Tip 2 diyabetli bireylerin kardiyovasküler hastalıklar ile ilişkili sağlık inançlarının ve etkileyen faktörlerin incelenmesi
Investigation of health beliefs and affecting factors of individuals with type 2 diabetes related to cardiovascular diseases
- Tez No: 916738
- Danışmanlar: PROF. DR. NURAN TOSUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hasan Kalyoncu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dahili Hastalıklar Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dahiliye Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 66
Özet
Bu çalışma, Tip 2 diyabetli bireylerin kardiyovasküler hastalıklar ile ilişkili sağlık inançlarının ve etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı bir çalışma olarak yapıldı. Çalışma Mart-Ekim 2024 tarihleri arasında Gaziantep Üniversitesi Şahinbey Araştırma ve Uygulama Hastanesi Endokrinoloji servisinde yürütüldü. Araştırmanın örneklemini; belirtilen tarihler arasında Endokrinoloji servisinde yatarak veya ayaktan tedavi gören, en az bir yıl önce Tip 2 diyabet tanısı konulan, araştırmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden, 18 yaş ve üzeri, iletişim sorunu olmayan 206 hasta oluşturdu. Verilerin toplanmasında; Hasta Tanıtıcı Özellikler Formu, Tip 2 Diyabetli Bireylerde Kalp ve Damar Hastalıkları ile İlişkili Sağlık İnançları Ölçeği kullanıldı. Verilerin istatistiksel analizinde SPSS 25.0 programı kullanılarak Bağımsız Örneklemler t Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Spearman Korelasyon Analizi ve Hiyerarşik Regresyon Analizi uygulandı. Tip 2 diyabetli bireylerde Kalp ve Damar Hastalıkları ile İlişkili Sağlık İnançları Ölçeği duyarlılık ve faydalar alt boyutları puan ortalamaları yüksek düzeyde bulundu. Hastaların kalp krizi ve inme geçirme risklerine dair duyarlılık inançları yüksekti. Benzer şekilde kalp krizi ve inme riskini azaltmada diyet ve egzersizin faydaları hakkındaki inançları yüksekti. Yaş, çalışma durumu, sigara içme durumu ve günde içilen sigara adedi, diyabet tanı süresi, beden kitle indeksi, diyabet tedavi şekli, diyabete bağlı komplikasyon varlığı, diğer kronik hastalık varlığı, geçirilmiş kalp krizi öyküsü, birinci derece yakınlarında kalp krizi ve inme öyküsü, açlık kan şekeri, HbA1C, total kolesterol ve HDL-kolesterol değerleri, kardiyovasküler hastalıklar duyarlılık inancını anlamlı olarak etkileyen faktörler arasında yer aldı. Geçirilmiş kalp krizi öyküsü olan bireylerin ve birinci derece yakınlarında kalp krizi öyküsü olan bireylerin kardiyovasküler hastalıklar duyarlılık inancı puanları, açıklayıcılığı anlamlı şekilde artıran temel faktörler olarak saptandı. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda; hemşirelerin Tip 2 diyabetli bireylerin kalp ve damar hastalıkları ile ilişkili sağlık inançlarını değerlendirmeleri, hastalara kardiyovasküler risk faktörlerine ilişkin farkındalık eğitimleri vermeleri, hastaların kalp ve damar hastalıkları ile ilişkili sağlık inançlarını etkileyen sosyodemografik ve tıbbi özelliklerini dikkate almaları önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted as a descriptive study to examine the health beliefs and affecting factors related to cardiovascular diseases of individuals with Type 2 diabetes. The study was conducted in the Endocrinology Department of Gaziantep University Şahinbey Research and Practice Hospital between March and October 2024. The sample of the study consisted of 206 patients who were treated as inpatients or outpatients in the Endocrinology Department between the specified dates, were diagnosed with type 2 diabetes at least one year ago, volunteered to participate in the study, were 18 years of age and over, and had no communication problems. Patient Descriptive Characteristics Form and Health Beliefs Related to Cardiovascular Disease Scale in Individuals with Type 2 Diabetes were used. In the statistical analysis of the data, Independent Samples t Test, One-Way ANOVA, Spearman Correlation Analysis and Hierarchical Regression Analysis were applied using SPSS 25.0 program. In individuals with type 2 diabetes, the mean scores of the Health Beliefs Related to Cardiovascular Disease Scale susceptibility and benefits sub-dimension were found to be high. The patients' susceptibility beliefs regarding the risks of heart attack and stroke were high. Similarly, their beliefs about the benefits of diet and exercise in reducing the risk of heart attack and stroke were high. Age, employment status, smoking status, number of cigarettes smoked per day, duration of diabetes diagnosis, body mass index, type of diabetes treatment, presence of diabetes complications, presence of other chronic diseases, history of previous heart attack, history of heart attack and stroke in first-degree relatives, fasting blood sugar, HbA1C, total cholesterol and HDL-cholesterol values were among the factors that significantly affected the belief in cardiovascular disease susceptibility. The cardiovascular disease susceptibility belief scores of patients with history of previous heart attack and history of heart attack in first-degree relatives were determined to be the main factors that significantly increased the explanatory power. According to the results of the research; it is recommended that nurses evaluate the health beliefs related to cardiovascular disease of individuals with type 2 diabetes, provide awareness training to patients regarding cardiovascular risk factors, and take into account the sociodemographic and medical characteristics of patients that affect their health beliefs related to cardiovascular diseases.
Benzer Tezler
- Tip 2 diyabetli hastalarda beslenme ile ilişkili kardiyovasküler risk faktörlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of nutrition-related cardiovascular risk factors in patients with Type 2 diabetes
NURSEL DAL
Doktora
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikGazi ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SANİYE BİLİCİ
- Birinci basamağa başvuran hastalarda B12 vitamin düzeyinin trigliserid glukoz indeksi ile ilişkisi
The relationship of vitamin B12 levels with triglyceride glucose index in patients referred to primary care
MUSTAFA SAATÇI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile HekimliğiHarran ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞENAY KOÇAKOĞLU
- Aile hekimliği polikliniğine başvuran obez bireylerin kardiyovasküler risklerinin belirlenmesinde yeni bir biyobelirteç olan betatrophin'ın prediktif değerinin araştırılması
Investigation of the predictive value of betatrophin, A new biomarker for determining cardiovascular risks of obese individuals applying to family medicine outpatient clinic
NAZLI HACIAĞAOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN ERSİN ŞİMŞEK
- Safra kesesi taşı hastalığının serum RBP4 düzeyi, D vitamini, lipid profili, insülin direnci ve ürik asid düzeyleri ile ilişkisi
Effect of gallstone disease on serum RBP4, vitamin d and uric acid levels, lipid profile and insulin resistance in healthy adults
BEDİZ KURT İNCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
GastroenterolojiGazi Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GİYASEDDİN ŞÜKRÜ DUMLU
- Tip 2 diyabetlilerde kardiyovasküler risk faktörleri ile sağlık inancı ve öz-etkililik arasındaki ilişki
Relations between health belief and self-efficacy and cardiovascular risk factors in people with Type 2 diabetes
AYFER BAYINDIR ÇEVİK
Doktora
Türkçe
2010
Hemşirelikİstanbul Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEYDA ÖZCAN