Aile işletmelerinde stratejik kararları etkileyen faktörler üzerine nitel bir araştırma
A qualitative study on the factors affecting strategic decisions in family businesses
- Tez No: 924271
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSEYİN ÇIRPAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yönetim ve Strateji Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 291
Özet
Stratejik kararlar, işletmelerin hedeflerine ulaşabilmeleri açısından hayati öneme sahip kararlardır. Bu araştırmada benzersiz yapılarıyla ekonominin temel yapı taşlarından olan aile işletmelerinin stratejik kararlarını etkileyen faktörlerin neler olduğu sorusuna cevap aranmıştır. Araştırmada, nitel araştırma desenlerden biri olan sistematik gömülü teori deseni (grounded theory) kullanılmıştır. Araştırma verileri amaçlı örneklem türlerinden kuramsal örneklem, maksimum çeşitlilik ve kartopu örneklem yöntemleri kullanılarak ulaşılan 27 katılımcı ile yarı yapılandırılmış görüşme formları üzerinden yapılan mülakatlardan elde edilmiştir. Elde edilen veriler MAXQDA programı ile analiz edilmiştir. Mülakat yapılan katılımcılar; en az 100 milyon lira ciroya sahip olan, üretim yapan, en az 15 çalışanı olan ve en az iki neslin görev aldığı bir aile işletmesinde stratejik kararların içerisinde yer alan kişilerden oluşmaktadır. Açık, eksenel ve seçici kodlama neticesinde, güç arzusunun ve aile işletmesini kendi kontrolünde tutma isteğinin çatışmalara yol açtığı ve bu çatışmaların aile işletmelerinde stratejik kararları etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bir kurucunun olduğu işletmelerde girişimcinin, kendi hayallerini gerçekleştirmek, sosyal çevresinde güçlü olmak ve ailesini desteklemek adına büyüme arzusu ile başlayan güç mücadelesi, çocukların büyüyüp işletmede görev almasıyla, işletme içinde güçlü olma ve mevcut gücü muhafaza etme olarak devam etmektedir. Birden çok kardeşin beraber kurduğu işletmelerde ise kardeşlerden oluşan geniş ailenin güçlü olma arzusu sebebiyle büyütülen işletmelerde kurucu kardeşlerin çocuklarının da işletmede görev alması sonrası her bir kardeşin kendi çekirdek ailesini öncelemesi ve kontrolü ele geçirme arzusu çekirdek aileler arasında güç mücadelelerine yol açmaktadır. Bunun neticesinde aile kavramı geniş aileden çekirdek aileye evrilmekte ve çekirdek aileler arası yaşanan bu mücadele işletmede verilen stratejik kararları etkilemektedir. Bu bağlamda stratejik kararlar sadece çatışmalar ortaya çıktıktan sonra çatışmayı kazanmak ya da yönetmek için değil öncelikle çatışmaları önlemek için verilmektedir.
Özet (Çeviri)
Strategic decisions are of vital importance for businesses to achieve their goals. This study seeks to identify the factors influencing strategic decisions in family businesses, which, with their unique structures, constitute the cornerstone of the economy. The research employs the systematic grounded theory design, a qualitative research approach. Data were collected through semi-structured interviews with 27 participants selected using theoretical sampling, maximum variation sampling, and snowball sampling techniques. The collected data were analyzed using the MAXQDA software. The participants consisted of individuals involved in strategic decision-making within family businesses that meet the following criteria: a minimum annual turnover of 100 million Turkish lira, engagement in manufacturing, at least 15 employees, and the active participation of at least two generations. Through open, axial, and selective coding, the study concludes that the desire for power and the aspiration to retain control over the family business lead to conflicts, which, in turn, influence strategic decision-making. In businesses with a founding entrepreneur, the initial power struggle begins with the founder's ambition to grow the business to fulfill personal dreams, gain social influence, and support the family. However, as the founder's children grow and assume roles within the business, this struggle evolves into an effort to maintain power and authority. In businesses founded by multiple siblings, the expansion of the business is initially driven by the collective ambition of the founding siblings. However, once their children enter the business, each sibling prioritizes their own nuclear family, leading to power struggles among them. Consequently, the concept of family shifts from an extended family structure to a nuclear family dynamic, and the strategic decisions made within the business are significantly shaped by these struggles. In this context, strategic decisions are not only made to resolve or manage conflicts after they arise but also to prevent such conflicts from emerging in the first place.
Benzer Tezler
- Aile şirketlerinde kurumsallaşma ve markalaşma Türkiye'de ileri gelen aile şirketlerinin kurumsallaşma ve markalaşma örnekleri ile Türk hazır giyim sektöründe bir uygulama
Institutionalisation and branding in family companies case studies about institutionalisation and branding of Turkey?s leading family companies and an application in Turkish clothing industry
AYLİN ATILGAN
- Aile şirketlerinde kurumsallaşma ve markalaşmanın ekonomik sürdürülebilirliğine etkileri: Mobilya sektöründe Bulanık AHP analizi
Başlık çevirisi yok
ZELİHA ŞAHBAZ
- Üst yönetim ekibi üyeleri özelliklerinin işletme performansı üzerine etkisi: Türk işletme grupları üzerine bir araştırma
The effect of heterogeneousity of the top management teams on business performance: A research on Turkish business group affilation
MUZAFFER AYDEMİR
- Aile işletmelerinde aile etkisi, pazarlama yönelimi ve yönetim kararları ile işletme ve aile performansı ilişkisi
The relationship between the family influence, the marketing orientation, the managerial decisions and the business & family performances in family businesses
HACER HANDAN DEMİR
