Geri Dön

Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuran bireylerin cinsel sağlık okuryazarlığı ile cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki bilgi düzeyi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Evaluation of the relationship between sexual health literacy and the level of knowledge about sexually transmitted diseases of individuals admitted to a primary health care organization

PDF İndir

  1. Tez No: 916172
  2. Yazar: HAKAN DÜNDAR
  3. Danışmanlar: DR. RAMAZAN VURAL
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: Antalya Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi
  11. Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 79

Özet

Giriş: Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH); genellikle cinsel ilişki sonrası akut semptom ve bulgularla başlayıp sıklıkla kronikleşen enfeksiyon hastalıklarıdır. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar önemli morbidite ve mortaliteye sebep olmaktadır. Son yıllarda cinsel yolla bulaşan hastalıkların görülme sıklığı artmıştır. Bu artışa cinsel olgunluk yaşının küçülmesi, evlilik öncesi cinsel ilişkinin yaygınlaşması önemli katkıda bulunmaktadır. Ulaşım imkanlarının artmasına paralel olarak evlilik dışı cinsel ilişki ve partner sayısı da artmaktadır. Sık görülmeleri, zor tanı konabilmesi ve tedavi edilmedikleri zaman ciddi komplikasyonlara yol açmaları nedeni ile insan sağlığı açısından çok önemli bir yere sahiptirler. Bu araştırmanın amacı birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuran bireylerin cinsel sağlık okuryazarlığı düzeyinin belirlenmesi ve cinsel sağlık okuryazarlığı ile cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında bilgi, tutum, davranış özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği'ne bağlı olarak hizmet vermekte olan Erdoğan Tuncay Eğitim Aile Sağlığı Merkezinde (EASM) 2024 yılı Nisan-Mayıs-Haziran-Temmuz ayları boyunca başvuran hasta ya da sağlıklı bireylerle yüz yüze görüşülerek yapılmıştır. Yöntem: 1 Nisan-31 Temmuz 2024 tarihleri arasında Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği'ne bağlı olarak hizmet vermekte olan Erdoğan Tuncay EASM'ye başvurmuş 18 yaş üstü 323 katılımcı çalışmaya dahil edilmiştir. Katılımcılarla yüz yüze görüşülerek yapılmış tanımlayıcı ve kesitsel tipte bir çalışmadır. Çalışmada cinsel yolla bulaşan hastalıklar ölçeği ve cinsel sağlık okuryazarlığı ölçeği gerekli izinler alınarak kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 323 hastanın yaş ortalaması 35,010 ± 9,581 olarak bulunmuştur. En küçük yaş 18 ve en büyük yaş 60 yıldır. Hastaların %62,2'sinin kadın, %64,7'sinin evli, %37,8'inin lise mezunu olduğu görülmüştür. Katılımcıların %25,1'i ev hanımıyken, %94,7'si daha önce hiçbir CYBH geçirmemiştir. Yapılan analizde erkek ve kadın katılımcılar arasında CYBH bilgisi (p=0,760) ve cinsel sağlık okuryazarlığı puanları (p=0,453) açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Yaş grupları arasında yapılan karşılaştırmalarda, 18-31 yaş grubundaki katılımcıların hem CYBH bilgisi (p=0,000) hem de cinsel sağlık okuryazarlığı (p=0,004) puanlarının, diğer yaş gruplarına göre anlamlı derecede yüksek olduğu görülmüştür. Medeni durum analizinde, bekar katılımcılar hem CYBH bilgisi (p=0,000) hem de cinsel sağlık okuryazarlığı (p=0,002) puanlarında, evli ve ayrı/boşanmış katılımcılardan anlamlı derecede daha yüksek puanlar almıştır. Eğitim durumu incelendiğinde, eğitim seviyesi arttıkça CYBH bilgisi (p=0,000) ve cinsel sağlık okuryazarlığı (p=0,000) puanlarının da arttığı belirlenmiştir. Lisansüstü eğitim mezunları bu iki değişkende en yüksek puanları alırken, ilkokul mezunları en düşük puanlara sahiptir. Gelir düzeyi ile ilgili bulgular, geliri giderinden fazla olan katılımcıların, diğer gruplara göre daha yüksek CYBH bilgisi (p=0,000) ve cinsel sağlık okuryazarlığı (p=0,000) puanlarına sahip olduğunu göstermektedir. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon geçirme durumu dikkate alındığında, bu tür bir enfeksiyon geçirmiş katılımcıların cinsel sağlık okuryazarlığı puanlarının (p=0,021), enfeksiyon geçirmemiş katılımcılara kıyasla daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ancak, CYBH bilgisi açısından bu gruplar arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Sonuç: Katılımcıların CYBH konusunda bilgi düzeyleri oldukça düşüktür. Analiz sonuçları CYBH bilgisi ile cinsel sağlık okuryazarlığı puanları arasında anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir. Bu bulgu cinsel sağlık okuryazarlılığının artırılmasının, bireylerin CYBH hakkındaki bilgilerini de arttırabileceği ve dolayısıyla daha sağlıklı davranışlar sergilemelerine katkıda bulunabileceğini göstermektedir. Bu konuda yapılacak daha geniş çaplı çalışmalara ihtiyaç vardır. İçerdiği veriler dolayısıyla çalışmamız ileride yapılacak olan çalışmalara ışık tutacaktır.

