Ortaokul fen bilimleri ders kitapları ile ilgili öğretmen görüşlerinin çok yüzeyli Rasch ile analizi
Analysis of teachers' wievs on secondary school science textbooks with many faced Rasch
- Tez No: 924344
- Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN YAVUZ ATAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitimde Ölçme Ve Değerlendirme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Bu araştırmada 5.,6.,7. ve 8. Sınıflarda 2022-2023 eğitim öğretim yılında okutulmak üzere Millî Eğitim Bakanlığı'nca hazırlanmış olan Fen Bilgisi ders kitaplarının öğretmen görüşleri doğrultusunda Rasch analizi ile değerlendirilmesinin yapılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda yapılan analizler ile farklılaşan puanlayıcı katılık-cömertlik davranışları ve puanlayıcı güvenirliğinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Öğretmenlerin Fen Bilimleri ders kitabı hakkındaki görüşlerinin analiz edilebilmesi için araştırmacı tarafından geliştirilen ve uzman görüşlerine başvurularak geçerliği sağlanmış 30 maddelik beşli derecelendirilmiş Fen Bilimleri Ders Kitabı Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Öğretmenler tarafından 2022-2023 eğitim öğretim yılında kullanılan Fen Bilimleri ders kitapları puanlanmıştır. Öğretmen puanlamalarından elde edilen veriler FACETS paket programı kullanılarak Çok Yüzeyli Rasch Ölçme Modeli (ÇYRÖM) ile analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında ele alınan“Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarına ilişkin öğretmen görüşlerinin çok yüzeyli Rasch ile analizi nasıldır?”sorusuna; kitaplar, üniteler, puanlayıcılar, kriterler, puanlayıcı cinsiyeti, puanlayıcı tecrübesi, kriter gruplar olmak üzere yedi yüzeyli bir modelleme kurularak cevap aranmıştır. Her bir yüzey için Çok Yüzeyli Rasch analiz varsayımları kontrol edildiğinde her bir yüzeydeki verilerin tek boyutluluk, yerel bağımsızlık varsayımlarını karşıladığı belirlenmiştir. Yedi yüzey içerisinde sadece puanlayıcı yüzeyinde 13 öğretmenin model veri uyumunu sağlamadığı görülmüştür. Model veri uyumunu bozan 19 ve 22 numaralı puanlayıcılar ile 20 ve 24 numaralı puanlayıcıların da aynı puanlamaları yaptıkları fark edilerek 22 ve 24 numaralı puanlayıcılar analiz dışı bırakılmıştır. Varsayımları karşılayan Toplam 27 fen öğretmeninin ders kitabı puanlamalarına göre ders kitaplarının ve ünitelerin yeterlikleri farklılık göstermekte midir? Ders kitabı puanlamalarında puanlayıcılara, cinsiyetlere, kriterlere ya da kriter gruplarına göre katılık- cömertlik bakımından bir farklılık olup olmadığı sorularına cevap aranmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre en yeterli ders kitabı 7.sınıf ders kitabı, en yetersiz ders kitabı ise 6.sınıf ders kitabı olarak belirlenmiştir. Tüm üniteler içerisinde yedinci ünite en yeterli ünite olarak görülürken, puanlayıcılara göre en yetersiz ünite ikinci ünite olarak belirlenmiştir. Ders kitaplarının değerlendirilmesi sürecinde puanlayıcı katılığı ve cömertliği davranışına rastlanmıştır. Etkileşimler incelendiğinde farklılaşan puanlayıcı katılığı ve cömertliği davranışları; kitap, ünite, kriter ve kriter grup yüzeylerinde görülmektedir. Üniteler yüzeyinde beşinci sınıf düzeyinde“Madde ve Değişim”ünitesi ile altıncı sınıf“Vücudumuzdaki Sistemler ve Sağlığı”ünitesinin puanlayıcılar tarafından katı puanlama yaptıkları; puanlayıcıların kitap değerlendirmesi yaparken bazı kriterlerde cinsiyetlerine göre yanlı puanlama yaptıkları sonucuna ulaşılırken puanlayıcıların cinsiyetinin kitapların değerlendirilmesinde ve kriter gruplarında puanlamada anlamlı bir katılık ya da cömertliğe sebep olmamıştır. ÇYRÖM analiz sonuçları puanlayıcı davranışları, puanlayıcı yanlılık etkileşimleri, puanlayıcı güvenirliği bakımından yorumlanmıştır. Yapılan bu araştırmada, ders kitapları ile ilgili değerlendirmelerin birden çok değişkenlik kaynağı kapsamında ele alınarak, ayrıntılı şekilde ders kitaplarının durumunun ortaya çıkarılmaya çalışıldığı göz önünde bulundurulduğunda; çalıma sonuçlarının ders kitaplarının kalitesinin artırılması yönünde literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, it is aimed to evaluate the Science textbooks prepared by the Ministry of National Education to be taught in the 5th, 6th, 7th and 8th grades in the 2022-2023 academic year with Rasch analysis in line with teacher opinions. With the analyses made in line with this purpose, it is aimed to determine the different rater strictness-generosity behaviors and rater