Endonezyalı bir sûfî şair Hamza Fansûrî hayatı, eserleri ve tasavvuf anlayışı
An indonesian sufi poet Hamza Fansûrî his life, works and understanding of sufism
- Tez No: 901157
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BETÜL SAYLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Endonezya, Sûfî, Hamza Fansûrî, Vahdet-i vücûd, Indonesia, Sufi, Hamza Fansûrî, Vahdet-i vücût
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Hamza Fansûrî, XVI. ve XVII. yy. arasında Açe bölgesinde yaşayan Endonezyalı sûfîlerden biridir. Endonezya'daki tasavvuf tarihi kaynaklarında, Fansûrî Malay-Endonezya dilini kullanarak rubâî formatında şiir ve İslâm tasavvufu üzerine kitaplar yazan ilk Endonezyalı sûfî şair olarak bilinmektedir. Ayrıca, özel olarak Endonezya'ya ve genel olarak Güneydoğu Asya'ya İbnül-Arabî'nin vahdet-i vücûd anlayışını getiren, tanıtan ve geliştiren ilk sûfîdir. Hatta Endonezya Takımadalarının Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmîsi ve Malay dili ve edebiyatının öncüsü olduğu kabul edilmektedir. Günümüze kadar Hamza Fansûrî'ye ait orijinal olduğu kabul edilen sadece üç tasavvuf risalesi ve en az otuz iki şiir koleksiyonu bulunmakta ve her biri 13, 15 veya 19 beyitten oluşmaktadır. Bu eserler Cakarta Ulusal Kütüphanesinde (Endonezya) ve Leiden Kütüphane Müzesi (Hollanda) arşivinde kayıtlı bulunmaktadır. Bunun dışında Endonezyalı araştırmacı, yazar ve aynı zamanda filozof olarak bilinen Abdul Hadi Wiji Muhthari'nin Hamza Fansûrî ile ilgili kitaplarında koleksiyon olarak Hamza Fansûrî'nin şiirlerini ve kitaplarını aktardığını görmekteyiz. Hatta Hamza Fansuri; Penyair Sufi Aceh adlı kitabının ek bölümünde Şarâbu'l-Âşikîn kitabının orijinal metnini tespit ettik. Literatür incelendiğinde Hamza Fansûrî ile ilgili çalışmaların sınırlı sayıda olması bu çalışmanın literatüre katkı sağlaması bakımından oldukça önemlidir. Çalışma bu açıdan özgün bir değere sahiptir. Biz de bu çalışmamızda Hamza Fansûrî'nin hayatı, eserleri ve tasavvuf anlayışını inceledik. Bu çalışmada eser temelinde bir inceleme yürüttük, ayrıca Endonezya'daki tasavvuf hareketleri hakkında detaylı bir literatür taraması gerçekleştirdik. Uzun bir çalışma sonucunda elde ettiğimiz bilgiler belli bir sistematik içerisinde yazıya geçirildi. Bu kapsamda önce genel olarak Endonezya ve Endonezya'da İslam hakkında bilgi verdik. Ardından Endonezya'daki tasavvuf hareketlerini ele aldık. Devamında aynı bölümde Hamza Fansûrî'nin hayatı ve eserleri hakkında yaptığımız incemeleri ortaya koyduk. İkinci bölümde ise Hamza Fansûrî'nin tasavvuf anlayışını ele aldık ve onun tasavvuf anlayışı ile ilgili şiirleri ve söyleyişleri Türkçeye çevirdik. Son kısımda elde ettiğimiz değerlendirmelere yer verdik. Sonuç bölümünde ise bütün çalışmamızın neticesi olarak Hamza Fansûrî hakkındaki görüşlerimize yer vermeye çalıştık.
Özet (Çeviri)
Hamza Fansûrî is one of the Indonesian Sufis who lived in the Aceh region between the 17th and 18th centuries. In the sources of Sufism history in Indonesia, Fansûrî is known as the first Indonesian Sufi poet to write poetry in rubaî format and books on Islamic Sufism using the Malay-Indonesian language. In addition, he is the first Sufi to bring, introduce and develop Ibn al-Arabi's understanding of unity of existence (vahdet-i vücûd) to Indonesia in particular and Southeast Asia in general. In fact, he is said to be the Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî of the Indonesian Archipelago and the pioneer of Malay language and literature. To date, there are only three Sufi treatises and at least thirty-two poetry collections by Hamza Fansûrî that are considered to be original, and each of them consists of 13, 15 or 19 couplets. These works are registered as archives in the Jakarta National Library (Indonesia) and the Leiden Library Museum (Netherlands). Apart from this, we saw that Abdul Hadi Wiji Muhthari, known as an Indonesian researcher, writer and philosopher, included Hamza Fansûrî's poems and books as a collection in his books about Hamza Fansûrî. Even Hamza Fansuri; We found the original text of the book Şarâbu'l-Âşikîn in the appendix of his book Penyair Sufi Aceh. When the literature is examined, the limited number of studies on Hamza Fansûrî is very important in terms of contributing to the literature. The study has a unique value in this respect. In this study, we examined Hamza Fansûrî's life, works and understanding of Sufism. In this study, we conducted a library-based review, as well as a detailed literature review about Sufi movements in Indonesia. At the end of a long study period, the information we obtained was written down in a certain systematic way. In this context, we first gave information about Indonesia and Islam in general, and then discussed the Sufi movements in Indonesia. After that, in the same section, we put forward our studies on the life and works of Hamza Fansûrî. In the second part, we discussed Hamza Fansûrî's understanding of Sufism and translated his poems and sayings related to his understanding of Sufism into Turkish. After that, we included the evaluations we obtained. In the conclusion section, we tried to give our opinions about Hamza Fansûrî as a result of all our work.
Benzer Tezler
- إسهامات العلماء المسلمين الإندونيسيين في التفسير الصوفي (القرن 12-15 الهجري الموافق للقرن 17-20 الميلادي)
Endonezyalı müslüman alimlerin tasavvufi tefsirlere katkıları (h.12-15 / m.17-20 yüzyıl)
MALIKUS SALEH
Yüksek Lisans
Arapça
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BENAOUDA BENSAID
- Muhammed el-Mâlikî'nin hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşleri
The life, works and sufî wievs of Muhammed el-Mâlikî
AZAT TOKTONALIEV
- Endonezyalı bir âlim Kiai Hacı Ahmed Dahlân ve Muhammediyye Cemiyeti
An Indonesian scholar Kiyai Haji Ahmad Dahlan and Association of Muhammadiyah
TAUFIQ KURNIAWAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HARUN YILMAZ
- Şeyh Nevevî el - Bantanî'nîn Merâh Lebid li - Keşfi Mâna Kuran Mecid adlı tefsiri ve metodu
Methodology in the tafsir book of Shaykh Nawawi el - Bantani Marâh Labîd li - Kashfi Mâna Kur'ân Mejîd
ABDUL GHAFFAR CHODRİ ROMLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HARUN ÖĞMÜŞ