Bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye için ekonometrik bir analiz
The relationship between information and communication technologies and economic growth: An econometric analysis for Turkey
- Tez No: 907914
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FUAT LEBE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
İlk çağlardan beri etkisini gösteren teknolojik gelişmelerle birlikte meydana gelen her ilerleme yeni bir toplumsal yapının ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bu değişimlerden ilki tarım toplumuna geçiş, ikincisi sanayi toplumuna geçiş, üçüncüsü ve en sonuncusu ise bilgi toplumuna geçiştir. Bilgi toplumuna geçilmesi ile birlikte, özellikle 1990 yılı ve sonrasında teknolojide yaşanan gelişmelere de bağlı olarak bilgi ekonomisi kavramı önem kazanmaya başlamıştır. Ülkelerin gelişmişlik seviyelerini göstermede önemli bir kıstas haline gelen bilgi ve iletişim teknolojilerinin belirli göstergeleri vardır. Bu çerçevede tez çalışmasında, içsel büyüme modeli olan Cobb-Douglas fonksiyonu esas alınarak bilgi iletişim teknolojilerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi Türkiye'nin 2000-20222 dönemi için araştırılmıştır. Bu amaçla, sabit sermaye oluşumu, istihdam oranı ve 12 adet bilgi iletişim teknolojisi verileri [sabit telefon aboneliği, cep telefonu aboneliği, bilgisayar sahibi olan hanehalkı oranı, internet kullanan bireylerin oranı, internet erişimi olan hanehalkı oranı, sabit geniş bant aboneliği, bilgi iletişim teknolojileri ithalatı, bilgi iletişim teknolojileri ihracatı, Ar-Ge harcamaları, yurtiçi yerleşik kişilerin (yerli) patent başvuru sayısı, yurtdışı yerleşik kişilerin (yabancı) patent başvuru sayısı ve toplam patent başvuru sayısı] kullanılarak 12 model oluşturulmuştur. Bu yönüyle, çalışmamız literatürdeki diğer çalışmalardan ayrılmaktadır. Ekonometrik yöntem olarak ARDL sınır testi tercih edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda, sabit sermaye oluşumu, istihdam oranı ve bilgi iletişim teknolojileri Türkiye'deki ekonomik büyümeyi pozitif yönde etkilediği ve bu etkilerin istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir. Bu etkilerden özellikle toplam patent başvurusu, cep telefonu abonelikleri, Ar-Ge harcamaları ve internet kullanan bireylerin oranı Türkiye'nin ekonomik büyümesini en fazla etkileyen değişkenler iken, bilgisayar sahibi olan ve internet erişimi olan hanehalkı oranları ise en az etkileyen göstergeler olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular, bilgi iletişim teknolojilerinin Türkiye'nin ekonomik performansı üzerinde kritik öneme sahip olduğunu doğrular niteliktedir.
Özet (Çeviri)
Every progress causes emergence of a new social structure, which takes place with technological development. The first of these changes is the transition to the agricultural society, second is the transition to the industrial society, and the third is the transition to the information society. The concept of information economy becomes important with the transition to information society, especially with the technological progress in 1990 and later. There are certain indicators of information and communication technologies (ICT) in order to reflect the development levels of countries. Within this framework, this thesis investigates the impact of information and communication technologies on economic growth in Turkey for the period 2000-2022 by using the Cobb-Douglas function, an endogenous growth model. For this purpose, 12 models were created using data on fixed capital formation, employment rate, and 12 ICT variables [fixed telephone subscriptions, mobile phone subscriptions, the proportion of households with a computer, the proportion of individuals using the internet, the proportion of households with internet access, fixed broadband subscriptions, ICT imports, ICT exports, R&D expenditures, the number of domestic patent applications, the number of foreign patent applications, and total patent applications]. In this aspect, our study differentiates itself from other studies in the literature. The ARDL bounds testing approach was preferred as the econometric method. The analysis results determined that fixed capital formation, employment rate, and information and communication technologies positively affect economic growth in Turkey, and these effects are statistically significant. Among these effects, total patent applications, mobile phone subscriptions, R&D expenditures, and the proportion of individuals using the internet were the variables that most significantly influenced Turkey's economic growth, while the proportions of households with a computer and those with internet access were the least impactful indicators. These findings confirm the critical importance of information and communication technologies on Turkey's economic performance.
Benzer Tezler
- Bilgi ve iletişim teknolojilerinin ekonomik büyüme kapsamında incelenmesi
Examination of information and communication technologies in the scope of economic growth
HASAN TURAN
- Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: Türkiye örneği
Effects of Information and Communication Technologies on economic growth: The case of Turkey
BERİVAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiAğrı İbrahim Çeçen Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEKİP YAZGAN
- Bilgi ve iletişim teknolojileri gelişim endeksi ve ekonomik büyüme ilişkisinin panel veri modelleri ile karşılaştırmalı analizi
The relationship and comparative analysis of information and communication technologies development index and economic growth with panel data models
TUĞBA GÜZ
- Bilgi işlem teknolojileri altyapısının ekonomik büyüme üzerine etkisi: Sahra-Altı Afrika ülkelerinden kanıtlar
The impact of ict infrastructure on economic growth: Evidence from Sub-Saharan-African countries
SAİD MOHAMUD NUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Ekonomiİstanbul Teknik ÜniversitesiEkonomi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ METE HAN YAĞMUR
- Bilgi ekonomisi: Bilgi iletişim teknolojileri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler
Information economics; the relationship between information-communications technology and economic growth
VEYSEL İNAL