Bilişsel davranışçı terapi temelli psikoeğitim programının yaygın kaygı bozukluğu, belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esneklik üzerindeki etkisi
Cognitive behavioral therapy-based psychoeducation program (CBT-PP) on individuals' generalized anxiety disorder, intoleranve of uncertainty and cognitive flexibility
- Tez No: 918184
- Danışmanlar: PROF. DR. YÜCEL ÖKSÜZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Bu çalışmada bireylere uygulanan bilişsel davranışçı terapi temelli psikoeğitim programının (BDT-PP) bireylerin yaygın kaygı bozukluğu, belirssizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esneklik düzeyleri üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmanın amacına yönelik 11 oturumluk BDT-PP geliştirilmiştir. Çalışma kapsamında bir devlet üniversitesinde öğrenim gören bireylere uygulanan testler sonucunda Yaygın Kaygı Bozukluğu Envanteri, Bilişsel Esneklik Envanteri ve Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği ile BDT-PP'ye katılacak olan bireyler tespit edilmiştir. Gönüllü katılımcılar çalışmaya eklenerek deney ve kontrol gruplarına atanmıştır. Bu çalışmada ön-son testli, kontrol gruplu yarı deneysel bir desen uygulanmıştır. Deney grubuna 12 (6 kadın 6 erkek), kontrol grubuna 12 (6 kadın 6 erkek) birey atanmış olup her iki gruba da Sosyo Demografik Bilgi Formu, Onam Formu, Yaygın Kaygı Bozukluğu Envanteri, Bilişsel Esneklik Envanteri ve Belirsizliğe Tahammülsüzlük Envanteri uygulanmıştır. Araştırmanın nicel verileri Mann-Whitney U Testi ve Wilcoxon Eşleştirilmiş Çiftler İşaretlenmiş Sıra Sayıları Testi ile yapılmıştır. Araştırmanın bulguları incelendiğinde BDT-PP'nin deney grubunda yer alan bireylerin yaygın kaygı bozukluğu, belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esneklik bilişsel düzeyleri üzerinde olumlu yönde anlamlı bir farklılık göstermiş olup kontrol grubunda yer alan bireylerin yaygın kaygı bozukluğu, bilişsel esneklik ve belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri üzerinde anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Sonuç olarak BDT-PP bireylerin yaygın kaygı bozukluğu, belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esneklik düzeyleri ile ilgili yapılacak olan çalışmalarda kullanılabilir ve etkililiği test edilebilir.
Özet (Çeviri)
This study investigates the impact of a Cognitive Behavioral Therapy-based Psychoeducation Program (CBT-PP) on individuals' generalized anxiety disorder, intolerance of uncertainty and cognitive flexibility. For this purpose, an 11-session CBT-PP was designed. Participants were selected from students at a public university using the Generalized Anxiety Disorder Scale (GAD-7), Cognitive Flexibility Inventory (CFI), and Intolerance of Uncertainty Scale (IUS). The volunteers were then assigned to either the experimental or control groups. This study used a quasi-experimental design with pre- and post-tests. The experimental group consisted of 12 participants (6 female and 6 male), and the control group included 12 participants (6 female and 6 male). Both groups completed the sociodemographic information and informed consent forms. Quantitative data were analyzed using the Mann–Whitney U test and Wilcoxon signed-rank test. The findings indicated that the CBT-PP significantly improved levels of generalized anxiety disorder, intolerance of uncertainty and among participants in the experimental group, whereas no significant changes were observed in the control group. In summary, CBT-PP shows potential for use in future research on generalized anxiety disorder, intolerance of unceartainty and cognitive flexibility with its effectiveness warranting further exploration.
Benzer Tezler
- Bilişsel davranışçı terapi temelli psikoeğitim programının özel öğrenme güçlüğü olan ergenlerin duygusal zeka ve sosyal kaygı düzeylerine etkisi
The effect of cognitive behavioral therapy-based psychoeducation program on emotional intelligence and social anxiety levels of adolescents with special learning disabilities
CANAN KILIÇKAYA
Doktora
Türkçe
2024
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL ASİ KARAKAŞ
- Bilişsel davranışçı terapi temelli psikoegitim programının sekizinci sınıf öğrencilerinin dijital oyun bağımlılıkları, akademik motivasyonları ve öğrenme sorumluluklarına etkisi
The effect of a cognitive behavioral therapy-based psychoeducation program on eighth grade students' digital game addiction, academic motivation, and learning responsibility
FULYA GÖRKEM ORHAN
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞENUR KULOĞLU
- Bilişsel davranışçı terapi temelli psikoeğitim programının korunma ihtiyacı olan ergenlerin bilişsel duygu düzenleme stratejilerine etkisi
Effect of the cognitive behavioral therapy based psychoeducation program on cognitive emotion regulation strategies of adolescents in need of protection
GÜLİZAR KAŞIKARA
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİM SARICAOĞLU
- Bilişsel davranışçı terapi temellipsikoeğitim programının 8 yaş çocuklarında depresyon ve anksiyeteye etkisi
The effect of cognitive behavior therapy based psycho education program on depression and anxiety in 8 years old children
ÇAĞLA NUR BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL ANER AKTAN
- Bilişsel davranışçı yaklaşım temelli psikoeğitim programının lise öğrencilerinin sınav kaygısı, bilişsel esneklik ve dikkat düzeylerine etkisi
The effect of a cognitive behavior-based psycoeducation program on exam anxiety, cognitive flexibility and attention levels of high school students
ÖMER FARUK ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMRE ERTEN TATLI