Özel yetenekli öğrenciler okuma öğretimi programının öğrencilerin okuma, öğrenme stratejileri, eleştirel ve yaratıcı düşünme becerilerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of the gifted students' reading instruction program on their reading, learning strategies, critical and creative thinking skills
- Tez No: 923707
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET KURNAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Özel yetenekli öğrenci, özel yetenekliler Türkçe okuma programı, okuma becerisi, düşünme becerileri, gifted students, Turkish reading program for gifted students, reading skill, thinking skills
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 218
Özet
Bu araştırmanın amacı, özel yetenekli öğrencilere özgü,“Özel Yetenekliler Türkçe Okuma Programı”nın geliştirilmesi ve geliştirilerek uygulanan bu programın etkililiğinin değerlendirilmesidir. Araştırmada karma yöntem araştırmalarından gömülü desen kullanılmıştır. Örneklem seçiminde seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Konya ilinde yer alan bilim ve sanat merkezlerinde 5. sınıf düzeyinde Türkçe dersine devam eden özel yetenekli öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışma grubu, deney grubu (n=17) ve kontrol grubu (n=17) olmak üzere 34 öğrenciden oluşmaktadır. Deney grubundaki öğrencilere, geliştirilen Özel Yetenekliler Türkçe Okuma Programı 16 hafta uygulanırken, kontrol grubundaki öğrenciler mevcut bilim ve sanat merkezi programını almaya devam etmişlerdir. Nicel verilerin toplanmasında öğrencilere, Okuduğunu Anlama Ölçeği, Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği, Yaratıcı Okuma Sürecini Değerlendirme Ölçeği, Eleştirel Okuma Ölçeği, Cornell Eleştirel Düşünme Ölçeği, Torrance Sözel ve Şekilsel Yaratıcılık Ölçeği ve Öğrenme Stratejileri Ölçeği ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Nitel veriler ise yansıtıcı günlükler, yarı yapılandırılmış öğrenci görüşmeleri ve araştırmacı günlüğü aracılığıyla toplanmıştır. Denel süreç kapsamında veriler 2022 yılının Eylül ayı ile 2023 yılının Ocak ayları arasında toplanmıştır. Nicel veriler, deney ve kontrol grubunun karşılaştırılması amacıyla bağımsız örneklem t-testi kullanılarak analiz edilmiş; etki büyüklüğünü belirlemek için Cohen's d değeri hesaplanmıştır. Nitel veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen nicel veriler, Özel Yetenekliler Türkçe Okuma Programı'nın uygulandığı deney grubundaki öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerinin geliştiğini, okumaya yönelik tutumlarının arttığını ve yaratıcı ile eleştirel okuma becerilerinin geliştiğini göstermiştir. Programın yaratıcı düşünme, eleştirel düşünme ve öğrenme stratejileri üzerindeki etkileri incelenmiş ve bu becerilerin geliştirilmesinde programın etkili olduğu belirlenmiştir. Nitel veriler kapsamında öğrencilerin okuma becerilerinin geliştiği, farklı metin türlerini öğrendikleri ve konuların öğrenci düzeyine ve ilgisine uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra, programda kullanılan konuların güncel olduğu, öğrenme ortamının öğrencilerin gelişimine katkı sağladığı, etkinliklerin konularla ilişkili ve bir bütünlük içinde ilerlediği, etkinliklere ayrılan sürenin ve kullanılan materyallerin yeterli olduğu belirlenmiştir. Program kapsamında farklı yöntem ve tekniklerin kullanıldığı, düşünme becerilerinin etkinliklere entegre edildiği ve değerlendirme sürecinde öz değerlendirme, akran değerlendirme, yansıtıcı günlük ile ön test-son test gibi çeşitli araçlardan yararlanıldığı belirlenmiştir. Özel Yetenekliler Türkçe Okuma Programı'nın özel yetenekli öğrencilerin okuma becerileri, yaratıcı ve eleştirel düşünme becerileri ile öğrenme stratejileri üzerinde anlamlı ve okuma tutumu üzerinde olumlu etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to develop a“Turkish Reading Program for Gifted Students”tailored to the needs of gifted learners and to evaluate the effectiveness of the developed program. The research employed an embedded design, a mixed-method research approach. Criterion sampling, a non-probability sampling method, was utilized for sample selection. The study group consisted of 34 gifted fifth-grade students enrolled in Turkish courses at Science and Art Centers in Konya, Turkey. The group was divided into an experimental group (n=17) and a control group (n=17). The Turkish Reading Program for Gifted Students was implemented with the experimental group over 16 weeks, while the control group continued their education under the existing Science and Art Center curriculum. Quantitative data were collected using the Reading Comprehension Scale, Attitude Toward Reading Scale, Creative Reading Process Assessment Scale, Critical Reading Scale, Cornell Critical Thinking Test, Torrance Tests of Creative Thinking (Verbal and Figural), and Learning Strategies Scale, administered as pre-test and post-test measures. Qualitative data were obtained through reflective journals, semi-structured student interviews, and a researcher diary. Data collection was carried out between September 2022 and January 2023 during the experimental phase of the study. Quantitative data were analyzed using independent samples t-tests to compare the experimental and control groups, while Cohen's d effect size values were calculated to assess the magnitude of the effects. Qualitative data were examined through content analysis. The findings indicated that the Turkish Reading Program for Gifted Students significantly improved the reading comprehension skills, attitudes toward reading, and creative and critical reading skills of the students in the experimental group. Moreover, the program was found to effectively enhance creative thinking, critical thinking, and learning strategy skills. Qualitative analyses revealed that students experienced notable improvements in reading skills, gained familiarity with different text types, and found the program topics appropriate to their interests and levels. Additionally, the program's inclusion of contemporary topics and the supportive learning environment were observed to contribute positively to students' development. The activities were coherent, well-integrated, and sufficient time and materials were allocated for their implementation. It was also noted that the program utilized diverse methods and techniques, integrated thinking skills into the activities, and employed various evaluation tools such as self-assessment, peer assessment, reflective journals, and pre- and post-tests. In conclusion, the Turkish Reading Program for Gifted Students demonstrated significant effectiveness in enhancing gifted students' reading skills, creative and critical thinking abilities, and learning strategies, while fostering positive attitudes toward reading.
Benzer Tezler
- Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin İngilizce dersine yönelik duyuşsal özelliklerinin incelenmesi
Examination of affective features of gifted and talented students towards english course
EBRU ILİMAN GÜLLÜHALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET KURNAZ
- Exploring design based learning activities in 2nd grade science classrooms
2. sınıf bilim sınıflarında tasarım tabanlı öğrenme aktivitelerinin keşfedilmesi
ÖZLEM YAPRAK BOSTANCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÖZTÜRK
- A case study on enhancing critical reading and creative writing skills of the gifted EFL learners through critical thinking practices
Eleştirel düşünme uygulamaları yoluyla özel yetenekli öğrencilerinin yabancı dilde eleştirel okuma ve yaratıcı yazma becerilerinin geliştirilmesi üzerine bir vaka çalışması
HAYRİYE ULAŞ TARAF
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZUHAL OKAN
DOÇ. DR. AHMET KURNAZ
- Bilgisayar destekli matematik öğretiminin öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin sayı hissi, matematiksel üstbiliş farkındalık ve öz yeterlilik algısı üzerindeki etkililiği
The effectiveness of computer assisted mathematics instruction on number sense, mathematical metacognition awareness and self-efficacy perception of students with learning disability
SILA DOĞMAZ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VESİLE YILDIZ DEMİRTAŞ
- Özel yetenekliler eğitici eğitiminin sınıf öğretmenlerinin eğitim programını zenginleştirme ve yaratıcı düşünmeye yönlendirme yeterlilik algılarına etkisi
The effect of gifted teacher training program on primary school teachers' perceptions regarding to enrichment and the competency of guiding creative thinking
HÜSNÜ DURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiÜstün Zekalılar ve Yetenekliler Eğitimi Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞİN KAPLAN SAYI