İslam ülkeleri arasındaki ticaretin geliştirilmesinde sosyoekonomik farklılıkların etkisi üzerine bir araştırma
A research on the effect of socioeconomic differences on the development of trade between Islamic countries
- Tez No: 909914
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMET KAHRAMAN ARSLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası Ticaret, International Trade
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
İslam İş Birliği Teşkilatı (İİT) 57 üye ülkesi ve 2 milyarı aşkın Müslüman nüfusu ile toplam dünya nüfusunun %25'lik kısmına karşılık gelen , BM'den sonraki en büyük organizasyondur. İslam ülkeleri geçmişte halifelik ile yönetilirken günümüzde İİT bu ülkelerin birlikte hareket etmelerini kolaylaştıran bir organ haline gelmiştir. İİT üyesi ülkeler kendi içlerinde farklı gelişmişlik seviyeleri ile ön plana çıkmakta; bazı ülkeler yüksek gayrı safi yurt içi hasıla ile öne çıkarken, diğerleri daha düşük seviyelerde kalmışlardır. Bu durum, İslam ülkeleri arasındaki siyasi, ekonomik, tarihsel ve dini farklılıklardan kaynaklanmaktadır. İslam ülkeleri arasındaki bu ayrılıklar, ticaret ilişkilerinin gelişimine engel teşkil etmiştir. Araştırmada İslam ülkeleri arasındaki ticaretin daha etkin ve verimli hale getirilmesi için mevcut zorlukların ortaya konması ve çözüm önerilerinin geliştirilmesi üzerinde durulmaktadır. İİT üyesi ülkelerin ekonomik seviyeleri, gelişmişlik ve azgelişmişlik kavramları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Gelişmişlik, sadece ekonomik faktörlere dayanmamakta, aynı zamanda sosyal ve kültürel faktörleri de içermektedir. Bu çalışmada İİT ülkelerinin gelişmişlik seviyelerini ölçmede Dünya Bankasının yönetişim (kurumsallaşma) göstergeleri ile GSYİH değerleri göz önünde bulundurulmuş ve panel veri analizi yöntemi kullanılarak konular derinlemesine incelenmiştir. Araştırmada 23 İİT üyesi ülkenin 2002-2021 yılları arası verileri baz alınmış; kurumsallaşma açısından en başarılı ülkelerin Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Malezya olduğu; hemen her yılda en düşük değerleri alan ülkelerin ise Suriye, Yemen ve Gine olduğu tespit edilmiştir. Gelişmişlik düzeyi ile iyi yönetişim (kurumsallaşma) bileşenlerinden yolsuzluk kontrolü, devletin etkinliği, siyasal istikrar ve şiddetsizlik, hukukun üstünlüğü ve hesap verilebilirliğin gelişme seviyesini temsil eden gayri safi yurtiçi hasıla üzerinde pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmektedir. Bununla beraber İİT ülkeleri arasındaki ticaretin geliştirilmesi ile ilgili zorluklar içinde çözülmesi en zor olan problemin üye ülkelerdeki siyasi liderlerin tutum ve davranışlarından kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The Organization of Islamic Cooperation (OIC), with its 57 member countries and a Muslim population of over 2 billion, representing approximately 25% of the world's total population, is the second-largest organization after the United Nations. While Islamic countries were historically governed by caliphates, today the OIC has become an organ facilitating their collective action. OIC member countries exhibit varying levels of development internally; some countries stand out with high gross domestic product (GDP) while others lag behind. This variation stems from political, economic, historical, and religious differences among Islamic countries, which have hindered the development of trade relations. The study focuses on identifying the existing challenges and developing solutions to make trade among Islamic countries more effective and efficient. The economic levels of OIC member countries have been evaluated within the framework of development and underdevelopment concepts, which encompass not only economic factors but also social and cultural aspects. In this study, the World Bank's governance (institutionalization) indicators and GDP values have been considered to measure the development levels of OIC countries, and a panel data analysis method has been used to delve into the issues. Data from 23 OIC member countries between 2002 and 2021 have been analyzed, revealing that Kuwait, United Arab Emirates, and Malaysia are the most successful countries in terms of institutionalization, while Syria, Yemen, and Guinea consistently rank lowest. Corruption control, government effectiveness, political stability and non-violence, rule of law, rule of law and accountability, which are among the components of development level and good governance (institutionalization), are positive and statistically significant on gross domestic product, which represents the level of development. Furthermore, among the challenges related to enhancing trade among OIC countries, it is found that the most difficult problem to solve is rooted in the attitudes and behaviors of political leaders in member countries.
Benzer Tezler
- Interregional Relations: Perspectives on the Summit of South American-Arab Countries 'New' patterns of engagement
Bölgelerarasi ilişkiler: Güney Amerika - Arap Ülkeleri zirvesindeki 'Yeni' angajman yapısı perspektifleri
MARSHA MARİE HALL
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİHA BENLİ ALTUNIŞIK
DOÇ. DR. DERYA GÖÇER AKDER
- İhracat finansmanı yöntemlerindeki gelişmeler ve Türkiye'de ihracat finansmanı uygulaması
Başlık çevirisi yok
KERİM ÖZDEMİR
- İslam ülkeleri arasında ticaretin geliştirilmesinde 'Çok Taraflı Kliring Birliği' projesinin rolü ve önemi
Başlık çevirisi yok
BURHAN AKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Ekonomi Politiği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUZAFFER KOÇ
- The free trade agreement of 2006 between Morocco and Turkey
Fas ve Türkiye arasında 2006 yılı serbest ticaret anlaşması
ISSAM ESSAFDI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İşletmeİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEVRA BEDRİYE BAKER ARAPOĞLU
- Uluslararası ticaretin dinamiği
Başlık çevirisi yok
NAMIK TEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiPara Banka Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİT TARGAN ÜNAL