2017-2022 yılları arası Manisa ili dış ticaretinin ekonomik ve finansal analizi: Sektör, ürün ve ürün grupları bazında bir inceleme
Economic and financial analysis of Manisa province foreign trade between 2017-2022: A study on sector, product, and product groups
- Tez No: 903126
- Danışmanlar: PROF. DR. YAŞAR KÖSE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Dış Ticaret, Manisa, Karşılaştırmalı Üstünlük, Rekabet Gücü Endüstri İçi Ticaret, Foreign Trade, Manisa, Comparative Advantage, Intra Industry Trade
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Türk Hava Kurumu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 214
Özet
Hızla gelişen küreselleşmenin bir sonucu olarak artan uluslararası ticarette ülkelerin payını artırma çabası da hız kazanmıştır. Bu alanda ekonomik gelişme düzeyleri farklı olan ülkelerin sergiledikleri mücadele, hem üretim kapasitelerini artırma hem de ürün çeşitliliğini artırma şeklinde kendini göstermiştir. Gelinen noktada, ürün çeşitliliğinde ve rakip sayısında artış söz konusu olmuştur. Böylelikle, uluslararası pazarlarda işletmelerin ve dolayısıyla ülkelerin rekabet gücünü artırmaları önem kazanmıştır. Ülkeler için yükselen dış ticaret seviyesi gerçekleştirilen ticaretin yönünün saptanması ihtiyacını da ortaya çıkarmıştır. Bu nedenle ekonomik bulgulara dayanılarak endüstri içi ticaret ile dış ticaretin yönünün belirlenmesine önem verilmiştir. Türkiye'nin de 1980 yılında benimsediği ihracata dayalı büyüme stratejisiyle dış ticaretini geliştirme çabasına girişmesi önemli bir milat olmuştur. Bu büyüme stratejisi dış ticaret hacminde önemli artışa yol açarak ekonomik büyümeye katkı sağlamıştır. Bu çalışmanın Manisa ili özelinde gerçekleştirilmesinin tercih sebebi; Manisa'nın özellikle tarım ürünleri, gıda işleme ve sanayi ürünlerinde önemli ihracat rakamlarına sahip olması, önemli sanayi ve tarım bölgesi özelliğini taşıması, Ege Bölgesi'nde stratejik bir konuma sahip olması, İzmir Limanı gibi önemli lojistik merkezine yakınlığının olmasıdır. Bu çalışmayla Manisa'nın dış ticaret hacmi, dış ticaret dengesi, üstünlüğe sahip ürün gruplarını, dış ticaretin yapısında endüstri içi ticaret (EİT) var ise yönünün dikey ya da yatay endüstri içi ticaret mi olduğunu belirleyerek dış ticaret politikalarında karar alıcılara destek sağlamak amaçlanmıştır. Türkiye İstatistik Kurumu'ndan alınan Manisa ili ve Türkiye'nin 2017-2022 yılları arası ISIC Rev3 sınıflaması 4. düzey gruplanmış ürünlere ait ihracat ve ithalat verileri kullanılarak Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük Endeksi, Grubel-Lloyd Endeksi, Vollrath Endeksi, Brülhart B Endeksi ve İki Yönlü Ticaret Endeks hesaplamaları yapılmıştır. Bu endekslere ilişkin sonuçlar analiz edilerek dış ticaret politikalarının belirlenmesinde karar alıcılara destek sağlamak amacıyla Manisa dış ticaretine konu olan 147 ürün grubu incelenmiştir. Bu ürün grupları içerisinden 29 ürün grubunda Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük (RCA), Nispi/Göreli İhracat Avantajı (RXA), Endüstri İçi Ticaret (EİT), Marjinal Endüstri İçi Ticarete (MEİT) ilişkin bulgular örtüşmektedir. Ayrıca 39 ürün grubu için İki Yönlü Ticaret söz konusudur. EAT'in olduğu 82 ürün grubu bulunmaktadır ve bunlar içerisindeki 16 ürün grubunda hem RCA hem de RXA mevcuttur. EİT düzeyi yüksek olan 32 ürün grubu mevcuttur ve bunlar içerisinde 11 ürün grubunda hem RCA hem de RXA söz konusudur.
