Geri Dön

Hermann Hesse'nin Sıddhartha adlı eserinin ve sinema adaptasyonunun çeviribilim açısından göstergelerarası incelenmesi

Intersemiotic analysis of Hermann Hesse's 'Siddhartha' and its cinema adaptation from the point of translation studies

  1. Tez No: 923093
  2. Yazar: CAN ELTETİK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET TAHİR ÖNCÜ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çeviribilim Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 176

Özet

Adaptasyon filmleri, çeviribilim ve adaptasyon çalışmaları alanlarının arasında yer alan ve bu disiplinlerarası alanların kesişme noktasındaki bir araştırma konusudur. Bu konunun pozisyonunun yanında konu özü itibariyle aynı zamanda göstergelerarası ve medyalararasıdır. Adaptasyonun göstergelerarasılığı farklı gösterge sistemleri arasındaki aktarımı temelinde yatmaktadır. Diğer yandan adaptasyonun medyalararasılığı anlattıkları anlatıyı veriş biçimi olarak farklılık gösteren medyaların arasındaki ilişkileri temelinde yatmaktadır. Çeviribilime göre bu aktarım çeviri olarak ele alınabilmektedir. Bu farklılıklar ve değişken temeller özelinde adaptasyon incelemesi çok katmanlı bir konu olmasına rağmen, çeviribilim alanında ancak son dönemlerde eser ve adaptasyonunun incelenmesine dair yöntem açığı doldurulmaya başlanmıştır. Bunu sağlayan da alanın disiplinlerarasılığıdır. Disiplinlerarasılık özelliği sayesinde çeviribilimden yararlanılarak yöntemsel gelişim gösteren adaptasyon çalışmalarındaki araştırmalar, iki alanda da kaynak ve hedef kültürler arasında bir bağ kurulduğunu ve kaynağa sadakatsizlik gibi ortak hususların ele alınmış olduğunu göstermektedir. Çeviribilimin aşmış olduğu bu tür tartışmaları adaptasyon çalışmaları da müşterek ilişkilerinden yararlanarak aşmıştır. Bu araştırmada kullanılan çeviribilimden yararlanılarak adaptasyon incelemeleri için oluşturulmuş yöntem ve teorilerin ortaya konduğu araştırmalarda çeviribilim ve adaptasyon çalışmaları alansal olarak el üstünde tutulmuş, nesnelerin göstergelerarası ve medyalararası yönleri onlara göre geri planda kalmıştır. Adaptasyon çalışmaları için oluşturulmuş yöntemlerin (Perdikaki, 2016) bilimsel zeminde desteklenmesi açısından bu yöntemlerle daha önce ele alınmamış eserlerin ve türlerin mercek altına alınması gerekmektedir. Bu husus tezin amaçlarından birini oluşturmaktadır. Yapılacak araştırma için seçilen eserler, oluşum romanı (Bildungsroman) ve felsefi kurgu janrına ait Hermann Hesse'nin Siddhartha eseri (1922) ve Conrad Rooks'un bu eser üzerinden çektiği adaptasyon filmidir (1972). Ayrıca çalışmada araştırmalarda genellikle merceğin dışında kalan medyalararasılık ve göstergelerarasılık alanlarının bu tür eser ve adaptasyonunun kıyaslamalı çalışmalarında kendi alanlarına özgü işaret edeceği detaylara da inilmiştir. Bu amaçlar dahilinde ilk bölümde, göstergelerarasılık ve medyalararasılığın son dönemdeki araştırmaları ve adaptasyon çalışmalarının ise kronolojik olarak yaklaşımları ele alındıktan sonra araştırma nesneleri olarak seçilen eserlerin detaylı tanıtılması amacıyla, Hesse'nin hayat hikayesi, eserin konusu ve Rooks'un biyografisi ile çektiği film adaptasyonunun yapım hikayesine yer verilmiştir. Arkasından gelen ikinci bölümde araştırmada kullanılacak yöntemler (Perdikaki, 2016) anlatılmaktadır. Araştırmanın üçüncü ve dördüncü bölümünde ise inceleme yer almaktadır. Üçüncü bölümde Betimleyici/ Karşılaştırıcı Analiz ile oluşmuş olan adaptasyon değişimleri saptanırken, dördüncü bölümde Yorumlayıcı Analiz ile değişimlerin muhtemel gerekçelerinden bahsedilmiştir. Sonuç bölümü olan beşinci bölümde ise araştırmanın ulaştığı sonuçlar ve araştırma sorularının cevaplarına yer verilmiştir.

