Geri Dön

Erken Cumhuriyet Döneminde Konya'da kentsel gelişim (1930-1950)

Urban development in Konya during the Early Republic Period (1930-1950)

  1. Tez No: 923381
  2. Yazar: ZEHRA SEVGİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAMİDE BURCU ÖZGÜVEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trakya Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 191

Özet

Konya, Antik çağlardan itibaren önemli ticaret yollarının kesişim noktasında bulunmuş, bu nedenle önemini korumuş bir şehirdir. Konya, İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan ve yaklaşık 39000 km2'lik yüzölçümüyle Türkiye'nin en büyük yüzölçümüne sahip şehri olma özelliği taşımaktadır. Antik Çağlar'dan başlayan birçok yerleşime ev sahipliği yapsa da asıl şehirleşmesini Anadolu Selçuklu Dönemi'nde yaşamıştır. Osmanlı Dönemi'nde önemini koruyarak gelişimine devam etmiştir. Bu gelişimi, çağın gereklerine uygun olarak Cumhuriyet Dönemi'nde de sürdürmüştür. İlk yerleşmeler, Konya'nın merkezinde bulunan Alaeddin Tepesi ve onu merkez alan 30km'lik bir alan içerisindedir. Merkezde bulunan Alaeddin Tepesi, antik dönemlerde surlarla kaplı bir alandır. Selçukluların Konya'yı fethetmesiyle bu özelliğini sürdürmüş ve kentin gelişmesine paralel olarak artan nüfus yerleşimin sur dışına genişlemesine neden olmuştur. Büyüyen kenti korumak için surların dışında kalan bölgeye yeni bir sur inşa edilmiştir. Böylece yerleşim, Konya'nın merkezi çekirdeğini oluşturan ve yönetim birimlerinden oluşan bir iç kale ile, yerleşim sınırlarını koruyan dış surun arasında gelişme göstermiştir. Osmanlı Dönemi'nde bu merkeziyet demiryollarının şehre bağlanmasına kadar devam etmiştir. Bu dönemden sonra şehirleşmeyi etkileyen yeni odak noktalar görülmüştür. Osmanlı Dönemi'nde sanayileşme ve çağa uyum sağlama ile başlayan bu süreç, Cumhuriyet Dönemi'nde modern ve sanayi toplumu anlayışına uygun olarak devam etmiştir. Her alanda yeni ve modern bir toplum oluşturma isteği, Cumhuriyet Dönemi'nde çağdaş kentsel gelişim sürecinin yeniden kurgulanmasını gerektirmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarında da gelişimini sürdürmeye devam eden kentte, cumhuriyet anlayışına uygun kentsel gelişmeler yaşansa da nüfus artışı ve sanayileşmenin etkisi ile yaşanan gelişmeler, 1940'lı yıllarda başlayan imar çalışmalarını gerektirmiş ve Konya'nın ilk planlaması olan 1946 yılı imar planı yapılmıştır. Bu sürece gelene kadar Selçuklu Dönemi tarihi odak noktasını oluşturan Alaeddin Tepesi, kentin merkezi konumu olmuştur. Bu dönemde ışınsal bir gelişim gösteren şehir, Osmanlı ve kısmen Cumhuriyet Dönemi'nde de bu özelliğini sürdürmüştür. Bu çalışmada antik çağlardan beri yerleşim olma özelliğini sürdüren Konya kentinin Erken Cumhuriyet Dönemi'ne gelene kadar ki süreçte kentsel durumu ve Erken Cumhuriyet Dönemi gelişmeleri incelenecektir. Çağlara göre yaşanan gelişmeler ve bu gelişmelerle Konya'nın Erken Cumhuriyet Dönemi'nde şehirleşmesini etkileyen faktörler ve Konya'ya getirdiği değişmeler incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

Konya has been an important city at the crossroads of significant trade routes since ancient times, maintaining its importance throughout history. Located in the Central Anatolia Region, Konya is the largest city in Turkey by area, covering approximately 39,000 km². While it has hosted many settlements since ancient times, it experienced its primary urbanization during the Anatolian Seljuk Period. The city continued to develop during the Ottoman Period, maintaining its importance. This development continued in the Republic Era in accordance with the needs of the time. The first settlements were located around Alaeddin Hill in the city center and within a 30 km radius from there. Alaeddin Hill, located in the center, was an area surrounded by walls in ancient times. After the Seljuks conquered Konya, this characteristic was maintained, and as the population increased in parallel with the city's development, the settlement expanded beyond the walls. To protect the growing city, a new wall was constructed around the area outside the city walls. Thus, the settlement developed between the inner citadel, which formed the central core of Konya, consisting of administrative units, and the outer wall, which defined the boundaries of the settlement. During the Ottoman Period, this centrality continued until the city was connected by railways. After this period, new focal points influencing urbanization emerged. The process, which began with industrialization and adaptation to the times during the Ottoman Period, continued in the Republic Era in line with the modern and industrial society's understanding. The desire to create a new, modern society in all fields necessitated the reorganization of the urban development process in the Republic Era. Despite urban developments in line with the republican understanding during the early years of the Republic, population growth and the effects of industrialization led to the need for zoning studies that started in the 1940s, resulting in the first urban plan of Konya in 1946. Up until this point, Alaeddin Hill, which formed the historical focal point of the Seljuk period, had been the central location of the city. The city, which showed a radial development during this period, maintained this characteristic during the Ottoman and partially the Republican periods. This study will examine the urban situation of the city of Konya, which has maintained its settlement status since ancient times, up to the Early Republican Period, and the developments during the Early Republic. The factors that influenced Konya's urbanization during the Early Republican Period and the changes brought by these developments will also be investigated.

Benzer Tezler

  1. Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present

    Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze

    SALİH AHMED MAHAMMODA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSA KORKMAZ

  2. İstanbul'un Anadolu Yakası kıyılarında mesire alanlarının dönüşümü (1839-1938) ve günümüze yansımaları

    Transformations Of Mesires Along The Anotolian Side Of Istanbul (1839-1938) And Their Connection With The Present

    ÖZGÜN ARIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYGÜL AĞIR

  3. Türkiye'de hayvan hakları politikalarının tarihsel gelişimi ve toplumsal yansımaları

    Turkey's history of animal rights policies and their societal implications

    MEHMET ERSİN DİZLEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    TarihTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HAKAN YAŞAR

  4. Erken Cumhuriyet Dönemi'nde bir eğitim modeli yerleşkesi: Alata Teknik Bahçıvanlık Okulu'nun korunması

    The campus of an educational model in Early Republican Era: Conservation of Alata Technical Horticulture School

    DERYA ERDAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimMersin Üniversitesi

    Kültür Varlıklarını Koruma Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA AKAR

  5. Conservation of modern housing buildings: Early Republican row apartment-blocks in Ulus, Ankara

    Modern apartman yapılarının korunması ve kullanımlarının devamı: Ankara, Ulus Mevsim Caddesi üzerinden bir vaka çalışması

    İLAYDA GENÇ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    MimarlıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. PINAR AYKAÇ LEIDHOLM