Sosyal bilgiler dersinde artırılmış gerçeklik uygulamalarının öğrencilerin yaratıcı düşünme becerilerine ve iş birliğine yönelik tutumlarına etkisi

The Effect of augmented reality applications in social studies course on students' creative thinking skills and attitudes towards collaboration

PDF İndir

Tez No: 921280
Yazar: YASEMİN SÖNMEZ GÜMÜŞHAN
Danışmanlar: PROF. DR. SELMA YEL
Tez Türü: Doktora
Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
Yıl: 2025
Dil: Türkçe
Üniversite: Gazi Üniversitesi
Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Sınıf Eğitimi Bilim Dalı
Sayfa Sayısı: 242

Özet

Bu araştırmanın amacı, ilkokul dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersi kazanımlarına uygun olarak geliştirilen artırılmış gerçeklik (AG) uygulamalarının, öğrencilerin yaratıcı düşünme becerilerine ve iş birliğine yönelik tutumlarına etkisini incelemek ve öğrencilerin AG uygulamaları hakkındaki görüşlerini belirlemektir. Araştırmada nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma araştırma yöntemlerinden yakınsayan paralel desenden yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda öntest sontest kontrol gruplu yarı deneysel desenden, nitel boyutunda ise yapılandırılmış görüşme formlarından faydalanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2023-2024 eğitim öğretim yılı ikinci döneminde Ankara ili Etimesgut ilçesinde yer alan bir devlet okulunda öğrenim görmekte olan 45 ilkokul dördüncü sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın deney grubunda 23, kontrol grubunda ise 22 öğrenci bulunmaktadır. Deney grubu öğrencileriyle AG materyalleri ile oluşturulmuş dersler yapılırken, kontrol grubunda derslerin sınıf öğretmeni tarafından müfredata uygun şekilde yürütülmesi sağlanmıştır. Veri toplama aracı olarak Torrance Yaratıcı Düşünce Testi Sözel/Şekilsel A ve B Formları, İş Birliği Yapmaya Yönelik Tutum Ölçeği ve yapılandırılmış görüşme formlarından yararlanılmıştır. Elde edilen nicel verilerin analizinde normal dağılım varsayımlarını sağlayan verilerde parametrik, normal dağılım varsayımlarını sağlamayan verilerde non-parametrik analizler yapılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise içerik analizi kullanılmıştır. Veri analizi sonucunda, deney ve kontrol grupları arasında yaratıcı düşünme ölçeği ve iş birliği yapmaya yönelik tutum ölçeği ön test puanları açısından anlamlı farklılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca çalışmanın başlangıcında deney grubu öğrencileri ile yapılan görüşmelerde, AG hakkında bilgisi olduğunu belirten öğrencilerin, AG'nin teknolojik bir cihaz olduğunun farkında oldukları ancak sanal gerçeklik (SG) ile benzer olduğunu düşündükleri, AG hakkında bilgisi olmadığını belirten öğrencilerin tahminlerinin ise daha geniş ve çeşitli kavramlar içerdiği sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin sontestlerden aldıkları puanlar incelendiğinde, AG uygulamalarıyla öğretim yapılan deney grubu öğrencileri ile kontrol grubu öğrencilerinin sözel yaratıcı düşünme sontest puanları arasında tüm alt boyutlarda ve testin toplamında deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunduğu, şekilsel yaratıcı düşünme sontest puanları arasında ise kriter dayanıklı puanlar alt boyutu hariç diğer tüm alt boyutlarda ve testin toplamında deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Deney grubu öğrencileri ile kontrol grubu öğrencilerinin iş birliği yapmaya yönelik tutum ölçeği sontest puanları incelendiğinde ise istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmadığı görülmektedir. Bu durum AG uygulamaları ile gerçekleştirilen eğitimin, öğrencilerin yaratıcı düşünme becerilerini geliştirirken, iş birliği yapmaya yönelik tutumlarını etkilemediği şeklinde yorumlanabilir. Deney grubu öğrencileri ile gerçekleştirilen son görüşmelerde, öğrencilerin AG materyalleri ile yapılan eğitim hakkında görüşlerinden elde edilen veriler“AG özellikleri”,“ders süreçleri”,“ekipman”ve“grup çalışması ve arkadaşlık”kategorileri altında değerlendirilmiştir. Bu görüşlerden öğrencilerin üç boyutlu görüntüleri sevdikleri, dersleri eğlenceli ve bilgilendirici buldukları, AG uygulamalarını görüntülenmesini sağlayan telefonu kullanmayı güzel buldukları ancak grup çalışmasından ötürü az sayıda olan telefonu paylaşım konusunda sorun yaşadıkları sonuçlarına ulaşılmıştır. Ayrıca grup çalışması yapmanın bazı öğrencilerin hoşlarına gittiği, bazılarının ise grup çalışması sürecinde arkadaşları ile anlaşamadıklarını belirttikleri söylenebilir. Ek olarak öğrencilerin çoğunluğu, AG ile gerçekleştirilen dersleri faydalı bulduğunu belirtirken, bu durumun en çok“yeni bilgiler öğrenmeyi sağlaması”yönüyle olduğunu vurgulamışlardır. Öğrencilerin, AG uygulamalarının fen bilgisi, matematik ve Türkçe gibi derslerde de kullanılabilir olduğunu düşündükleri, AG hakkında bilgi edindikleri görülmektedir. Çalışmanın sonucunda, araştırma sonuçlarına, karar alıcı kurumlara ve daha sonrasında yapılacak çalışmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The purpose of this study is to examine the effect of augmented reality (AR) applications developed in accordance with the outcomes of the fourth-grade social studies course on students' creative thinking skills and attitudes towards collaboration, and to determine students' opinions about AR applications. In the study, convergent parallel design, which is one of the mixed research methods in which quantitative and qualitative research methods are used together, was utilized. A quasi-experimental design with a pretest-posttest control group was used in the quantitative dimension of the study, and structured interview forms were used in the qualitative dimension. The study group of the research consisted of 45 primary school fourth-grade students studying in a public school in the Etimesgut district of Ankara province in the second semester of the 2023-2024 academic year. There were 23 students in the experimental group and 22 students in the control group. While the experimental group students were taught with AR materials, the lessons in the control group were conducted by the primary teacher in accordance with the curriculum. Torrance Tests of Creative Thinking Verbal/Formal A and B Forms, Attitude Scale towards Collaboration and structured interview forms were used as data collection tools. In the analysis of the quantitative data obtained, parametric analyses were performed for the data that met the assumptions of normal distribution, and non-parametric analyses were performed for the data that did not meet the assumptions of normal distribution. Content analysis was used to analyze qualitative data. As a result of the data analysis, it was concluded that there was no significant difference between the experimental and control groups in terms of the pre-test scores of the creative thinking scale and the attitude towards collaboration scale. In addition, in the interviews conducted with the experimental group students at the beginning of the study, it was concluded that the students who stated that they had knowledge about AR were aware that AR was a technological device, but they thought that it was similar to virtual reality (VR), while the predictions of the students who stated that they had no knowledge about AR included broader and more diverse concepts. When the posttest scores of the students were examined, it was concluded that there was a statistically significant difference between the verbal creative thinking posttest scores of the experimental group students who were taught with AR applications and the control group students in favor of the experimental group in all sub-dimensions and the total test, and there was a statistically significant difference in favor of the experimental group in all sub-dimensions except the criterion-resistant scores sub-dimension in the figural sub-dimension and the total test. When the posttest scores of the experimental group students and the control group students' attitudes towards collaboration scale were examined, it was seen that there was no statistically significant difference. This situation can be interpreted as the fact that the training with AR applications did not affect the students' attitudes towards collaboration while improving their creative thinking skills. In the final interviews with the experimental group students, the data obtained from the students' opinions about the education with AR materials were evaluated under the categories of“AR features”,“lesson processes”,“equipment”, and“group work and friendship”. In addition, it is seen from these opinions that the students liked the three-dimensional images, expressed that the lessons were fun and informative, and found it nice to use the phone that enabled them to view the AR applications, but they had problems sharing the few phones due to group work. Moreover, it can be said that some students liked doing group work, while others stated that they could not get along with their friends during the group work process. Furthermore, it is seen that the majority of the students found the lessons carried out with AR useful, and they stated this situation mostly in terms of“enabling them to learn new information”. It is seen that the students think that these applications can also be used in courses such as science, mathematics and Turkish, and that they have gained knowledge about AR. At the end of the study, suggestions were made for the research results, decision-making institutions, and future studies.

