Geri Dön

الإصلاح والثورة في الفكر السياسي عند ابن تيمية وأثرهما على الجماعات السلفية في مصر

İbn teymiyye'ye göre siyasi düşüncede reform ve devrim ve bunların mısır'daki selefi gruplar üzerindeki etkisi

PDF İndir

  1. Tez No: 905785
  2. Yazar: AHMET FATHY İBRAHİMOĞLU
  3. Danışmanlar: Prof. Dr. SAIF EL-DIN ABDULFETTAH ISMAIL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Siyasal Bilimler, Religion, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Arapça
  9. Üniversite: Institute of Arab Research and Studies
  10. Enstitü: Yurtdışı Enstitü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Çalışmaları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 196

Özet

Bu araştırmanın dört bölümünde sunulanlar üzerinden, ilk bölümde İmam Ahmed ibn Teymiyye'nin hayatı ve mezhebi, dönemindeki siyasi durum ve çağdaşı en önemli siyasi grup ve doktrinlerin sunulması ele alındı. İkinci bölümde Mısır'da çağdaş Selefi grupların ortaya çıkışı ve değişim metodları, entelektüel oluşumlarını etkileyen en önemli ekoller ve bu grupların benimsediği değişim yaklaşımları ele alındı. Üçüncü bölümde İbn Teymiyye'nin reforma yaklaşımı, gördüğü siyasi reform alanları ve bunun çağdaş Selefi grupların siyasi düşüncesi üzerindeki etkisinin izini sürmeye çalıştık. Dördüncü bölümde İbn Teymiyye'nin devrim vizyonu, alanları ve araçları ile çağdaş Selefi grupların siyasi düşüncesi üzerindeki etkisi ele alındı. Bu araştırma, İbn Teymiyye'nin aşağıda sunduğumuz düşüncesiyle Mısır'daki çağdaş Selefi grupların etkisinin boyutlarını ortaya koyan bir takım sonuçlara ulaşılmıştır: 1- İbn Teymiyye'nin siyasi düşüncesinin oluşumunda, Abbasi İslam Hilafeti'nin yıkılmasından itibaren ilmi, edebi ve sanatsal liderliğinin son anlara kadar devam etmesi, askeri güç ve metanetten yoksun olması gibi birçok faktör bir araya gelmiştir. Daha sonra İslam dünyasının askeri zayıflığı nedeniyle defalarca Haçlıların ve Tatarların istilasına maruz kalması, İbn Teymiyye'nin dinin ancak Kur'an ve kılıç birlikteliğiyle tesis edilebileceğini sürekli tekrarlamasına neden oldu. Yöneticilerin Kur'an ehlini ve kılıç ehlini uzlaştırmaya çalışmaları gerekir. 2- Abbasi İslam Halifeliğinin dağılması ve maddi ve idari yolsuzluk ve adaletsizliğin yayıldığı zayıf İslami birimler veya devletlerin ortaya çıkmasıyla birlikte İbn Teymiyye, İslam şeriatının üstünlüğünü tasdik etmeye ve onu terk edenlerin inançsızlığını vurgulamaya çağırdı. Adalet ve dürüstlük ilkesini vurguladı ve kendisini kardeş edininceye kadar adaletsizliğin her türlüsüyle mücadele etti. İnançsızlıkla karşı karşıya kaldı ve gerçeği kabul ederek Müslüman devletindeki yasama, işlevsel ve ekonomik modelde reform yapma girişimine girişti. Halifeliğin düşüşüyle ilgili olanlar, ona halifeliğin düşmesinin, galip olanın emirliğinin ve fethedenlere kulak vermenin ve itaat etmenin caiz olduğunu kabul etmesini sağladı. 3- İster Haçlılarla birlikte Maruniler, ister Tatarlarla birlikte Şiiler ve Hıristiyanlar olsun, bu mezheplerin Sünni Müslümanlara yönelik bir komploları onun eserlerinde ve öğrencisi İbnü'l-Kayyim'in eserlerinde en büyük etkiye sahipti. Günümüzde gayrimüslimlerle ilişkilerde İslam şeriatının hükümlerini bilmek İslami hareketler için birincil referans haline gelmiştir. 