Beş faktör kişilik özelliği ve romantik ilişki doyumunun alkol ve madde kullanımı ile ilişkisi
The relationship between the big five personality traits and romantic relationship satisfaction with alcohol and substance use
- Tez No: 899226
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEKİ YÜNCÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Kent Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
Beş faktör kişilik özelliği ve romantik ilişki doyumunun alkol ve madde kullanımı ile ilişkisini inceleyen bu araştırmaya, 86 erkek, 28 kadın toplam 114 kişi katılmış ve katılımcılar olgu ve kontrol grubu olarak ikiye ayrılmıştır. Katılımcılara Sosyodemografik Bilgi Formu, Beş Faktör Kişilik Ölçeği, İlişki Doyumu Ölçeği, Alkol Kullanım Bozuklukları Tanıma Testi (AKBTT) ve Madde Kullanım Bozuklukları Tanıma Testi (MKBTT) verilmiştir. Araştırmada, veri dağılımları normal dağılıma uymadığından, kişilik özellikleri, ilişki doyumu ve alkol ve madde kullanımı ilişkisini incelemede Spearman's rho analizi; kategorik veri gruplarında ki-kare analizi; bağımsız ikili karşılaştırmalarda Mann Whitney U testi ve çoklu karşılaştırmalarda Kruskal Wallis testi uygulanmıştır. Analiz sonuçlarına göre, bu çalışmada, olgu ve kontrol grubu arasında kişilik özellikleri, romantik ilişki doyumu ve alkol/madde kullanımı bakımından anlamlı farklılıklar bulunmuştur: Olgu grubunun duygusal dengesizlik puanı, kontrol grubuna göre daha yüksek; dışadönüklük, deneyime açıklık, uyumluluk ve sorumluluk puanları ise daha düşük çıkmıştır. Olgu grubunun romantik ilişki doyumu kontrol grubundan daha düşük bulunmuştur. Alkol ve madde kullanımı olgu grubunda daha yaygın çıkmıştır. Cinsiyet düzeyinde alkol ve madde kullanımı ve ilişki doyumu açısından anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Beş Faktör Kişilik Ölçeğinin tüm alt boyutları ile alkol ve madde kullanımı arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Kadın ve erkeklerde alkol ve madde kullanımına göre duygusal dengesizlik ve sorumluluk gibi alt boyutlarda anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Kişilik alt boyutlarından duygusal dengesizlik (nevrotiklik), diğer alt boyutlar ve ilişki doyumu ile negatif yönlü ve anlamlı; alkol kullanımı ve madde kullanımı ile pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişkiye sahiptir. Dışadönüklük, deneyime/yeniliğe açıklık, uyumluluk ve sorumluluk; alkol ve madde kullanımı ile negatif yönlü ve anlamlı; ilişki doyumu ile pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişkiye sahiptir. İlişki doyumu hem alkol kullanımı hem de madde kullanımı ile negatif yönlü ve anlamlı bir ilişkiye sahiptir. Alkol kullanımı ve madde kullanımı arasında, pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Araştırma, alkol ve madde kullanımının kişilik özellikleri ve romantik ilişki doyumu ile olan karmaşık ilişkisini detaylandırarak, bu faktörlerin riskli kullanımın öngörülmesi, önlenmesi ve tedavisinde önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Araştırma sonuçlarının ileri araştırmalar ve geliştirilecek uygulamalara katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
A total of 114 participants, consisting of 86 men and 28 women, took part in this study examining the relationship between the Big Five personality traits and romantic relationship satisfaction with alcohol and substance use. The participants were divided into case and control groups. They were given the Sociodemographic Information Form, Big Five Inventory (BFI), the Relationship Satisfaction Scale, the Alcohol Use Disorders Identification Test (AUDIT) and the Drug Use Disorders Identification Test (DUDIT). In the research, since the data distributions did not conform to a normal distribution, Spearman's rho analysis was used to examine the relationship between personality traits, relationship satisfaction, and alcohol and substance use. Chi-square analysis was applied to categorical data groups, the Mann-Whitney U test was used for independent pairwise comparisons, and the Kruskal-Wallis test was used for multiple comparisons. The case group had higher emotional instability (neuroticism) scores compared to the control group, while their extraversion, openness to experience, agreeableness, and conscientiousness scores were lower. Additionally, the case group's romantic relationship satisfaction was found to be lower than that of the control group. Significant differences were found in alcohol and substance use and relationship satisfaction at the gender level. There were significant differences between all sub-dimensions of the Big Five Inventory and alcohol and substance use. In both men and women, significant differences were found in sub-dimensions such as emotional instability (neuroticism) and conscientiousness based on alcohol and substance use. The personality sub-dimension of emotional instability (neuroticism) has a negative and significant relationship with other sub-dimensions and relationship satisfaction, and a positive and significant relationship with alcohol and substance use. Extraversion, openness to experience, agreeableness, and conscientiousness has a negative and significant relationship with alcohol and substance use, and a positive and significant relationship with relationship satisfaction. Relationship satisfaction has a negative and significant relationship with both alcohol use and substance use. There is a positive and significant relationship between alcohol use and substance use. The study details the complex relationship between personality traits and romantic relationship satisfaction with alcohol and substance use, highlighting the importance of these factors in predicting, preventing, and treating risky use. The research findings are believed to contribute to further studies and the development of interventions.
Benzer Tezler
- Romantik ilişkilerin kişilik özellikleri açısından incelenmesi
Romantic relationships examining in terms of personality traits
İBRAHİM AYDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
PsikolojiGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE TERZİ
- Evli olan ve olmayan bireylerin romantik ilişkileri ile kişilik özellikleri stres ve kıskançlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between romantic relationships of married and unmarried individuals and their personality traits, stress and jealousy levels
ECE ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Gedik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BARKAN ESKİİLİ
- Şiddete maruz kalma durumunun beş faktör kişilik özelliği ve duygusal zekâ boyutu ile 112 çalışanları üzerinde değerlendirilmesi
Evaluation of violence exposure statuswith five factor personality and emotional intelligence dimension on 112 employees
AYŞE ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiSelçuk ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL FİLİZ
- Beş faktör kişilik özelliklerinin örgütsel adalet algısı aracılığıyla üretkenlik karşıtı davranışlar üzerine etkisinin incelenmesine yönelik bir araştırma
A study related to investigation of the effects of big five factor model on counterproductive work behaviors with mediating role of organizational justice
ÜMİT BEHREM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERDAR BOZKURT
- The mediating role of interpersonal and intrapersonal emotion regulation in relation to big five personality traits and generalized anxiety disorder symptoms
Beş faktörlü kişilik modelinin yaygın kaygı bozukluğu semptomları ile ilişkisinde kişisel ve kişilerarası duygu düzenlemesinin aracı rolünün incelenmesi
CEREN ENGİN ACARBULUT
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK TÜRKÜLER AKA