Dede korkut destanında sosyal hayat
Social life in Dede Korkut epic
- Tez No: 897241
- Danışmanlar: PROF. DR. ORHAN DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Dede Korkut Destanı, Sosyal Hayat, Türk Bireyi, Kahramanlık, Dede Korkut Epic, Social Life, Turkish Individual, Heroism
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Orta Asya bölgesinden Avrupa'ya Türkiye'ye oldukça geniş sahaya göç edip yer edinen Türkler Orta Asya'da kurdukları sosyal yaşam tarzını gittikleri coğrafyalarda devam ettirmişlerdir. Sürdüre getirdikleri yaşam tarzını ve birçok kendilerine has bilgileri oluşturdukları destanlara da yansıtmışlardır. Destanlar, içerik bakımından edebi şiirsel hikayeler olmak ile birlikte onu meydana getiren toplumun hayata bakış açısını, törelerini, yaşam koşullarını ve değerleri gibi sosyal hayatları hakkında birçok bilgiler barındırmaktadır. Dede Korkut Destanı üzerinden Türklerin sosyal yaşamlarını tayin etmek için neler yaptıkları, olaylar karşısındaki davranış ve tutumlarının nasıl bir düzene bağlı olduğu kurulan sosyal düzenin içerisinde Türk bireyinin doğup büyümesinden ölümüne gündelik yaşamında neler yaptığı neler düşündüğü sorusundan yola çıkarak bu çalışma hazırlandı. Dede Korkut Destanı ana kaynak olarak incelenirken diğer Türk destanları, araştırma inceleme eserleri, bazı konularda felsefe ve psikoloji kitaplarından yararlanıldı. Çalışmada kullanılan yöntem konunun tespitinden sonra kaynaklar ve konu üzerine yapılan çalışmalar tespit edilerek fişlendi. Ardından ana metinler ve ana metinleri açıklayan çalışmalar okunarak başlıklar altında notlar tutuldu. Tutulan notlar derlenip okunarak sentezleme ve çıkarımlar yapıldı. Sosyal yaşamları konargöçerevli olup kişinin otağının kurulacağı yer, yaylası, kışlağı ve su bölgesi sosyal düzene göre belirlenmektedir. Geçmişten gelen töreye bağlılıkları ve törelerini bozmadan devam ettiği görülmektedir. Bu durumda onların kuralcı bir cemiyet inşa ettiklerini göstermektedir. Bir toy veya ziyafet anında olumsuz olay sonrası Oğuz beylerinin hep birlikte savaşa gitmeleri Türk sosyal yaşamındaki ordu-millet anlayışının devamını göstermektedir. Toplum saygısını kahramanlık vasıflarını taşıyıp kahramanlık gösteren erdemli yiğitlere karşı göstermektedir. Destanda kadın erkeği tamamlayan ve son derece hürmet edilendir. Töre dışı davranış veya dışlanma durumu sosyal düzenin bozulmasına sebep olmaktadır. Destanda birlikte yeme içme tertibi ölüm, düğün, ilk av, çok istediği arzusunun yerine gelmesi için dilek dilemede, ad alma törenlerinde, han toylarında, av için toplanıldığında düzenlenmektedir. Savaş sonrası da yemek tertip edilmektedir. Türkler kendilerine has düşünce sistemi, ahlak anlayışı ve kültür inşa ederek günümüz Türk kültür medeniyetini meydana getirmişlerdir. Sosyal yaşamlarında Türklerin destan döneminde yüksek toplum yapısına sahip oldukları görülmektedir.
Özet (Çeviri)
The Turks, who migrated from Central Asia to Europe to Turkey, have maintained the social life style they established in Central Asia in the geographies they went to. They also reflected the lifestyle they sustained and many of their own unique information in the epics they created. Although epics are literary poetic stories in terms of content, they contain a lot of information about the social life of the society that created them, such as their perspective on life, customs, living conditions and values. This study was prepared based on the question of what the Turks did to determine their social life through the Dede Korkut Epic, how their behavior and attitudes towards events depend on an order, what the Turkish individual does and thinks in his daily life from birth and growth to death within the established social order. While the Dede Korkut Epic was examined as the main source, other Turkish epics, research and analysis works, philosophy and psychology books on some subjects were utilized. After determining the method used in the study, the sources and studies on the subject were identified and labeled. Then the main texts and the studies explaining the main texts were read and notes were kept under the headings. The notes were compiled and read and synthesized and inferences were made. Their social life is nomadic and the place where one's otaku will be established, plateau, winterland and water zone are determined according to the social order. It is seen that they adhere to the traditions from the past and continue their traditions intact. This shows that they have built a rule-oriented society. The fact that the Oghuz beys go to war together after a negative event during a toy or banquet shows the continuation of the army-nation understanding in Turkish social life. The society shows its respect to the virtuous braves who have heroic qualities and show heroism. In the epic, the woman complements the man and is highly respected. Out of order behavior or exclusion causes disruption of social order. In the epic, eating and drinking together is organized in death, wedding, first hunt, in wishing for the fulfillment of a desire, in name-taking ceremonies, in khan toys, when gathered for hunting. Food is also organized after the war. Turks have created today's Turkish cultural civilization by building their own thought system, morality and culture. In their social life, it is seen that the Turks had a high social structure during the epic period.
Benzer Tezler
- Dede Korkut hikayeleri ile Beowulf destanında yer alan toplumsal hayata ait motiflerin karşılaştırılması
Compairing the motives of social life in the book of Dede Korkut and Beowulf
FUNDA TUNÇDÖKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Halk Bilimi (Folklor)Uludağ ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. HÜLYA TAŞ
- Dede Korkut Hikayeleri ile Oğuz Kağan Destanında geçen tarihi motiflerin kıyaslanması
Comparison of the historical elements between Dede Korkut Stories and Oğuz Kağan Legend
ESRA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TAŞAĞIL
- Cusup Mamay'ın Toltoy Destanı (inceleme-metin-dizin)
Toltoy Epic Of Cusup Mamay (research-text-index)
RAŞİT ÇÖLOĞLU
Doktora
Türkçe
2021
Halk Bilimi (Folklor)Niğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiAvrasya Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET KORAŞ
PROF. DR. MUSTAFA ÜNAL
- Кошок жана кошокчулар: кечээгиси жана азыркы учур (Бaткен, Токтогул, Кaрa-Кулжa aймaктaрындaгы жыйналган кошоктордун негизинде)
Geçmişten günümüze ağıt ve ağıtçılar (Batken, Toktogul, Kara-Kulca bölgeleri ağıtları örneklerinde) / Lament and performer from Batken, Toktogul, Kara Kulca / Поминальные причитания и традиционные причитания, причитающие: Прошлое и настоящее (Поминaльные песни и исполнители Беткенa, Токтогул и Кaрa-Кулжи)
RİFAT NERGİZ
Doktora
Kırgızca
2020
Halk Bilimi (Folklor)Kırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LAYLİ ÜKÜBAEVA
- Seyitbek Destanı'ndaki epik unsurlar
Epic elements of Seyitbek epic poem
YASEMİN KARADEMİRLİDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Halk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NERİN KÖSE