Geri Dön

İki dilli ve tek dilli yetişkinlerin bellek yanılmaları açısından karşılaştırılması

A comparison of false memories in bilingual and monolingual adults

PDF İndir

  1. Tez No: 907269
  2. Yazar: NURSEN DOĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HIDIR İLYAS GÖZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: İki dillilik, tek dillilik, bellek yanılmaları, DRM paradigması, Bilingualism, monolingualism, false memories, DRM paradigm
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 171

Özet

Bellek yanılması (False memory), meydana gelmemiş bir olayın hatırlanması ya da meydana gelmiş bir olayın olduğundan farklı hatırlanmasını ifade etmektedir. Bellek yanılmalarını test etmek için yaygın olarak kullanılan tekniklerden biri DRM Paradigmasıdır (Deese-Roediger-McDermott paradigm). İki dilli ve tek dilli katılımcılarda bellek yanılmaları konusunda yapılan çalışmalar uyumlu değildir. Araştırmamızda bulgulardaki uyumsuzluğun yöntem farklılıklarından kaynaklanıp kaynaklanmadığı DRM paradigması ile test edilmiştir. Temel amaç daha önce yapılan çalışmalardaki yöntem zayıflıklarını gidererek tek dilli ve iki dilli yetişkinleri bellek yanılmaları açısından karşılaştırmak ve böylece literatürdeki bulguların uyumsuzluklarını gidermeye katkıda bulunmaktır. Ek olarak, araştırma bulgularımızın iki dillilerde bellek yanılmaları literatüründeki diğer bulgularla karşılaştırılmasını mümkün kılan, hatırlama (Recall) ve tanıma (Recognition) değişkenlerinden başka, iki bağımlı değişken daha ölçmektir: Güven düzeyi (Confidence level) ve hatırlama/bilme-(remember/know). Önceki çalışmalardaki yöntem zayıflıklarını gidermek amacıyla, bu araştırmada dil yeterliliği dört farklı düzeyde ele alınmış, standartlaştırılmış testlerle değerlendirilmiş ve normlu DRM listeleri kullanılmıştır. Bu bağlamda hesaplanan değişkenlerin dört dil grubuna göre farklılaşıp farklılaşmadığı tekrarlı olmayan ölçümler için Tek Yönlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA) ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak, hatırlama testi ile dengeli iki dilli grubun bellek yanılması oranının a) tek dilli gruptan b) Türkçe zayıf iki dilli gruptan c) Türkçe baskın iki dilli gruptan yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca tek dilli grubun bellek yanılma oranının Türkçe zayıf iki dilli gruptan yüksek olduğu ve Türkçe baskın iki dilli grubun bellek yanılması oranının ise Türkçe zayıf iki dilli gruptan daha yüksek olduğu bulunmuştur. Tanıma testine göre ise tek dilli grup ile iki dilli grup arasında fark çıkmamıştır. Ancak Türkçe zayıf iki dilli grup, Tek dilli, dengeli iki dilli ve Türkçe baskın iki dilli gruptan daha az bellek yanılması üretmiştir. Bu bulgular ikinci dilin düzeyi birinci dilin düzeyine yaklaştıkça yanılma oranının arttığını, uzaklaştıkça azaldığını, yani dile hakimiyet düzeyi ile bellek yanılması arasında bir pozitif bir korelasyon olduğunu göstermektedir. Sonuçlar bellek yanılmalarını açıklamak için öne sürülmüş olan yaklaşımlar açısından tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

False memory refers to the recollection of an event that did not occur or the recall of an event in a way that differs from how it actually happened. One of the most commonly used techniques for testing false memories is the Deese-Roediger-McDermott (DRM) paradigm. Research on false memories in bilingual and monolingual participants has yielded inconsistent findings. In our study, the DRM paradigm was employed to test whether these inconsistencies in findings stem from methodological differences. The primary aim is to address the methodological weaknesses of previous studies and to compare monolingual and bilingual adults in terms of false memories, thus contributing to resolving the inconsistencies in the literature. Additionally, apart from the recall and recognition variables, which allow for comparison of our findings with other studies in the bilingual false memory literature, two additional dependent variables were measured: confidence level and remember/know judgments. In order to address the methodological weaknesses of previous studies, language proficiency was treated as a continuous variable in this research, assessed through standardized tests, and normed DRM lists were used. In this context, the variables calculated were analyzed using One-Way Analysis of Variance (ANOVA) for independent measures to determine whether they differed across four language groups. As a result, the recall test revealed that the false memory rate in the balanced bilingual group was higher than in (a) the monolingual group, (b) the Turkish-weak bilingual group, and (c) the Turkish-dominant bilingual group. Additionally, the false memory rate in the monolingual group was found to be higher than in the Turkish-weak bilingual group, while the Turkish-dominant bilingual group showed a higher false memory rate than the Turkish-weak bilingual group. In contrast, the recognition test showed no significant difference between the monolingual and bilingual groups. However, the Turkish-weak bilingual group produced fewer false memories compared to the monolingual, balanced bilingual, and Turkish-dominant bilingual groups. These findings suggest that as proficiency in the second language approaches that of the first language, the rate of false memories increases, while it decreases as the proficiency gap widens, indicating a negative correlation between language dominance and false memories. The results have been discussed in terms of the approaches proposed to explain false memories.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    741098

    The effects of second language proficiency and language distance on young adults' executive functioning performance

    İkinci dil yetkinliğinin ve dilbilimsel mesafenin genç yetişkinlerde yönetici işlevlere etkisi

    BETÜL FİRDEVS ZENGİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Eğitim ve ÖğretimKadir Has Üniversitesi

    Beşeri ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI ERCİYES

  2. Tez No

    840761

    Tek dilli ve iki dilli yetişkin bireylerde dikotik dinleme becerisinin karşılaştırılması

    Comparison of dichotic listening skills in monolingual and bilingual adults

    BERKAY AYGÜLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Kulak Burun ve Boğazİstanbul Aydın Üniversitesi

    Odyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DENİZHAN DİZDAR

  3. Tez No

    449800

    English article USE in Turkish-English bilingual children and adults

    Türkçe-İngilizce iki dilli çocuklar ve yetişkinlerde İngilizcedeki tanımlık sisteminin kullanımı

    FUNDAGÜL İNCE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    DilbilimBoğaziçi Üniversitesi

    Yabancı Dil Olarak İngilizce Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE GÜREL

  4. Tez No

    430381

    The processing of compounds in adult second language learners of English and Turkish

    İngilizce ve Türkçeyi ikinci dil olarak öğrenen yetişkinlerin bileşik sözcükleri işlemlemesi

    SERKAN UYGUN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    DilbilimYeditepe Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE GÜREL

    PROF. DR. AYŞE SEMRA AKYEL

  5. Tez No

    573499

    Improving the vocabulary learning process of young adults with hidden object games in a fun and effective way

    Gizli nesne oyunları ile genç yetişkinlerin kelime öğrenme sürecini eğlenceli ve etkili bir şekilde geliştirme

    KENAN KÖSEMEHMETOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. PAŞA TEVFİK CEPHE

Geri Dön