Özet (Çeviri)

Adaptation films are a research topic that lies between the fields of translation and adaptation studies and at the intersection of these interdisciplinary fields. In addition to its position, the subject is also inherently intersemiotic and intermedial. The intersemiosis of adaptation lies in its transmission between different sign systems. The intermediality of adaptation, on the other hand, is based on the relations between media that differ in the way they deliver their narratives. According to translation studies, this transfer can be considered as translation. Despite the fact that the study of adaptation is a multi-layered subject with these differences and shifting foundations, it is only recently that the field of translation studies has begun to fill the methodological gap in the study of the work and its adaptation. This is due to the interdisciplinarity of the field. Research in adaptation studies, which has developed methodologically by utilizing translation studies thanks to its interdisciplinarity, shows that both fields have established a link between source and target cultures and have addressed common issues such as disloyalty to the source. Adaptation studies have overcome such debates that translation studies have overcome by making use of their mutual relations. In the research on the methods and theories developed for adaptation studies by utilizing translation studies, translation studies and adaptation studies have predominantly been discussed, and the intersemiotic and intermedial nature of the objects has not been explored. In order to support the methods established (Perdikaki, 2016) for adaptation studies on scientific grounds, it is necessary to examine works and genres that have not been addressed by these methods before. This constitutes one of the aims of this thesis. The works selected for the research to be conducted are Hermann Hesse's Siddhartha (1922), which belongs to the genre of Bildungsroman and philosophical fiction, and Conrad Rooks' adaptation film based on this work (1972). In addition, the thesis also delves into the details that the fields of intermediality and intersemiosis can point out for research of this type, which are usually excluded from the lens of comparative studies of a work and its adaptation. For these purposes, in the first section, after discussing the recent research on intersemiosis and intermediality and approaches of adaptation studies in a chronological order, Hesse's life story, the plot of the work, Rooks' biography and the story of the production of Rooks' adaptation are given in order to introduce the works chosen as the objects of this research in detail. In the second part, the methods to be used in the research (Perdikaki, 2016) are explained. The third and fourth part of the study are the analysis. In the third part, the adaptation changes are identified through Descriptive/Comparative Analysis, and in the fourth part, the possible reasons for the changes are discussed through Interpretive Analysis. In the fifth section, which is the conclusion section, the results of the research and the answers to the research questions are given.

Benzer Tezler

  1. Übersetzungskritische analyse des romans Siddhartha Von Hermann Hesse

    Hermann Hesse'nin siddhartha adlı roman çevirisinin biçimsel, içeriksel ve kültürel açıdan analizi

    YILDIZAY ÇİFTÇİ AVŞAR

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    2007

    Alman Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    PROF. DR. TAHSİN AKTAŞ

  2. A Comparative translation crititism of Hermann Hesse's roman 'Sşddhartha' in the translation samples By. Kamuran Sipal and Yurdanur Salman

    Hermann Hesse'nin 'Siddhartha' adlı romanını Kamuran Şipal ve Yurdanur Salman tarafından yapılan çevirilerinde karşılaştırmalı bir çeviri eleştirisi

    HAKAN ÇİFTÇİ

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    1999

    Alman Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. TURGUT GÖĞEBAKAN

  3. Das Glaubensbekenntnis und das Polaritatsproblem in dem Werk 'Siddhartha' von Hermann Hesse

    Başlık çevirisi yok

    CANAN TEZEL

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    1988

    Alman Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜLEYMAN YILDIZ

  4. Hermann Hesse'nin 'Siddhartha', Şehbenderzade Filibeli Ahmet Hilmi'nin 'A'mak-ı Hayal' adlı eserlerinde mistik özellikler

    Mystical aspects in Hermann Hesse's 'Siddhartha' and Şehbenderzade Filibeli Ahmet Hilmi's 'A'mak-ı Hayal'

    SÜLEYMAN ERATALAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Alman Dili ve EdebiyatıYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA KINIŞ

  5. Das Polaritaetsproblem in Hermann Hesses Erzahlung 'Narziss und Goldmund'

    Başlık çevirisi yok

    SIRMA BELİN

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    1989

    Alman Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Alman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YÜKSEL ÖZOĞUZ