4- İbn Teymiyye'nin dönemi, kendi döneminde ortaya çıkan tüm mezheplere karşı Sünnileri savunmak için ayağa kalkarken, düşüncesini açıkça etkileyen çok sayıda mezhep ve önemli olaylarla karakterize edilmiştir. Öyle görünüyor ki, yabancı işgalinin Şam Diyarı'na gelmesinden sonra Sünnilere karşı savaşmak ve kendilerini onlardan korumak için bir araya gelmişler, bu da dilini onlara karşı sert hale getirmiş ve bu durum bugün ötekini reddetme ve uzlaşma imkanının olmayışıyla Selefi düşüncesinde de yansımıştır. 5- İbn Teymiyye aşırılıkçı alimlerden biri değildi. Ancak İbn Teymiyye'nin durumunu ortaya çıkaran ortamın doğasını veya Teymiyye fetvalarının ve içtihatlarının koşullarını dikkate almayan çağdaş Selefi siyasi düşüncesinin üretimine katılan çağdaş, dikkatsiz bir okuma, bunun böyle olduğunu göstermiş olabilir. 6- İbn Teymiyye, yöneticinin milliyetine veya ırkına önem vermezdi, idareyi zorla ele geçirenin yönetimini reddetmezdi, aksine fiili duruma dayanarak onu onaylardı. Darbelerin bol olduğu dönemdeki Memlük hükümdarları, zorba emirlerden başka bir şey değillerdi. İbn Teymiyye onlara teslim oldu ve haksız da olsa insanları dinlemeye ve itaat etmeye çağırdı. Onun için Tatar meselesi direneceği, biat yemininin meşruiyetini savunacağı bir yabancı işgali değildi. Ama sorun (Yasik'in hükmü) idi. Dolayısıyla İbn Teymiyye'nin Tatarlarla olan ilişkileri aslında işgalci bir yabancı ülkeye karşı bir savaş değil, iktidardaki rejime karşı bir devrimdi. İbn Teymiyye'ye göre, halka galip gelen, onları Allah'ın Kitabı'na göre yönetmesi şartıyla işitilen ve itaat edilen bir hükümdar olur. 7- İbn Teymiyye, kendi döneminde İslam devletini etkileyen, hayatın çeşitli yönlerinde İslam ruhunun kaybı olarak gördüğü, yolsuzluk, adaletsizlik ve güven kaybının yaygınlaştığı hastalığa değindi.“Kitab ve Demir ittifakı”nda çareyi anlatmış ve saldırganlar onu yok edinceye kadar bu ruhu korumak için, daha önce de açıklandığı gibi, hem teorik hem de pratik yönleri olan bir direniş teorisi yaratmıştır. 8- İbn Teymiyye, şeriat hukukunun otoritesini, onu terk etmenin ve bunun dışında bir şeye başvurmanın küfür olduğunu vurgulayarak başladı. Daha sonra Müslümanların o dönemdeki zahiri zayıflığını göz önünde bulundurarak, İslam alemi arasında işbirliği, yardımlaşma ve ortak savunmaya yönelik bir anlaşmayı temsil eden sadakat ve inkar ilkesini kurdu. Dini ve dünyayı bozan işgalci düşmanı defetme yeteneğini kazanmak, ardından toprağa ve namusa saldıran düşmanı defetmek üzere yola çıkmak için hazırlık yapılması hipotezini vurguladı. 9- Genel olarak Selefi-cihad hareketinin, Vehhabi Selefiliğin, Seyyid Kutubun metoduyla harmanlanarak, çağdaş Mısır toplumuna göre şekillenip uyarlanma yeteneği kazandıran bir uygulaması olduğu ortaya çıktı. 10- Bazı reformcu Selefi hareketler, görünürde siyasette çalışmalarına ve siyasetle meşgul olmalarına rağmen, demokratik ya da şiddet içeren değişim sürecini kısıtlamak suretiyle siyasi denklemde olumsuz yönde etkili bir figürdür. İster demokratik ister parlamento meclisleri, kamusal eylemler veya gösteriler yoluyla siyasi katılımın kutsallığını tesis ederek ve şiddet içeren devrimci değişimle şiddet içererek sona erdirerek olsun . 