Türkçe ve Çincede fiil istemlerinin karşılaştırılması
A comparative study of verb valencies in Turkish and Chinese
- Tez No: 898543
- Danışmanlar: PROF. DR. SELMA GÜLSEVİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Bu çalışmada Türkiye Türkçesinde ve Çincedeki fiillerin istemleri incelenmiştir. İstem, bir fiilin ne kadar farklı türde ve sayıda isim unsurunu yönetebileceğini belirten bir kavramdır ve cümle içindeki fiil ile diğer tamlayıcılar arasındaki ilişkiyi gösterir. Çalışma, Bağımlılık Dilbilgisi'ne dayanarak mantıksal istem, söz dizimsel istem ve semantik istem olmak üzere üç düzeyde istem kavramını incelemiştir. Bağımlılık Dilbilgisinin temel amacı, dilin yüzey yapısında görünen doğrusal düzenin ötesinde yatan derin yapı ilişkilerini ortaya çıkarmaktır, yani cümleyi oluşturan ögeleri kategorize etmek ve bu ögeler arasındaki bağımlılık ilişkilerini belirlemek suretiyle, dilin yapısal özelliklerini açıklamaktır. Türkçe, isim unsurlarının cümledeki rollerini çeşitli ekler aracılığıyla ifade eden bir sondan eklemeli dilken, Çince biçimsel işaret ve morfolojik değişim göstermeyen bir dildir. Bu çalışmada, Türkçenin +{(y)A} (yönelme durumu), +{DA} (bulunma durumu) ve +{DAn} (ayrılma durumu) ekleri üzerinden Türkçe ve Çincenin istemleri analiz edilip karşılaştırılmıştır. Bu çalışma, Türkçe edebî eserlerden seçilen cümleler ile bu cümlelerin Çince çevirilerini temel almıştır. Bu bağlamda, Türkçe ve Çince istemlerini mantıksal, söz dizimsel ve semantik düzeyde karşılaştırarak iki dil arasındaki dilbilgisel farklılıkları ve benzerlikleri ortaya koymuştur. Çalışma, gelecekteki araştırmalara referans kaynağı olmayı hedefler.
Özet (Çeviri)
This study examines the valency of verbs in Turkish and Chinese. Valency is a concept that determines how many different types and numbers of noun elements a verb can govern, showing the relationship between the verb and other complements in a sentence. The study examines the concept of valency across three levels: logical valency, syntactic valency, and semantic valency, based on Dependency Grammar. The primary aim of Dependency Grammar is to uncover the deep structural relationships underlying the linear order observed in the surface structure of language. This is achieved by categorizing the elements that constitute a sentence and identifying the dependency relations among them, thereby explaining the structural characteristics of the language. Turkish is an agglutinative language that expresses the roles of noun elements in a sentence through various suffixes, whereas Chinese is a language that does not show formal markers and morphological changes. In this study, the valencies of Turkish and Chinese are analyzed and compared through the Turkish case suffixes +{(y)A} (dative case), +{DA} (locative case), and +{DAn} (ablative case). This study is based on sentences selected from Turkish literary works and their Chinese translations. In this context, it reveals the grammatical differences and similarities between Turkish and Chinese by comparing their valencies at the logical, syntactic, and semantic levels. The study aims to serve as a reference for future research.
Benzer Tezler
- 基于汉语国际教育的汉土语序类型研究（a typology study on chinese and Turkish word order based on Chinese international education）
Uluslararası Çince öğretimine(eğitimine)yönelik Çince ve Türkçe söz diziminin tipolojik açıdan incelenmesi
MESUT KESKİN
Doktora
Çince
2020
DilbilimShanghai International Studies University {Shanghai Municipality 上海市}Dilbilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LİXİN JİN
- 汉语后缀'者''家'与土耳其语'-ci'对比研究
Çincedeki Sonekler 'zhe','jia' İle Türkiye Türkçesindeki '-ci' Ekinin Karşılaştırılması Üzerine Bir Çalışma
SEMİNE İMGE AZERTÜRK
- Xuanzang biyografisi'nde fiil yapımı
Verb formation in Xuanzang biography
SILA NUR AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN YILDIZ
- Dîvânu Lugâti't-Türk'te geçen giyim kuşam kültürü ile ilgili söz varlığı ve Kazakçadaki durumu üzerine bir inceleme
A resarch on clothing related vocabulary in Dîvânu Lugâti't-Türk and its position in Kazakh language
ŞEYMA TOKAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE MELEK ÖZYETGİN
