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BERNA ÇÖKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Resimli öykü kitabı, toplumsal cinsiyet, kalıp yargı, Picture story book, gender, stereotypes
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bu araştırmada Eğitimde Birlikteyiz Projesi resimli öykü kitapları serisinin toplumsal cinsiyete ilişkin kalıp yargılar yönünden incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışma grubunu seride yayımlanan 37 kitap oluşturmaktadır. Bu çalışmada nitel bir yaklaşım benimsenmiş ve doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Resimli öykü kitapları incelenirken kitaplarda yer alan başlıklar, kitap kapaklarındaki görseller, kitaplarda yer alan ana karakterler, kitaplardaki tüm karakterlerin cinsiyete göre dağılımı, karakterlerin dış görünüşleri, ve mesleksel rolleri, karakterlerin bulundukları mekan, karakterlerin oynadıkları oyun ve oyuncaklar, karakterlerin yaptıkları eylemler ve karakterlerin betimlemeleri içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir.Araştırma sonucunda kitap başlıklarında ve ana kahraman tercihlerinde erkek kahramanlara daha fazla yer verildiği ancak aradaki farkın çok az olduğu dikkat çekmektedir. Kitaplardaki kapak görsellerine ve tüm kahramanlara bakıldığında ise kadınların erkeklerden daha fazla yer aldıkları görülmektedir. Kıyafet tercihlerinde kadınlarda tişört, etek, kazak, pantolon, elbise en çok tercih edilirken erkeklerde pantolon, kazak, tişört ve şort sık tercih edilmiştir. Renk tercihlerinde ise kadınlarda mavi/lacivert, yeşil, mor/lila, kırmızı ve pembe sık tercih edilirken erkekler için mavi/lacivert, yeşil, gri ve kahverengi sık tercih edilen renklerdendir. Kadınlarda renk seçiminde pek çok renge yer verilirken erkeklerde daha kalıp yargısal tutum söz konusudur. Aksesuar boyutu değerlendirildiğinde özellikle kadınlarda aksesuarların yoğun kullanıldığı dikkat çekmektedir. Erkekler için gözlük, şapka/bere ve çanta gibi aksesuarlar tercih edilmiştir. Saç boylarına baktığımızda kadınların genelde orta ve uzun boy, erkeklerin ise kısa boy saç tercih ettikleri ve bu durumun kalıp yargısal tutumu desteklediği görülmektedir. Mesleksel rollerde öğretmenlik mesleğinde kadınlara daha çok tercih edildiği ve bu durumun eşitlikçi olmayan bir tutum olduğu dikkat çekmektedir. Oyun ve oyuncak tercihlerinde futbol, blok araba, uçurtma, top gibi oyun ve oyuncaklarda erkeklerin daha aktif yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır. İç mekanlarda özellikle ev ortamında kadınlar erkeklerden daha fazla resmedilmiştir. Dış mekan tercihlerinde de arada çok fazla fark olmamasına rağmen kadınlar erkeklerden daha fazla dış mekanda resmedilmiştir. Çocuğun ilgi, bakım ve sorumluluğunda annelerin daha aktif olduğu görülmektedir. Sanatsal eylemlerde kadınların ön planda olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İsim tercihlerinde kadınlar için daha naif ve kibar isimler tercih edilirken erkekler için daha çok cesaret ve gücü simgeleyen isimler tercih edilmiştir. Kişilik özelliklerinde ise çok fazla belirleyici roller verilmediği ancak genel olarak bakıldığında kadınların kitapsever, sosyal, utangaç, komik, yardımsever erkeklerin ise hayalperest hiperaktif, meraklı, doğasever ve sorumluluk sahibi rollerinde betimlendikleri görülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this research, the aim is to examine the Together in Education Project illustrated storybook series in terms of gender-related stereotypes. The study group consists of 37 books published in the series. A qualitative approach was adopted in this study, and the document analysis method was used. While analyzing the illustrated storybooks, the titles in the books, the visuals on the book covers, the main characters in the books, the gender distribution of all characters, the characters' physical appearances and professional roles, the settings where the characters are located, the games and toys the characters play, the actions the characters take, and the descriptions of the characters were analyzed using content analysis.The research results highlight that while male protagonists are given more prominence in book titles and main character choices, the difference is quite small. However, when examining cover images and all characters, women are shown more frequently than men. In terms of clothing preferences, women often choose t-shirts, skirts, sweaters, pants, and dresses, while men frequently prefer pants, sweaters, t-shirts, and shorts. Regarding color choices, women tend to favor blue/navy, green, purple/lilac, red, and pink, while men commonly choose blue/navy, green, gray, and brown. Women's color selections include a broader range of colors, while men's choices reflect more stereotypical patterns. When it comes to accessories, women are noted for their extensive use of them. For men, accessories such as glasses, hats/beanies, and bags are commonly preferred. Hair length also shows a pattern, with women typically choosing medium to long hair, while men prefer shorter hair, reinforcing stereotypical attitudes.In professional roles, women are more often depicted in teaching positions, which is observed as a non-egalitarian attitude. In game and toy preferences, boys are found to be more active in games and toys like soccer, blocks, cars, kites, and balls. Inside environments, particularly at home, women are portrayed more frequently than men. Even though there is not much difference in outdoor settings, women are depicted outdoors slightly more than men. Mothers are more actively portrayed in terms of children's interest, care, and responsibility. In artistic activities, women are found to take a leading role. When it comes to name preferences, more gentle and polite names are chosen for women, while names for men often symbolize bravery and strength. As for personality traits, no very decisive roles are given, but generally speaking, women are described as book-loving, social, shy, funny, and helpful, while men are depicted as dreamers, hyperactive, curious, nature-loving, and responsible.
Benzer Tezler
- Lise öğrencilerinde öz-şefkat ile duygusal özerklik arasındaki ilişkide erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolünün incelenmesi
The mediating role of early maladaptive schemas in the relationship between self-compassion and emotional autonomy in high school students
LOKMAN KOÇAK
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYÜP ÇELİK
- Lise öğrencilerinin kimlik duygusu kazanım düzeylerinin bazı kişisel-sosyal ve ailesel nitelikler ile suç davranışı düzeyi bakımından incelenmesi
Investigation the levels of sense of identity acquisition of high school students through some personal-social and parental characteristics along with the level of crime behavior
AYŞEN BALKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ESRA CEYHAN
- Ergenlerin olumsuz otomatik düşüncelerinin, yaşam doyumlarına etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of negative automatic thought of adolescents on life satisfaction
EMİNE ECEM CANSEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBayburt ÜniversitesiMatematik Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BETÜL KÜÇÜK DEMİR
- Resmi ve özel genel lise öğrencilerinin kendini kabul düzeylerinin incelenmesi
Examination of self-acceptance levels of the public and private school students
Y. DİLEK AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ESRA CEYHAN
- Ağrı Patnos ilçesindeki askeri birlikteki erbaş ve erlerin AIDS hakkındaki bilgi düzeylerinin ve bu hastalığa yönelik tutumlarının belirlenmesi
Determination of knowledge level about AIDS, and attitudes intended for this disease of soldiers of a troop in Patnos-Ağrı district
EBRU ŞAHAN