Özet (Çeviri)
As a result of rapidly advancing globalization, efforts to increase countries' shares in international trade have also gained momentum. In this context, the struggle of countries with different levels of economic development has manifested itself in efforts to both increase production capacities and diversify products. At this point, there has been an increase in product variety and the number of competitors. Thus, it has become important for businesses and, consequently, for countries to enhance their competitiveness in international markets. The rising level of foreign trade for countries has also highlighted the need to determine the direction of the trade conducted. Therefore, it has become important to determine the direction of foreign trade and intra-industry trade based on economic findings. Türkiye's adoption of an export-oriented growth strategy in 1980 marked a significant milestone in its efforts to develop foreign trade. This growth strategy led to a significant increase in foreign trade volume, contributing to economic growth. The reason for focusing on the province of Manisa in this study is that Manisa has significant export figures, particularly in agricultural products, food processing, and industrial products. Additionally, it holds a strategic position in the Aegean region, being an important industrial and agricultural area and having proximity to key logistical centers such as the Port of Izmir. This study aims to support decision-makers in foreign trade policies by determining the foreign trade volume and balance of Manisa, identifying the product groups with a comparative advantage, and assessing whether intra-industry trade (IIT) exists in the structure of foreign trade and if so, whether it is vertical or horizontal. Export and import data for the 4-digit product groups according to the ISIC Rev3 classification for the years 2017-2022 for Manisa and Türkiye, obtained from the Turkish Statistical Institute, were used to calculate the Revealed Comparative Advantage Index, Grubel-Lloyd Index, Vollrath Index, Brülhart B Index, and Two-Way Trade Index. The results of these indices were analyzed to support decision-makers in determining foreign trade policies, and 147 product groups involved in Manisa's foreign trade were examined. Among these product groups, findings related to Revealed Comparative Advantage (RCA), Relative Export Advantage (RXA), Intra-Industry Trade (IIT), and Marginal Intra-Industry Trade (MIIT) are consistent for 29 product groups. Additionally, Two-Way Trade is present in 39 product groups. There are 82 product groups with IIT, and among these, 16 product groups have both RCA and RXA. There are 32 product groups with a high level of IIT, and among these, 11 product groups exhibit both RCA and RXA.
Benzer Tezler
- Türkiye'de faaliyet gösteren mevduat bankalarının etkinlik ve verimlilik analizi: VZA ve Malmquist TFV uygulaması
The analysis of efficiency and productivity deposit banks operating in Turkey: An application of DEA and Malmquist TFP
EMEL BAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BankacılıkManisa Celal Bayar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL KARĞIN
- The use of populist rhetoric in Turkish foreign policy: A case study of the presidential speeches between 2017-2022
2017-2022 yılları arası cumhurbaşkanlığı konuşmalarında Türk dış politikasında popülist retoriğin kullanımı: Bir vaka çalışması
MUHAMMED HÜSEYİN ERGÖREN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET TAHİR KILAVUZ
- 2017-2022 yılları arası Sivas ili 0-6 yaş dönemi çocuk aşılama programı değerlendirmesi
Sivas province between 2017-2022 child vaccination for 0-6 years age period evaluation of the program
BURAK BULDUKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sağlık Kurumları YönetimiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSağlık Kuruluşları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAİM KARAGÖZ
- Çocuk acil servisine 2017 – 2022 yılları arası başvuran zehirlenme olgularının retrospektif olarak değerlendirilmesi
Retrospective evaluation of poisoning cases applying to the pediatric emergency service between 2017 and 2022
ÖMER OSMAN DAĞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAKUP YEŞİL
- Spinopelvik parametrelerin kalça kırıkları tipi üzerine etkisi
The effect of spinopelvic parameters on TYPE of hip fractures
SÜLEYMAN ÇAKIRTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Ortopedi ve TravmatolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
UZMAN MUHARREM KANAR