Siyah alaca süt sığırlarında mevsim ve laktasyon sırasının sütün bileşimine etkisi
The effects of season and lactation number on the composition of holstein cattle raw milk
- Tez No: 922719
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHİTTİN TUTKUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Zootekni Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 47
Özet
Bu çalışma, Siyah Alaca ırkı ineklerden elde edilen sütlerin somatik hücre sayılarını (SHS) belirlemek ve SHS'nin mevsim ve laktasyon sırasına göre değişimini ve süt kalitesi üzerindeki etkilerini incelemek amaçlanmıştır. Araştırma Diyarbakır İlindeki özel bir süt sığırı işletmesinde 2023 yılı Mart ayı ile 2024 yılı Mart ayları arasında üçer aylık dönemlerde 4 mevsimde (İlkbahar, yaz, sonbahar, kış mevsimlerinde) yürütülmüş olup toplam 210 adet süt örneği alınmıştır. Süt örnekleri ait parametlerden somatik hücre sayısı , Somatos Mini cihazı ile kuru madde, protein, yağ ve laktoz içerikleri Milkotester Master Classic cihazıyla belirlenmiş olup laktasyon sırası ve mevsimin etkisinin analızinde En küçük kareler metodu, çoklu karşılaştırmalar ise Duncan testı ile tespit yapılmıştır. Yıl boyunca çiğ süt örneklerinin ortalama yağ, protein, kuru madde, laktoz ve SHS içerikleri sırasıyla %3.61, %3.22, %12.71, %4.68 ve 211.70 hücre/ml olarak belirlenmiştir. Çalışmada, Siyah Alaca ırkı sığırlarda sütün yağ, kuru madde, protein ve somatik hücre sayısı içeriği açısından laktasyon sıraları arasında istatistiksel fark olduğu, laktoz içeriği açısından da laktasyon sıraları arasında istatistiksel fark bulunmadığı tespit edilmiştir. Laktasyon sırası ile bazı süt bileşenleri arasında dikkat çekici ilişkiler bulunmuştur. Özellikle, laktasyon sırası ile kuru madde (r = 0,383, p < 0,001) ve SHS (r = 0,355, p < 0,001) arasında anlamlı ve pozitif korelasyonlar tespit edilmiştir. Ancak, laktasyon sırasının yağ, protein ve laktoz üzerinde belirgin bir etkisi olmadığı görülmüştür. Mevsimin süt yağı (r = -0,333, p < 0,001) ve SHS (r = -0,333, p < 0,001) üzerinde negatif etkileri olduğu gözlemlenmiştir. Kuru madde ile mevsim arasında da negatif bir ilişki olduğu saptanmıştır (r = -0,278, p < 0,001). Süt bileşenleri arasındaki ilişkilere bakıldığında, protein ile laktoz arasında anlamlı bir pozitif korelasyon bulunmuştur (r = 0,277, p < 0,001). Bu, protein ve laktoz miktarlarının birlikte artma eğiliminde olduğunu göstermektedir. Ancak, yağ ile diğer bileşenler arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Sonuç olarak, çalışmanın bulguları, laktasyon sırası ve mevsimin süt bileşenleri ve somatik hücre sayısı üzerinde önemli etkileri olduğunu göstermektedir
Özet (Çeviri)
This study aimed to determine the somatic cell count (SCC) in milk from Holstein Friesian cows and to examine the variation of SCC based on season and lactation order, as well as its effects on milk quality. The research was conducted at a private dairy cattle farm in Diyarbakır province between March 2023 and March 2024, with a total of 210 milk samples collected over four seasons (spring, summer, autumn, winter) in quarterly periods. Somatic cell count was measured using the Somatos Mini device, while dry matter, protein, fat, and lactose contents were determined using the Milkotester Master Classic device. The effects of lactation order and season were analyzed using the Least Squares Method, with multiple comparisons conducted using Duncan's test.The average fat, protein, dry matter, lactose, and SCC contents of raw milk samples throughout the year were determined to be 3.61%, 3.22%, 12.71%, 4.68%, and 211.70 cells/ml, respectively. The study found statistically significant differences between lactation orders in terms of fat, dry matter, protein, and SCC contents, while no significant differences were observed in lactose content. Significant and positive correlations were detected between lactation order and both dry matter (r = 0.383, p < 0.001) and SCC (r = 0.355, p < 0.001), indicating that as lactation progresses, dry matter and SCC levels increase. There were negative correlations observed between season and both milk fat (r = -0.333, p < 0.001) and SCC (r = -0.333, p < 0.001), suggesting that environmental factors, especially heat stress during the warmer months, can cause changes in milk composition. During these periods, fat content decreased while SCC increased, which could contribute to a decline in udder health. A negative correlation was also found between season and dry matter (r = -0.278, p < 0.001).In terms of the relationships between milk components, a significant positive correlation was found between protein and lactose (r = 0.277, p < 0.001), suggesting that these components tend to increase together. However, no significant correlations were observed between fat and other components.In conclusion, the study's findings indicate that lactation order and season have significant effects on milk composition and somatic cell count.
Benzer Tezler
- Ceylanpınar tarım işletmelerinde yetiştiriciliği yapılan siyah alaca sığırların süt verimine etki eden çevre faktörlerinin belirlenmesi ve genetik parametrelerin tahmini
Determination of environmental factors affecting milk yield ofholstein friesian cattle breeding in ceylanpinar agriculturalenterprise and estimation of genetic parameter
AYŞE PINARBAŞI
- Siyah-alaca sığırların İngiltere'deki özel işletme koşullarında bazı verim özellikleri üzerinde araştırmalar
Researches on some production traits of Holstein-Friesian cattle under private farm conditions in England
NİHAL TOPALOĞLU
Doktora
Türkçe
2004
Veteriner Hekimliğiİstanbul ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HALİL GÜNEŞ
- Türkiye'nin esmer ve siyah alaca sığırlarında süt verimi, ilk buzağılama yaşı ve servis periyodu
Milk yield, age at first calving and service period in brown swiss and holstein friesian cattle in Turkey
HALİL ÖZKÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
ZoolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEYZİ UĞUR
- Trakya bölgesinde yetiştirilen siyah alaca süt sığırlarında döl ve süt verimlerinin bazı sistematik faktörler açısından değerlendirilmesi
The genetic parameter estimates of holstein dairy cattles raised in Trakya region
ECE ÖZEL CURA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatNamık Kemal ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YAHYA TUNCAY TUNA
- İlk laktasyondaki kırmızı-alaca ve siyah-alaca sığırlarda süt ve döl verimi ile süt kalite özellikleri üzerine bir araştırma
A study on milk yield,reproduction and milk quality characteristics of primaparous red-holstein and holstein-fresian cows
RAMAZAN GÜRSES
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATAKAN KOÇ