Çeşme yarımadasının hidrojeolojisi ve jeotermal enerji olanakları
Hydrogeology and geothermal energy potential of Çeşme peninsula
- Tez No: 90596
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEVKİ FİLİZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uygulamalı Jeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 262
Özet
ÖZET izmir'in yaklaşık 80 km batısında yer alan inceleme alanında Orta-Üst Triyas yaşlı kireçtaşlan en yaşlı kayaçlar olup K-G yönlü yükseltiler şeklinde gözlenirler. Triyas kireçtaşlan kırık ve çatlaklı olup karstiktir. Karstlaşmaya bağlı olarak lapyalar, erime boşlukları ve mağaralı yapılar gelişmiştir. Bu kayaçlar üzerine uyumsuz olarak çakıltaşı, kumtaşı, marn, kiltaşı ardalanmasmdan oluşan Neojen yaşlı tortul kayaçlar ile tüf, aglomera ve andezit türü volkanik kayaçlar gelir. Çeşme jeotermal sistemi deniz suyunun kınk ve çatlaklar ile karstik boşluklar boyunca yeraltına süzülerek burada ısınması ve özellikle K-G yönlü genç tektonik hatları izleyerek yüzeylemesi şeklinde açıklanabilen devirli sistem özelliğindedir. Yöredeki Mesozoyik yaşlı karstik kireçtaşlan jeotermal sistemin akiferini, üzerine uyumsuz olarak gelen Neojen yaşlı karasal tortul ve volkanik kayaçlar ise örtü kayalanm oluştururlar. Isı kaynağı ise graben tektoniğine bağlı olarak yeryüzüne yaklaşan magmaya bağlı kondüksiyonla yükselen ısıdır. Yapılan hidrojeokimyasal değerlendirme ve izotop verileri ışığında termal sulann kökenlerinin deniz suyu olduğu ve yüzeye çıkarken güncel deniz suyu ve soğuk yer altı sulan ile belli oranlarda kanştıklan belirlenmiştir. Yapılan hesaplamalarda doğrudan akiferden kayadan alınan sıcak sularda deniz suyu oranının %92 gibi yüksek bir orana ulaştığı görülmektedir. Sıcak sular deniz suyu kökenlerine bağlı olarak Na-Cl'lü su tipindedirler. Yöredeki sıcak sular kaynak ve sondajlardan elde edilmekte olup yüzey sıcaklıklan 24°C-62°C arasında değişmektedir. Çeşitli jeotermometre teknikleri ve bunların uygulanabilirlikleri incelenerek sistemin hazne sıcaklığı 65-100°C olarak tahmin edilmektedir. Çeşme ve yöresindeki termal sular günümüzde kaplıcalar ve IVbazı otellerde turistik ve sağlık amaçlı olarak kullanılmaktadır. Mevcut kaynak ve sondajlardan elde edilen mevcut sıcak sulara göre hesaplanan görünür kullanılabilir jeotermal enerji potansiyeli yaklaşık 7 000 000kcal/h olarak bulunmuştur. Bölgede açılacak olan yeni derin sondajlarla debi ve sıcaklık arttırılarak bu potansiyelin daha da artması sağlanabilir. İnceleme alanının bir yanmada olması, tektonik hatların belirgin ve deniz içersine doğru uzanıyor olması, beslenme alanının kısıtlı olması, artan su ihtiyacına bağlı olarak çok sayıda sondaj açılması ve aşın çekimin yapılması deniz suyunun karaya doğru ilerleyerek soğuk yeraltı sulannın bazı bölgelerde tuzlanmasına neden olmuştur. İlçede su ihtiyacı İller Bankası ile DSİ tarafından açılan sondajlardan, yöre halkı tarafindan açılan sondajlardan ve ildir kaynaklanndan getirilen sulardan sağlanmaktadır, ildir kaynaklannın bulunduğu bölgede deniz suyu girişimi gözlendiğinden kısıtlı miktarlarda çekim yapılabilmekte ve artan su ihtiyacının karşılanması amacıyla inşa edilen Kutlu Aktaş Barajı'ndan yararlanılması düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Middle-upper Triassic aged limestones are the oldest rocks in the study area which is located approximately 80km in the west part of İzmir. Fractured limestones are karstic and karstification processes have caused karrens, voids and caves in limestones. Neogene aged lacustrine sediments which are composed of gravelstone, sandstone, marl, claystone intercalation and volcanic rocks of tuff, andezite, agglomerate overlie Triassic limestones. Thermal waters of Çeşme Geothermal Field are sea water origin which penetrate through faults, fractures and karstic structures, are heated in reservoir rocks and move up to the surface along the N-S trending faults. Mesozoic aged karstic limestones are the reservoir rocks. Neogene aged lacustrine sediments and volcanic rocks are the cap rock of the system. Heat source is probably the increasing of the geothermal gradient by the magmatic intrusion, which closed to the surface by faults of graben tectonism. Hydrogeochemical and isotopic investigations showed that when waters move up, they mix with sea water and cold groundwater by different ratios. The sea water component of hot waters taken from reservoir rocks reach to 92% and their facies types are Na-Cl. The surface temperatures of thermal waters vary between 24°C and 62°C. Several geothermometer techniques and their applicability were investigated and estimated reservoir temperatures were found to be around 65-100°C. Thermal waters in Çeşme have been used for bathing. Studies are carried out to use thermal water to heat VIgreenhouse and houses. The geothermal potential of Çeşme Geothermal Field is considered to be around 7 000 000 kcal/h depending on the present springs and wells. That potential could be increased by new deep wells in the field. Shortage of catchment area, faults and fractures towards to sea, excessive pumping have caused seawater intrusion to cold groundwater in some parts of Çeşme Peninsula. The water demand of Çeşme Peninsula is supported by wells drilled by Ilbank, DSI, Hdir springs and people living in Çeşme. Excessive pumping around Ildir springs causes seawater intrusion therefore Kutlu Aktaş Dam is considered a supportive source for increasing water demand in Çeşme Peninsula. Vll
Benzer Tezler
- Hydrogeological study of the Ildırı (Çeşme) karstic springs
Başlık çevirisi yok
YALÇIN ESEN
Yüksek Lisans
İngilizce
1996
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKİ FİLİZ
- Karaburun yarımadasının batı kıyısında yapılan deniz sismik çalışmalarının bölge jeolojisine olan katkıları
Başlık çevirisi yok
CEM İ. GÜNAY
- Ildırı tarihi dokusunun araştırılması ve koruma amaçlı değerlendirilmesi
Research of Ildırı's historical pattern and evaluation for preservation
GÜZİDE BUDUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMEL KAYIN
- Urla tarihi kent merkezindeki konut mimarisinin incelenmesi ve Cumhuriyet Döneminde meydana gelen değişimlerin koruma bağlamında irdelenmesi: Zafer Caddesi örneği
A research of the housing architecture in the historical town center of Urla and the evolution that occured during the republican period within the conservation context: Zafer Street Case
BURCU ŞENGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiRestorasyon Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. EMEL KAYIN
- Fener-Balat bölgesinin tarihi kurgusunda mimari tasarımın sürekliliği
Başlık çevirisi yok
SELDA ÇALOŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Jeoloji MühendisliğiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiBina Bilgisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURSEL ONAT