X, Y ve Z kuşaklarının kamusal mekan algı ve kullanımındaki farklılaşma; Bursa örneği
The differentiation in the perception and usage of public space of generations X, Y and Z; Bursa case
- Tez No: 904328
- Danışmanlar: PROF. DR. GÖKÇEN KILINÇ ÜRKMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Temelde insanlar için tasarlanan mekânlar, özellikle toplumun tüm kesimlerine hitap eden kentsel kamusal mekanlar, dinamik yapılara sahiptir ve zamanla değişmektedir. Şehrin önemli bir parçası olan kamusal mekanlar, insanların toplumsal etkileşimlerini, kimliklerini ve kültürel değerlerini ifade etmelerine olanak tanımaktadır. Mimari mekânlar tek bir kişi için tasarlanırken, kamusal mekanlar toplumun genel beklentilerine cevap verecek şekilde tasarlanmaktadır. Tasarlanan bu mekanlar bireylerin algılama ve kullanımı açısından farklılıklar göstermektedir. Bu farklılıkların temel sebeplerinden biri de kuşak kavramıdır. Kuşaklar belirli bir tarih aralığında doğan ve benzer sosyal, kültürel ve teknolojik deneyimlere sahip olan grupları ifade eder. Her kuşağın farklı değerleri, tercihleri ve iletişim şekilleri vardır. Bu da kamusal mekanları algılamada ve kullanımda farklılıklara yol açabilmektedir. Kuşak kavramının gerektirdiği fiziksel, mekânsal ve algısal özellikler farklı olduğu gibi bir şehrin veya yerin okunabilirliği veya algılanabilirliği de farklıdır. Bu çalışma X, Y, Z kuşağının kamusal mekân algısını ve kuşaklararası mekân kullanım farklılaşmasını konu edinerek, kamusal mekan kullanım tercihlerini öğrenmek ve buna göre iyileştirme önerileri sunmak amacı ile Bursa kentinin kamusal mekan olarak yoğun kullanılan üç alanında; Cumhuriyet caddesi, Atatürk caddesi ve Akademik cadde üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bu caddelerin tercih edilme nedeni; bir arada yaşayan ve toplumu oluşturan kuşakların kamusal mekân tercihlerinin karşılaştırmalı bir bakış açısıyla değerlendirmektir. Çalışmada, X, Y ve Z kuşaklarının her bir caddede 60 kişi olmak üzere toplamda 180 anket ve her kuşaktan 2'er kişi olmak üzere toplamda 18 katılımcı ile derinlemesine görüş yapılarak, kamusal mekan olarak ele alınan caddelerin kullanıcıya sunduğu fiziksel ve sosyal/aktivite niteliği, psikolojik etkisinin değerlendirilmesi ve kullanıcının tercihlerine göre farklılaşan mekan deneyimi incelenmiştir. Veriler, nitel ve nicel araştırma yöntemleri kullanılarak, SPSS ve QDA Miner (Lite) programında analiz edilmiştir. Bu araştırma, kamusal mekanın her kesime uygun şekilde tasarlanması ve canlandırılması için getirdiği öneriler açısından önemlidir. X kuşağı, genellikle kamusal mekânları huzur ve dinginlik arayışları doğrultusunda değerlendirirken, yeşil alanlar ve doğayla iç içe mekânları tercih etmektedir. Y kuşağı, sosyal etkileşim ve hareketlilik arayışıyla meydanlar, geniş açık alanlar ve sosyal etkinlik mekanları tercih etmektedir. Z kuşağı ise teknolojik ve estetik unsurların ön planda olduğu modern mekânları tercih etmektedir. Aynı zamanda Z kuşağı, sosyal medya uyumlu, estetik ve fotojenik alanları önemli bulmakta, kamusal mekânların ulaşım kolaylığı ve görsel çekiciliğine de büyük önem vermektedir. Kamusal mekânların kuşaklar arası farklılıkları dikkate alarak tasarlanması, bu mekânların daha verimli ve etkili kullanılmasını sağlayacaktır. Çalışma sonucundan yola çıkarak kamusal mekânların düzenli olarak temizlenmesi, güvenlik önlemlerinin artırılması ve kent mobilyalarının yeterli sayıda olması, kullanıcıların bu mekânlarda daha rahat ve huzurlu vakit geçirmesini sağlayacaktır. Sonuç olarak, farklı kuşakların ihtiyaç ve beklentilerini karşılayan kamusal mekânların tasarlanması, toplumsal etkileşimi artırarak daha yaşanabilir şehirler yaratılmasına katkıda bulunacaktır.
