11 Eylül sonrası İran-Afganistan ilişkileri (2001-2021)
Iran-Afghanistan relations in the aftermath of 9/11 (2001-2021)
- Tez No: 923975
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN GAZİ ÖZGÜDENLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: İran, Afganistan, Taliban 11 Eylül, Iran, Afghanistan, Taliban, USA, September 11
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Orta Doğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortadoğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 233
Özet
El Kaide'nin 1998 yılında Tanzanya ve Kenya‟daki Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Büyükelçiliklerine yönelik terör saldırıları ve onu müteakip gerçekleşen 11 Eylül 2001 hadisesi İran-Afganistan ilişkilerinde yeni bir dönüm noktası olmuştur. ABD'nin Afganistan‟ı işgal etmesi sonucu İran'ın ezeli düşmanı Taliban rejimi bertaraf edilmiş İran için güvenlik tehdidinde ciddi azalmalar olmuştur. Bununla birlikte işgal sonrası Afganistan‟a yerleşerek İran‟la komşu olmuş ve bu durum da İran için yeni bir tehdit teşkil etmiştir. İran bu yeni dönemde Afganistan üzerinde güvenlik-iş birliği denkleminde yeni bir politika inşa etmiş ancak zaman zaman değişen dengeler uyguladığı politikalarında gelgitler yaşamasına sebep olmuştur. Bu bağlamda Afganistan‟da yaşayan Şii azınlık olan Hazaraları koruyabilmek için yeni bir dış politik ajanda oluşturmuştur. ABD'nin İran'ı şer eksenine dâhil etmesi İran'ı Afganistan'da durduramamış; İran devlet-toplum arasındaki hassas dengeyi gözeterek aktörler arasında inşa ettiği ve geliştirdiği politikalar sonucu Afganistan‟da önemli bir aktör haline gelmeyi başarmıştır. Çalışmanın temel odak noktası; 11 ylül sonrası dönemde İran‟ın Afganistan üzerinde başta siyasi ekonomik sosyal ve kültürel konular olmak üzere çok yönlü bir politika geliştirerek burada nüfus elde etme arayışını ve Afganistan siyasetine yeniden girişindeki politikalarını fırsat-maliyet-engel üçgeninde kapsamlı bir şekilde ele almaktır.
Özet (Çeviri)
The terrorist attacks on the U.S. embassies in Tanzania and Kenya by Al-Qaeda in 1998, followed by the events of September 11, 2001, marked a turning point in Iran-Afghanistan relations. As a result of the U.S. invasion of Afghanistan, Iran's perennial enemies, the Taliban regime, were eliminated, leading to a significant decrease in security threats for Iran. However, post-invasion, the U.S. established a presence in Afghanistan, becoming a neighbor to Iran and posing a new threat. Iran constructed a fresh foreign policy agenda for security and cooperation in Afghanistan in this new era. However, fluctuating dynamics at times led to shifts in its implemented policies. In this context, Iran created a new foreign policy agenda to protect the Hazaras, a Shia minority in Afghanistan. Despite the U.S. including Iran in the“Axis of Evil,”Iran could not be stopped in Afghanistan. By carefully observing the delicate balance between the state and society, Iran successfully became a significant player in Afghanistan through the policies it formulated and developed among various actors. The primary focus of this study is to comprehensively address Iran's post-9/11 pursuit of obtaining influence in Afghanistan. This includes the multifaceted policies developed, especially in political, economic, social, and cultural domains, and the strategies employed in re-engaging with Afghan politics within the framework of opportunity, cost, and obstacles.
Benzer Tezler
- Factors affecting the NATO mission in Afghanistan
Afganistan'daki NATO misyonunu etkileyen faktörler
SEBGHATULLAH SINA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Uluslararası İlişkilerİstanbul Medeniyet ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELNUR İSMAYIL
- Karzai Döneminde Afganistan?İran ilişkileri
Afghanistan-Iran relations in Karzai Era
JAHADKHİL JAUHARİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Uluslararası İlişkilerSakarya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL İNAT
- Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era
11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü
CANAN BAYRAM ÇUBUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL
- An Example of USA influence upon the Central Asian states after the Soviet disintegration
Sovyetler Birliği'nin yıkılması sonrası ABD etkisi altında kalan Orta Asya cumhuriyetlerine bir örnek
BAKTYBEK CHAKİEV
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
Uluslararası İlişkilerDokuz Eylül ÜniversitesiAmerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. NURAY ÖNDER
- 2009 sonrası Afganistan güvenliğin'de ABD ve İran'ın Rolü
The role of US and Iran in Afghanistan security after 2009
NASİBULLAH RAOUFİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerSakarya ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VEYSEL KURT