11- Selefi gruplar, bir takım düşünür ve hareket gruplarının bir araya gelmesi sonucu ortaya çıkmış ve pratikte reformist ve devrimci hareketler olarak ikiye ayrılmıştır. İki tür, gerçekçi uygulama açısından farklılık gösterse de, referansın niteliği veya entelektüel temelleri açısından farklılık göstermedi. En sağdan en sola kadar Selefiler arasında bu sorunla nasıl başa çıkılacağı konusunda tam bir anlaşmazlık yoktur. Ancak anlaşmazlık, kiminle muhatap olmam gerektiğiyle ilgilidir: Kâfir bir hükümdarla mı, yoksa meşru bir hükümdarla mı? Bu, onların modern sivil devleti tanımlamalarındaki bir anlaşmazlıktır. 12- Selefilik, ister iktidardaki rejime karşı silaha sarılsın, ister cihatçılar gibi onunla savaşsın, ya da onu savunmak için ayağa kalkan ve silahla ya da gösterilerle, hatta ona karşı isyan etmenin caiz olduğuna yürekten inanarak ona karşı her türlü muhalefeti yasaklayan her iki biçimiyle de, Mısır'ın siyasi durumunu açıkça etkilemiştir. 13- İskenderiye Selefi çağrısının durumu, sopayı ortada tutma durumu gibi kalır. Devrimcilerin entelektüel önermelerinde büyük ölçüde hemfikir olmuş ve arzu ettikleri siyasi değişimi gerçekleştirme ve iktidardaki rejimi kendi görüşlerine göre İslam hukukuna dayalı başka bir rejimle değiştirme becerisini kazanmak amacıyla vaaz vermeye ve taraftar toplamaya başlamıştır. Ancak pratikte her zaman siyasi sistemi desteklemek ve istikrara kavuşturmak için çalışan Medhali hareketi ile aynı işi yürüttü ve sanıldığı gibi tam tersi olmadı. 14- Selefi grupların ekonomik alanda grubun genel olarak benimsediği eğilimlerin bulunmadığı, devlette ekonomik düşüncenin veya ekonominin şekline dair bir vizyonun varlığına işaret etmektedir. Ancak ekonomik eğilimlerden ziyade, rüşvetin yasaklanması, hakların sahiplerine devredilmesi gibi neyin caiz, neyin haram olduğunu belirten bazı fetva veya makalelere de rastlayabiliyoruz. Bunların İbn Teymiyye'ye bu konuda açık bir etkisi yoktur. 15- İbn Teymiyye'nin ortaya koyduğu fikirler onun kanun koyucunun manasını, deyim yerindeyse kanun koyucunun mantığını anlama çabasıdır. Teymiyye'nin siyasi düşüncesini araştıran, onun külli kaideler ve hedefler, sistemi veya modeli oluşturan sokağın düzenlerini siyaset alanında uygulayarak devletin ve İslam toplumunun genel güvenliğini sağlayan bir sistemin bileşeni olarak kabul edilmektedir. 16- İbn Teymiyye'ye göre reform alanlarına gelince, onun temel dayanağının siyasi doktrinin reformu ve İslam doktrini üzerine saf inşası olduğunu görüyoruz. Dini ve dünyevi olanı bünyesinde barındıran, ardından kamu işlevleri ve ekonomi alanını yeniden düzenleyen, ardından devleti ve İslami sistemi diğer güçlerin saldırılarından korumak için kültürel güvenlik, hisbe ve askeri güvenliği içeren ulusal güvenlik alanı, içinde yıkım aracı görevi görebilecek güçler, medeniyetler, dinler veya mezhepler. 17- Teymiyye'nin reformunun adalet ve dürüstlüğe ulaşma etrafında dönen araçları ve bunlardan çıkan araçlar, İbn Teymiyye tarafından çeşitli siyasi alanlarda reform sağlamak için dile getirilmiştir. 18- Teymiyye'nin reform modeli Mısırlı Selefi grupların entelektüel temelleri ve siyasi davranışları üzerinde etkisinin yok denecek kadar az olduğunu söyleyebiliriz. 19- Farklı bir durumda yaşayan cihatçı gruplar, yalnızca siyasi birimlerin biçiminin tamamen ulusal devletlere dönüşmesinde değil, aynı zamanda ister devlet düzeyinde ister bireysel düzeyde olsun entelektüel ve kavramsal yapıda da temsil edilmektedir. Cihatçı gruplar, Teymiyye'nin modeline birçok bilimsel ve pratik soruna yol açan bir miktar kutsal görüntü ekleyerek onun modelini tam anlamıyla çağdaş gerçekliğe uygulamak için almışlardır.

