Fırsat öğretiminin zihin yetersizliği olan öğrencilerin teşekkür etme becerisine etkisi
The effect of incidental teaching on thanking skills of students with intellectual disabilities
- Tez No: 902516
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ONUR ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Zihinsel Engelliler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu araştırmada fırsat öğretiminin orta derecede zihin yetersizliği olan dört öğrencinin teşekkür etme becerisini edinimine, kalıcılığına ve genellemesine olan etkisi incelenmiştir. Zihin yetersizliği olan bireylerin sosyal becerilerde yaşadıkları sınırlılıklar, onların hayatlarını olumsuz olarak etkilemektedir. Sosyal beceriler arasında yer alan teşekkür etme becerisi, karşılıklı ilişkilerde karşı tarafın yaptığı davranışın ardından memnun olunduğunu belirtmek ve bu davranışın tekrar yapılmasının istendiğini belirtmek için kullanılır. Zihin yetersizliği olan bireylere sosyal beceri öğretiminde doğal ortamlarda yürütülen etkililiği kanıtlanan öğretim yöntemlerine gereksinim duyulmaktadır. Fırsat öğretimi de doğal ortamlarda uygulanan ve çocuğun rutinleri içerisinde kullanılan kanıta dayalı bir öğretim yöntemidir. Araştırmanın katılımcıları Bursa ilindeki bir özel eğitim uygulama okuluna devam eden orta düzeyde zihin yetersizliği olan üç öğrencidir. Araştırmada deseni tek denekli araştırma modellerinden katılımcılar arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Ayrıca katılımcı öğrencilerin ebeveynleri ve öğretmenleriyle yarı yapılandırılmış görüşmelerle araştırmanın sosyal geçerliği araştırılmıştır. İzleme verileri, katılımcı öğrencilerin ölçütü karşılamasının ardından dördüncü ve altıncı haftalarda toplanmıştır. Genelleme oturumları farklı kişi, farklı ortam ve farklı araç gereçlerle öntest ve sontest şeklinde yürütülmüştür. Araştırmanın bulguları, fırsat öğretiminin, orta düzeyde zihin yetersizliği olan öğrencilere teşekkür etme becerisinin öğretilmesinde etkili olduğunu göstermektedir. İkinci olarak, öğrenciler, hedef beceriyi; farklı ortamlara, farklı kişilere ve farklı araç-gereçlere genellemiştir. Üçüncü olarak katılımcı öğrenciler, edindikleri teşekkür etme becerisini öğretim sona erdikten dört ve altı hafta sonra sürdürmüşlerdir. Son olarak, katılımcı öğrencilere, fırsat öğretimi yöntemiyle teşekkür etme becerisinin kazandırılması, öğrencilerin ebeveynleri ve öğretmenleri tarafından etkili bulunmuştur. Ebeveynler ve öğretmenler, öğrencilerin teşekkür etme becerisini günlük yaşamda da kullandığını ve öğrencilerin arkadaşlarıyla ilişkilerini olumlu etkilediğini belirtmişlerdir. Sonuç olarak fırsat öğretiminin zihin yetersizliği olan öğrencilerin teşekkür etme becerisini ediniminde etkili olduğu, teşekkür etme becerisini uygulamanın ardından da sürdürdükleri ve farklı ortamlara, farklı kişilere ve farklı araç gereçlere genelledikleri bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
In this research, the effect of the incidental teaching method on the acquisition, maintenance, and generalization ability of the thanking of three students with moderate intellectual disabilities was examined. The limitations experienced by intellectual disabilities individuals in social skills negatively affect their lives. The ability to say thank you, one of the social skills, is used in mutual relationships to indicate that we are pleased with the other party and want this behavior to be repeated. Teaching methods with proven effectiveness in natural environments are needed in teaching social skills to intellectually disabled individuals. İncidental teaching is an evidence-based method applied in natural environments and used within the child's routines. As participants in the research, three moderately intellectually disabled students attending a special education practice school in Bursa were studied. The research design is the multiple probe model with an inter-participant probe phase, one of the single-subject research models. In the study, the opinions of the participating students' parents and teachers were consulted, as well as social validity. The maintenance sessions of the study were collected in the fourth and sixth weeks after obtaining stable data in the teaching sessions. Generalization sessions were conducted as pretests and posttests with different people, environments, and materials. Considering the findings of the research, first of all, incidental teaching was found to be effective in teaching the ability to thank students with moderate intellectual disabilities. Secondly, students learn the ability to thank generalize to different environments, different people, and different materials. Thirdly, participating students maintain the ability to thank what they acquired four and six weeks after the instruction ended. Finally, teaching students with moderate intellectual disabilities the skill of thanking through incidental teaching was found effective by the parents and teachers of the students. As a result, it was found that incidental instruction was effective in acquiring the thanking skill of students with mental retardation, that they maintained the thanking skill after practice, and that they generalized it to different environments, different people, and different equipment.
Benzer Tezler
- Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere hayat bilgisi dersinin şarkı ile ve doğrudan öğretim yöntemiyle sunulmasının etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılması
The comparision of effectiveness and efficiency of the teaching social studies lesson with direct teaching and with the method of teaching with songs to the students with intellectual disability
SEVDA ZELYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELİF SAZAK PINAR
PROF. DR. AHMET SERKAN ECE
- Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere halı dokuma becerisinin öğretilmesinde etkinlik çizelgesi ile yapılan öğretimin etkililiği
The effectiveness of teaching making with activity schedule to the students who are mental deficiency in teaching carpet weaving skill
ENGİN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE ERATAY
- Zihin yetersizliği olan öğrenciler için hazırlanan iş başı eğitim programının mesleki becerilerin edinimi üzerine etkililiği
The effectiveness of the on-the-job training program prepared for students with mental disability on the acquisition of vocational skills
HİLMİ ÜNAL
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAHYA ÇIKILI
- Hafif düzey zihin yetersizliği olan öğrencilerin okul içi ve okul dışı mesleki eğitim sırasındaki görev dışı davranışlarına olumlu davranışsal desteğin etkisi
The effect of positive behavioral support on off-task behaviors of students with mild intellectual disability during in-school and out-of-school vocational education
ARZU SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RUKİYE KONUK ER
- SQ4R tekniğinin hafif düzeyde zihin yetersizliği olan öğrencilerin okuduğunu anlama düzeylerine etkileri
The effects of SQ4R technique on reading comprehension levels of students with mild intellectual disability
MUHAMMET MUSTAFA ÖZAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MİNE SÖNMEZ KARTAL