Askerî darbeler ışığında Gana ve Türkiye (1960-2016)
Ghana and Türkiye in light of military coups (1960-2016)
- Tez No: 914067
- Danışmanlar: PROF. DR. KENAN OLGUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Political Science, History
- Anahtar Kelimeler: Askeri Darbeler, Dış Aktörler, Rejim Değişikliği, Darbe Önleme, Sivil-Asker İlişkileri, Gana, Türkiye, Military Coups, Exogenous Variables, Regime Change, Coup-Proofing, Civil-Military Relations, Ghana, Türkiye
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 335
Özet
Bu tez, gerek Türkiye'de gerekse Gana'da, 1960 ve 2016 yılları arasında gerçekleşen askeri darbeleri, eleştirel bir perspektifle değerlendirerek, darbelerin önlenmesi, rejim değişikliği ve dış güçlerin darbe süreçlerindeki rolünü anlamayı hedeflemektedir. Araştırma, süreç izleme yöntemleri, tarihçilik ve eleştirel tarihsel analizden yararlanarak, Türkiye ve Gana'da gerçekleşen darbelere yol açan bazı olayları ortaya çıkarmaya çalışmaktadır. Tez, darbelerin tek başına dış değişkenlerin etkisiyle gerçekleşmediğini,“iç güçlerin”desteğinin de önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, askeri rejimlerin meşrulaştırılmasında dış faktörlerin önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Kavramsal okuma yetersizliği, Türkiye-Gana ilişkileri üzerine oluşan literatürün en büyük eksikliklerinden birini teşkil etmektedir. Mevcut literatüre bakıldığında, Türkiye'nin Gana politikasını kavramsal olarak açıklamaya gayret eden çalışmaların yok denecek kadar az olduğu görülmektedir. Bu bağlamda, çalışmamızın ilk amacı Türkiye'nin ve Gana'nın darbe politikalarını analitik bir yöntemle incelemek ve dış kuvvetlerinin Türkiye'ye ve Gana'ya yönelik dış politika eylemlerinin darbe arkasında yatan motivasyonu kavramsal düzlemde ortaya koymaktır. Çalışmada, Türkiye ve Gana politikaları analiz düzeyi yaklaşımıyla yapılan dış politika analizi çerçevesinde, birbiriyle etkileşim halinde olan iç, bölgesel ve uluslararası düzeylere birlikte bakılarak bütüncül bir perspektiften incelenmiş ve hem Avrupa hemde Amerika'nın Türkiye ve Gana'ya yönelik dış politik eylemlerini bu analiz düzeyinden hangisinin öncelikli olarak açıkladığı tespit edilmiştir. Darbeler ve askeri müdahaleler, farklı insanlar için farklı anlamlara gelebilir ve bunlar siyasi eğilimlere, rejimlere destek verip vermeme durumuna, meşruiyet sorununa ve haklar ile siyasi güç ve yönetişim uygulamalarına bağlı olarak değişebilir. Bu iki ülkede, 1960 ile 2016 yılları arasında, toplam 10 adet farklı başarılı darbeler gerçekleşmiştir. Hem Türkiye, hem de Gana'da meydana gelen darbeler, ülkelerin kalkınma ve demokratik temellerini zayıflatmış ve ülkeleri, sivil yönetimden mahrum bırakmıştır. Ayrıca, bulgularında ise, belli güç merkezine menfaatlerine işbirliği ve hizmet etmek için siyasi demokratik olarak seçilerek de yönetme erkine sahip olan iktidarına gayri meşrulaştırmada yâda menfaatlerine uygun oldu halinde de önce ilgili ülkede sonra dünya kamuoyunu izninde meşrulaştırmada etkin bir rol oynadıklarını göstermektedir. Son olarak tez, darbelerin insan hakları, özgürlükler, adalet, demokrasi ve ulusların genel gelişimi üzerinde ciddi etkileri olduğunu iddia etmektedir. Bu çalışma, darbelerin olumsuz etkilerine ve demokratik değerlerine vurgu yaparak politikacılara, karar vericilere yasama organına, yargı, sivil toplum kuruluşlarına ve medyaya çağrıda bulunmaktadır. Amaç, darbelere karşı vatandaşları eğitmek, bilinçlendirmek ve demokratik idealleri desteklemektir, böylece anti-demokratik eğilimleri azaltma veya ortadan kaldırma yönünde adımlar atılabilir.
Özet (Çeviri)
This dissertation critically evaluates military coups in both Ghana and Türkiye between 1960 and 2016 towards understanding the concept of Coup-Proofing, Regime Change and the role of External Forces in engineering coups, uprisings and or interventions. In this regard, the study employed the Process Tracing Method, in addition to historiography and critical historical analysis to help unearth some of the events that led to the occurrences of such coups in both countries. The research revealed that, 'exogenous variables' alone do not necessarily lead to coups without the support of the 'domestic forces'. It also illustrated that, external factors played crucial 'roles' in legitimizing military regimes. Coups and military interventions are used interchangeably but could mean different things to different people depending on their political inclination, support for or against regimes, question of legitimacy and positions on rights and exercises of political power and governance. Regime Change, it must be overly emphasized, has always been through Military Coups in these two countries between 1960 and 2016. The occurrences of coups have devastated the building-blocks and democratic pillars of these two (2) countries' developments and denied them both of the much-needed civil rule that they had always been touted for within the Middle-East and African sub-regions respectively. The work also emphasized and demonstrated how strong and real external factors are and can be; and the significant roles such dark forces play in legitimizing and delegitimizing those claiming authorities in such countries during the coups and in their immediate aftermath. Finally, the dissertation contended that, coups have had very serious implications on human rights, freedoms, justice, democracy, and the overall development of both nations. This work wraps up with a clarion call on Policy Administrators, Decision-Makers, the Legislature, the Judiciary, Civil-Society Organisations as well as the Media, to educate, create awareness and to conscientize the citizenry about the debilitating effects of coups and the need to uphold the strong democratic ideals that these two nations have chalked thus far, in order to at least, reduce, if not to completely eradicate the occurrences of such anti-democratic tendencies.
Benzer Tezler
- Darbe mahkeme kararları ışığında Türkiye'de Ak Parti Döneminde askeri vesayet
Military tutelage Turkey during the Ak Party Era in light of military junta court desisions
MURAT ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukBahçeşehir ÜniversitesiKüresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇAĞRI ERHAN
- Türkiye'de askeri darbeler ve yönetimlerin Türk dış politikasına etkileri
Effects of the military coups and governments to Turkish foreign policy in Turkey
GÖKHAN ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA AYDIN
- Normatif belgeleri ve uygulaması ışığında Afrika Birliği'nin anayasaya aykırı hükümet değişikliklerini önleme çabaları
The African Union's efforts to prevent unconstitutional changes ofgovernment in the light of its normative instruments and practice
MULUGETA BARISO KULA
- 1976 ve sonrası: Arjantin'de demokrasi süreci
1976 and after: The democracy process in Argentina
GAMZE YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Siyasal Bilimlerİstanbul Medeniyet ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH BAYRAM
- Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik sürecine, askeri darbelerin etkileri: 27 Nisan 2007 e-muhtırası
Effect of the military coups on the membership process of Turkey into European Union: E-memorandum on april 27, 2007
ÖZGE ELİF GÜRSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Uluslararası İlişkilerİstanbul ÜniversitesiAvrupa Birliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEKİR GÜNAY