Özet (Çeviri)

Through what was presented in the four chapters of the study, the first chapter of which: presenting the history of Imam Ahmad ibn Taymiyyah and his doctrine, the political situation in his time, and the most important contemporary classical sects and doctrines, and the second chapter: the emergence of contemporary Salafist in Egypt and the approaches to change for it, and the most important schools that contributed to its intellectual breakthrough and the methods of change that they built. The third chapter sought to trace Ibn Taymiyyah's approach to political reform and its areas, and its impact on the political thought of contemporary Salafist groups. The fourth chapter showed Ibn Taymiyyah's vision of the revolution and its areas of influence, and his impact on The political thoughts of contemporary Salafist groups. The study reached results that showed the degree of Ibn Taymiyyah's influence on the contemporary Salafism in Egypt, which the researcher present as follows: 1- Several factors came together in the formation of Ibn Taymiyyah's political thought, starting with the fall of the Islamic Caliphate, with its scientific, literary and artistic leadership remaining until the last moments, along with its lack of military strength and fortitude. Then the Islamic world was subjected to repeated invasion by the Crusaders and Tatars due to its military weakness. What made Ibn Taymiyyah constantly repeat that religion can only be established by the Qur'an and the sword together, and the rulers must strive to agree that the Qur'an and the sword together belong to God. 2- With the disintegration of the Islamic Caliphate and the emergence of smaller weak Islamic units or states, in which materialistic and administrative corruption and injustice spread, Ibn Taymiyyah called for affirming the supremacy of the Islamic Sharia, and emphasizing the disbelief of those who abandon it. He emphasized the principle of justice and honesty, and fought injustice in all its forms. He embarked on an attempt to reform the legislative, functional and economic model in the official organizations of the Muslim state, while accepting the reality of the fait accompli of the fall of the caliphate, which made him recognize the permissibility of the fall of the caliphate, the emirate of the victorious one حكم المتغلب, and hearing and obedience to the one who conquered السمع والطاعة لمن غلب. 3- The conspiracy of the other religious sects against Sunni Muslims, whether the Maronites with the Crusaders, or the Shiites and Christians with the Tatars, had the greatest impact in his writings and the writings of his student Ibn al-Qayyim, which today have become the basic reference for Islamic movements to know the provisions of Islamic law in dealing with non-Muslim. 4- The era of Ibn Taymiyyah was characterized by a large number of sects and major events, which clearly influenced his thought, as he rose to defend the Sunnah community aqagainst all the sects that appeared in his era, and who apparently united to war against the Sunnis and to seek protection from them following the arrival of the foreign occupation in the Levant, which made his language harsh. Against them, what is reflected today in Salafist thoughts in its severity of its response to others and its inability to get along. 5- Ibn Taymiyyah was not of the type of extremist scholars, but a contemporary, careless reading, which does not consider the nature of the environment that produced the ibn Taymiyyah, or the circumstances of the Taymiyyah fatwas and jurisprudence, may have shown him to be so, which participated in the production of contemporary Salafi political thought. 6- Ibn Taymiyyah did not care about the nationality of the ruler, and he did not reject the rule of the conqueror حكم المتغلب, but rather approved it, based on the de facto rule. The Mamluk rulers in his time, when coups abounded among them, were nothing but conquering princes, to whom Ibn Taymiyyah submitted and was called to listen and obey, even if they were unjust. For him the Tatar issue was not a foreign occupation that he considered to resist, or defend the legitimacy of the Memluky pledge of allegiance, but rather the problem was (the ruling of Al-Yasiq). Therefore, Ibn Taymiyyah's dealings with the Tatars was in fact a revolution against the ruling regime methodology, not a war against an occupying foreign country. Whoever defeated the people became a ruler who was heard and obeyed, but on the condition that he rules them according to the Book of God, according to Ibn Taymiyyah. 7- Ibn Taymiyyah touched upon the disease that afflicted the Islamic state in his time, which he considered as the loss of the Islamic spirit in various aspects of life, which spread corruption, injustice, and the loss of trust. He described the cure in (The unity of the Book and Iron), and created a theory of resistance that has its theoretical and practical parts to preserve this spirit from destroying it by the aggressors 8- Ibn Taymiyyah began by emphasizing the supremacy of Sharia law, and that abandoning it and resorting to someone else's judgment is blasphemy. Then he established the principle of loyalty and disavowal الولاء والبراء, which represented an agreement for cooperation, synergy, and joint defense among the Islamic world. Given the apparent weakness of the Muslims at that time, he emphasized the hypothesis of preparation to gain the ability to repel the attacking enemy. The one who corrupts the religion and the world, then goes out to repel the enemy who invades the land. 9- It turned out that the Salafi-jihadist movement in general is an application of Wahhabi Salafism, mixed with the Qutbi approach-referred to Sayyed Qutb-, which gave it the ability to be shaped and adapted to suit contemporary Egyptian society. 10- Some reformist Salafi movements, despite their apparent which shows lack of work in politics and preoccupation with it, are an influential figure in the political equation in a negative way based on curbing the process of change, whether democratic or violent, by theorizing for prohibition of political participation, nether through parliamentary councils, public actions, nor through demonstrations, and ending with violent revolutionary change. 11- The Salafist groups arose as a result of a number of intellectuals and were divided into reformist and revolutionary movements. The two types did not differ in terms of their jurisprudential reference, or the intellectual foundations, as much as they differed about the methods of working. There is no disagreement between the Salafists from the far right to the far left about how to deal with the state in its various cases, but there is a huge disagreement about the description of the head of the state? Whether he is an un-legitimate kafir ruler as Salafi jehadi groups says, or a legitimate Muslim one as Salafi Madkhali السلفية المدخلية groups says? 12- Both sides of Salafism clearly influenced the Egyptian political situation, whether by raising arms against the ruling regime and fighting it like jihadists, or by rising to defend it and preventing all means of opposition to it, whether through weapons or demonstrations, or even by the heartfelt belief in the permissibility of rebellion against it. 13- The condition of the Alexandrian Salafi Dawa remains a case of holding the stick from the middle, as it has largely agreed with the revolutionaries in their intellectual proposition, and has begun to call and gather followers, with the aim of gaining the ability to bring the political change they desire, and to replace the ruling regime with another regime based on Islamic law, according to their own vision. But in practice it carried out the same work as the Madkhali movement, which worked to support and stabilize the political system, and not in the opposition. 14- There are no orientations for the economic field for the Salafist groups, indicating the existence of economic thought or a vision of the form of the economy in the state. However, we can find some fatwas or articles that do not show economic orientations, but rather mentioning what is permissible and forbidden in Islamic law, such as the prohibition of Bribery and transferring rights to their owners, and Ibn Taymiyyah has no clear influence on it. 15- The ideas issued by Ibn Taymiyyah are his effort to understand the intent of the legislator. The researcher in Taymiyyah's political thought notes that he looks at universals الكليات and intentions المقاصد, forming a system that maintains the national security of the Islamic state and society, by applying the orders of the Islamic law in the field of politics, which due to him included cultural security, Hisbaha الحسبة, and Military security. 16- About the areas of reform according to Ibn Taymiyyah, we find that its basic foundation was reforming the political doctrine and building it purely on the Islamic doctrine, which contains the benefit for religious and worldly issues within it. Then reforming the field of public organizations and economy. 17- The tools of ibn Taymiyyah in the field of reformation revolved around achieving justice and honesty العدالة والأمانة. 18- The Tiymi model of reform impact is almost not existed on the intellectual basis and political behaviour of the Egyptian Salafist groups. 19- The jihadist groups, which are living in a different circumstances, which are represented not only in the complete change of the form of political units, but also in the intellectual and conceptual construction, whether at the state or individual levels. The jihadists have taken this thematic model literally to apply it to contemporary reality, adding sanctity to the Tiymi model, which has led to many scientific and practical problems.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    732780

