Yedikule belleğinde demir yolu kültürünü aramak: Bir sözlü tarih çalışması
Searching for railway culture in Yedikule's collective memory: An Oral history study
- Tez No: 915942
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN SAVAŞKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Sosyoloji, Şehircilik ve Bölge Planlama, Public Administration, Sociology, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yerel Yönetimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yerel Yönetimler ve Kent Politikaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 446
Özet
Yedikule, 1870'lerde kurulan ve 1990'larda kapatılan Yedikule Cer Atölyeleri'nin etkisiyle, demir yolu kültürünün uzun yıllar hissedildiği, İstanbul'un tarihî semtlerinden biridir. Bu tezde, bireysel bellek, toplumsal bellek, kültürel bellek ve mekânsal bellek kuramlarından yola çıkılarak Yedikule'deki demir yolu kültürünün geçmiş dönemdeki izleri, bu izlerin günümüze ne ölçüde ulaştığı, bu kültürün semtin belleğindeki yeri araştırılmıştır. Yedikule Cer Atölyeleri, yakın dönemde restore edilerek farklı bir fonksiyonla tanımlanmış, konut sitesi konseptiyle açılarak yalnızca orada yaşamanın maliyetini karşılayabilen insanların kullanımına sunulmuştur. Atölyelerin yıllarca kapalı kalması ve sonrasında işlevinin değiştirilmesi, Yedikule'deki demir yolu kültürünü doğrudan etkilemiştir. Demir yolu kültürü, demiryolcuların yaşam biçimlerini, sosyal ilişkilerini, mesleki aidiyetlerini, alışkanlıklarını, buluşma pratiklerini, ürettikleri mekânları ve birçok unsuru ifade etmektedir. Bu kültür, demiryolcuların yaşadıkları ve çalıştıkları semtlerde ekonomik, toplumsal ve mekânsal bakımdan yarattıkları etkiler üzerinden takip edilebilmektedir. Bu etkiler Yedikule'de de görülmüş, demir yolu kültürü semtin kimliğinin asli unsurlarından biri hâline gelmiştir. Bu çalışmada, Yedikule belleğindeki demir yolu kültürünün izleri, yıllara yayılan saha gözlemleri ve sözlü tarihle sürülmüş, Yedikule'de yaşamış demiryolcularla ve semtin sakinleriyle bu bağlamda görüşmeler yapılmıştır. Çalışmada, söz konusu müdahale biçimi üzerinden benzer kentsel müdahaleler, kültür mirasını koruma disipliniyle ilişkili olarak ayrıntılandırılmıştır. Endüstri mirası olan Yedikule Cer Atölyeleri'nin dönüşümü, atölyelerin somut olmayan kültürel miras değerine temas edilerek incelenmiş, dönüşümün Yedikule'ye olan etkilerine vurgu yapılmıştır. Bu tez ile Yedikule, demir yolu teması merkeze alınarak çalışılmış, Yedikule Cer Atölyeleri ise sosyolojik bir bakış açısıyla ele alınmış, ilgili literatürlere bu şekilde katkı sunulması amaçlanmıştır. Son yıllarda endüstri mirası ve demir yolu mirası niteliğindeki komplekslerin dönüşümleri ve çevrelerine olan yansımaları daha fazla araştırmaya konu olmaktadır. Bu araştırmalarda toplumsal bellek ve mekânsal bellek vurgularının da ilgiyle kullanıldığı görülmektedir. Tezin bu açıdan da söz konusu literatürü geliştirecek bir adım niteliği taşıyacağı düşünülmüştür.
Özet (Çeviri)
Yedikule, a historic neighborhood in Istanbul, was deeply influenced by railway culture for many years, primarily due to the presence of the Yedikule Railcar Workshops, established in the 1870s and decommissioned in the 1990s. This thesis explores the remnants of railway culture in Yedikule's past, the extent to which these remnants endure today, and the significance of this culture in shaping the neighborhood's collective memory. The research framework is informed by theories of individual, social, cultural, and spatial memory. The Yedikule Railcar Workshops, once integral to the local community, were recently restored and repurposed as a residential complex, now accessible only to those with sufficient financial resources. The workshops' long period of inactivity, followed by their functional transformation, significantly impacted the railway culture in Yedikule. Railway culture encompasses various aspects of life, including the lifestyles, social interactions, professional identities, habits, gathering practices, and physical spaces created by railway workers. This study examines these dimensions through the economic, social, and spatial influences that railway workers had on the neighborhoods where they lived and worked, with particular attention to Yedikule, where railway culture emerged as a cornerstone of the area's identity. The thesis investigates the traces of this culture within Yedikule's collective memory by employing years of fieldwork and oral history interviews with former railway workers and local residents. In addition, it situates similar urban interventions within the broader context of cultural heritage preservation. The transformation of the Yedikule Railcar Workshops, as a case of industrial heritage, is analyzed with a focus on its intangible cultural heritage value and its broader implications for Yedikule. By focusing on the theme of railway culture, this thesis aims to enrich academic discussions on Yedikule and provides a sociological perspective on the transformation of the Yedikule Railcar Workshops. The recent scholarly attention given to the transformation of industrial and railway heritage sites, and their influence on surrounding areas, often integrates themes of social and spatial memory. This thesis contributes to this growing body of research by examining the interplay between industrial heritage, urban transformation, and collective memory.
Benzer Tezler
- Mekansal değişimin işitsel peyzaja etkisi: İstanbul kara surları örneği
Spatial transformation effect to soundscape: The case of İstanbul land walls
ZEYNEP SENA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESİN ÖZLEM AKTUĞLU AKTAN
- Endobronşiyal Ultrason Rehberliğinde Transbronşiyal İğne Aspirasyonu
Endobronchial Ultrasound Guided Transbronchial Needle Aspiration
SİNEM NEDİME SÖKÜCÜ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2007
Göğüs HastalıklarıSağlık BakanlığıGöğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT ALTIN
- Yedikule İplik Fabrikasının endüstri mirası kapsamında korunması ve yeniden işlevlendirilmesi
Conservation and adaptive re-use of Yedikule Yarn Factory as an industrial heritage
SEVDENUR EMUCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BANU ÇELEBİOĞLU
- Astmalı hastalarda Salbutamol'un bronkodilatör etkisine ipratropium Bromide'in katkısı
Başlık çevirisi yok
FİGEN CİNEMRE KADAKAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1991
Göğüs HastalıklarıSağlık BakanlığıGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ADNAN EKMEKÇİOĞLU
- Plevra sıvısı eksuda transuda ayırımında light kriterlerine paralel olarak bilurubin değerlerinin araştırılması
The research of pleural liquid biluribin values as per light criteria exudate transudate
SEMA SARAÇ