Özet (Çeviri)

Introduction: Sexually transmitted diseases (STDs); are infectious diseases that usually begin with acute symptoms and signs after sexual intercourse and often become chronic. Sexually transmitted diseases cause significant morbidity and mortality. The incidence of STDs has increased in recent years. The decreasing age of sexual maturity and the prevalence of premarital sexual intercourse contribute significantly to this increase. In parallel with the increase in transportation opportunities, the number of sexual relationships and partners outside of marriage is also increasing. They have a very important place in terms of human health because they are frequently seen, difficult to diagnose, and cause serious complications if left untreated. The aim of this research is to determine the sexual health literacy level of individuals admitting to a primary health care institution and to examine the relationship between sexual health literacy and knowledge, attitudes and behavioral characteristics about STDs. It is planned to conduct face-to-face interviews with patients or healthy individuals who apply to Erdoğan Tuncay Education Family Health Center (EASM), which is affiliated with the Family Medicine Clinic of Health Sciences University (SBÜ) Antalya Training and Research Hospital, during the months of April-May-June-July in 2024. Methods: A total of 323 participants over the age of 18 who admitted to the Erdoğan Tuncay Education Family Health Center, which operates under the Antalya Training and Research Hospital Family Medicine Clinic between April 1 and July 31, were included in the study. It is a descriptive and cross-sectional study conducted by face-to-face interviews with participants. The sexually transmitted diseases scale and the sexual health literacy scale were used in the study with the necessary permissions. Results: The mean age of the 323 patients included in the study was determined as 35.010 ± 9.581 years. The minimum age is 18 and the maximum age is 60 years. It was observed that 62.2% of the patients were female, 64.7% were married, and 37.8% were high school graduates. While 25.1% of the participants were housewives, 94.7% had never had an STD before. In our analysis, no statistically significant difference was found between male and female participants in terms of STD knowledge (p=0.760) and sexual health literacy scores (p=0.453). In comparisons between age groups, it was seen that both STD knowledge (p=0.000) and sexual health literacy (p=0.004) scores of participants in the 18-31 age group were significantly higher than those in other age groups. In the marital status analysis, single participants scored significantly higher than married and separated/divorced participants on both STD knowledge (p=0.000) and sexual health literacy (p=0.002). When the education level was examined, it was determined that as the education level increased, the STD knowledge (p=0.000) and sexual health literacy (p=0.000) scores also increased. While postgraduate graduates have the highest scores in these two variables, primary school graduates have the lowest scores. Findings regarding income level show that participants with higher income than expenses had higher STD knowledge (p=0.000) and sexual health literacy (p=0.000) scores than other groups. Considering the status of having a sexually transmitted infection, it was determined that the sexual health literacy scores of the participants who had such an infection (p=0.021) were higher compared to the participants who had not had the infection. However, no significant difference was found between these groups in terms of knowledge about sexually transmitted diseases. Conclusion: Participants' knowledge level about STDs is quite low. The analysis results show that there is a significant relationship between STD knowledge and sexual health literacy scores. This finding shows that increasing sexual health literacy can also increase individuals' knowledge about STDs and thus contribute to their healthier behaviors. More comprehensive studies are needed on this subject. This study will shed light on future studies due to the data it contains.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    471373

    Birinci basamağa başvuran erişkin bireylerin karşılanmamış koruyucu sağlık hizmeti ihtiyacının belirlenmesi

    Detecting unmet preventative healthcare needs of adults who apply to primary health care

    SÜHEYLA ATALAY

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Aile HekimliğiMarmara Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET AKMAN

  2. Tez No

    916587

    Birinci basamağa başvuran hastaların geleneksel ve tamamlayıcı tıp yöntemleri konusundaki tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi

    Evaluation of the attitudes and behaviors of patients referring to primary care towards traditional and complementary medicine methods

    YEŞİM AVCI ATA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BERRİN TELATAR

  3. Tez No

    621718

    Birinci basamak sağlik kuruluşuna başvuran 18-35 yaş arasi bireylerde eğitim düzeyinin beslenme alişkanliklarina etkisinin araştirilmasi

    Invesigation of the effect of educational level on nutritional habits in individuals aged 18-35 apply to primary health care i̇nstitutions

    YAZGI IŞIL KAYABAŞOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Beslenme ve DiyetetikYeditepe Üniversitesi

    Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAKİ SERDAR ÖZTEZCAN

  4. Tez No

    931164

    Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuran 18 yaş ve üzeri kadınlarda meme ve serviks kanseri taramaları hakkındaki sağlık inançları

    Our study aimed to examine the health beliefs about breast cancer and cervical cancer screenings of women aged 18 and over who applied to a primary health care institution using health belief model scales

    AYNUR BİLGİN AKYAY

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Aile HekimliğiBezm-i Alem Vakıf Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ACLAN ÖZDER

  5. Tez No

    777866

    Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuran bireylerde inme farkındalığı ve inmede fizyoterapi yöntemlerine yönelik bilgi düzeylerinin araştırılması

    Investigation of stroke awareness and knowledge levels of physiotherapy methods in individuals who apply a primary health care institution

    MUSTAFA MUSAB AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Fizyoterapi ve RehabilitasyonBaşkent Üniversitesi

    Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZELİHA ÖZLEM YÜRÜK

Geri Dön