Benzer Tezler

Tez No
752010
Sosyal bilgiler dersinde artırılmış gerçeklik uygulamalarının öğrencilerin öğrenme ürünlerine etkisi
The effect of augmented reality practices in social studies course on students' learning products
KÜBRA ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretim Atatürk Üniversitesi
Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ELİF MERAL
Tez No
685937
Artırılmış gerçeklik uygulamalarının sosyal bilgiler dersinde öğrencilerin ders başarısına ve öğrenmenin kalıcılığına etkisi
The effect of augmented reality practices on students' success and learning performance in social studies
SÜLEYMAN ASLAN
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretim Fırat Üniversitesi
Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAFER ÇAKMAK
Tez No
849949
Sosyal bilgiler dersinde artırılmış gerçeklik temelli öğrenme ortamının öğrencilerin akademik başarısına ve öğrenmenin kalıcılığına etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of augmented reality based learning environment on students' academic achievement and permanence of learning in social studies course
ORHAN AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretim Bartın Üniversitesi
Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BELMA BARAK
Tez No
740538
Artırılmış gerçeklik uygulamalarının ilkokul öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi akademik başarılarına, derse yönelik tutumlarına ve motivasyonlarına etkisi
The effect of augmented reality applications on social course academic achievements, attitudes, and motivations of primary school students
GÖKHAN YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretim Atatürk Üniversitesi
Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜCAHİT DİLEKMEN
Tez No
641954
Artırılmış gerçeklik uygulamalarının sosyal bilgiler dersinde akademik başarı ve ders tutumlarına etkisi
The effect of augmented reality applications on academic success and course attitudes in social studies
FATMA BÜŞRA AZI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve Öğretim Necmettin Erbakan Üniversitesi
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEMSEDDİN GÜNDÜZ

Geri Dön