    مفهوم الإصلاح في القرآن الكريم دراسة دلالية تحليلية

    Kur'an'da 'Islah' kavramının semantik analizi / Semantic analysis of the concept 'Islah' (rehabilitation) in the Qur'an

    ÖMER ABDURRAHMAN

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HİDAYET AYDAR

  2. Tez No

    705365

    الاتفاقيات السريةعلى الإسلام من بداية الإسلامإلى نهاية الدولة العباسية

    İslâm'ın başlangıcından Abbâsî Devleti'nin sonuna kadar İslâm'a karşı gizli ittifaklar

    KHAZZAL KHATTAB ABDULLAH

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2021

    DinBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL CERAN

  3. Tez No

    792831

    منهج فخر الدين الرَّازي في إصلاح الفرد والأُسرة والمجتمع من خلال تفسيره مفاتيح الغيب

    Fahreddin er-Razi'nin gaybın anahtarlarını yorumlayarak bireyi, aileyi ve toplumu reforme etme yaklaşımı

    HASAN ALI HAYYAWI HASHMAWI

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF ESSA AL-YACOUB

  4. Tez No

    717146

    -كتاب إصلاح غلط المحدثين- دراسة لغوية

    Ebu Süleyman el-Hattabi'nin Kitabu'l-Islah Ğalad el-Muhaddisin İsimli Eserinin Dil Açısından Değerlendirilmesi-Linguistic Evaluation of Abu Suleiman al-Hattabi's Book Titled Kitabu'l-Islah Ghalad al-Muhaddisin

    AHMED ELCASİM

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DilbilimSüleyman Demirel Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET KASAP

  5. Tez No

    661063

    ملا أحمد فائز البرزنجي وآراؤه الكلامية-يوم الاخر نموذجاً-

    Molla Ahmed Fâiz el-Berzencî ve kelâmî görüşleri-Ahiret Günü örneği / Molla Ahmed Fâiz -Berzenci and theological views the Hereafter Day's example

    GHARIB AHMED MUSTAFA

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2020

    DinVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ METİN YILDIZ

Geri Dön