Özet (Çeviri)
Spaces that appeal to all segments of society and are designed primarily for people, especially urban public spaces, have a dynamic structure and change over time. Public spaces, which are an important part of the city, allow people to express their social interactions, identities and cultural values. While architectural spaces are designed for a single person, public spaces are designed to meet the general expectations of the society. These designed spaces differ in terms of individuals' perception and use. One of the main reasons for these differences is the concept of generation. Generations refer to groups born within a certain date range and having similar social, cultural and technological experiences. Each generation has different values, preferences and communication styles. This may lead to differences in the perception and usage of public spaces. Just as the physical, spatial and perceptual features required by the concept of arch are different, the readability or perceptibility of a city or place is also different. This study addresses the public space perception and intergenerational space usage differentiation of generations X, Y, and Z. It aims to understand their public space usage preferences and to provide suggestions for improvements. The study was conducted in three heavily utilized public areas in Bursa: Cumhuriyet Street, Atatürk Street, and Academic. The reason for choosing these areas is to examine and evaluate the public space preferences of generations living together and constituting the society from a comparative perspective. In the study, a total of 180 surveys were conducted, with 60 participants from each generation (X, Y, and Z) on each street, along with in-depth interviews with 18 participants, 2 from each generation. The physical and social/activity characteristics, psychological impacts, and the user's preferences that shape the public space experience of the streets were evaluated. The data were analyzed using qualitative and quantitative research methods, with the assistance of SPSS and QDA Miner (Lite) software. This research is significant for the design and revitalization of public spaces to suit all segments of society. Generation X typically values public spaces for their tranquility and serenity, preferring green spaces and areas intertwined with nature. Generation Y favors plazas, wide open areas, and venues for social activities, seeking social interaction and mobility. Generation Z prefers modern spaces with a focus on technological and aesthetic elements. Furthermore, Generation Z values areas that are compatible with social media, aesthetically pleasing, and photogenic, and also places great importance on the accessibility and visual appeal of public spaces. Designing public spaces with consideration for intergenerational differences will enhance their efficient and effective use. Based on the results of the study, regular cleaning of public spaces, increased security measures, and adequate urban furniture will enable users to spend more comfortable and peaceful time in these spaces. Ultimately, designing public spaces that meet the needs and expectations of different generations will contribute to creating more livable cities by enhancing social interaction.
Benzer Tezler
- X, Y, Z Kuşaklarının kamusal mekândan beklentileri ve dijital kentsel pratikler bağlamında araştırılması
Expectations of generations X, Y, Z from public space and research in the context of digital urban practices
NURSENA KITLIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge PlanlamaErciyes ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEŞE YILMAZ BAKIR
- Sosyal medyada mahremiyet algısının belirlenmesi: X, Y ve Z kuşakları üzerinde bir araştırma
Determination of the privacy perception in the social media: A research on X, Y and Z generation
ELİF KÜTÜKOĞLU
Doktora
Türkçe
2019
GazetecilikErciyes Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KOÇER
- Çağdaş sosyal süreçler ve kuşakların kamusal alanda yaşam tercihleri
Contemporary social processes and life choices of generations in the public sphere
GÖKCAN GÜRSOY
- Demokratik vatandaşlık ve siyasal katılım bağlamında kuşaklar üzerine bir alan araştırması
A field study on generations in the context of democratic citizenship and political participation
ALİ TOSUN
Doktora
Türkçe
2024
Kamu YönetimiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA OKUR ÇAKICI
- X,Y,Z kuşaklarının yaşlılara yönelik tutumlarının değerlendirilmesi; İstanbul ili Kadıköy ilçesi örneği
Measuring the attitudes of X,Y and Z generations towards older people; Sample of İstanbul province, Kadıköy district
GÖZDE KESGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sosyal Hizmetlerİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ORHAN KOÇAK