reliability. Survey method was used in the study. In order to analyze the teachers' opinions about the Science textbook, a 30-item five-point graded Science Textbook Evaluation Form developed by the researcher and validated by consulting expert opinions was used. Science textbooks used in the 2022-2023 academic year were rated by the teachers. The data obtained from teacher ratings were analyzed with the Multisurface Rasch Measurement Model (MSRMM) using the FACETS package program developed by Linacre. The question“How is the analysis of teachers' opinions on middle school science textbooks with multi-surface Rasch?”was answered by establishing a modeling with seven surfaces: books, units, raters, criteria, rater gender, rater experience, and criterion groups. When the Multisurface Rasch analysis assumptions were checked for each surface, it was determined that the data on each surface met the assumptions of unidimensionality and local independence. Among the seven surfaces, only 13 teachers on the rater surface did not meet the model-data fit. It was realized that raters 19 and 22 and raters 20 and 24, who violated the model-data fit, made the same ratings, and raters 22 and 24 were excluded from the analysis. Do the competencies of textbooks and units differ according to the textbook ratings of a total of 27 science teachers who met the assumptions? Whether there is a difference in terms of strictness and generosity in textbook ratings according to raters, gender, criteria or criterion groups. According to the results of the study, the most adequate textbook was the 7th grade textbook and the most inadequate textbook was the 6th grade textbook. Among all units, the seventh unit was the most adequate unit, while the second unit was the most inadequate unit according to the raters. Rater rigidity and generosity behaviors were found in the process of evaluating textbooks. When the interactions were examined, differentiated rater rigidity and generosity behaviors were observed on the book, unit, criterion and criterion group surfaces. On the surface of the units, it was concluded that the fifth grade“Matter and Change”unit and the sixth grade“Systems in Our Body and Health”unit were scored rigidly by the raters; while it was concluded that the raters made biased scoring according to their gender in some criteria while evaluating the books, the gender of the raters did not cause a significant rigidity or generosity in the evaluation of the books and scoring in the criterion groups. The results of the analysis of the ESRRM were interpreted in terms of rater behaviors, rater bias interactions, and rater reliability. Considering that in this study, evaluations of textbooks were handled within the scope of multiple sources of variability and the situation of textbooks was tried to be revealed in detail, it is thought that the results of the study will contribute to the literature in order to improve the quality of textbooks.
Benzer Tezler
- Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarında bulunan bilim insanlarının fen bilimleri öğretmenlerinin görüşleri dikkate alınarak incelenmesi
Examining the scientists in secondary school science textbooks, taking into account the opinions of science teachers
CANDAN BIÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN BİLİR
- Sorgulama temelli fen etkinliklerinin öğrencilerin kavramsal anlama, sorgulayıcı öğrenme beceri algılarına ve fen öğrenmeye yönelik motivasyon düzeylerine etkisi
Examining the effects of inquiry-based science activities on students' conceptual understanding, questioning skill perception, and motivation levels for learning science
BÜŞRA SIZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ GÜNAY BALIM
- Türk ve İngiliz ders kitaplarında iklim değişikliği konusunun sunumu: Karşılaştırmalı bir analiz
Climate change in Turkish and British textbooks: A comparative analysis
YASEMİN YILMAZ AKYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL KABAPINAR
- Matematik öğretmenlerinin Türk-İslam matematikçilerinin yaşam öykülerine ve matematik öğretiminde kullanımına ilişkin görüşleri
Mathematics teachers' opinions on the life stories of Turkish-Islamic mathematics and their use in mathematics teaching
AYSUN KOSTAKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiMatematik Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMALETTİN YILDIZ
- Türkçe'nin anadili ve yabancı dil olarak öğretimi üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
SAMİ BALCI