Benliğin ayrımlaşması ile utanç ve suçluluk: Kişi içi ve kişilerarası duygu düzenleme süreçlerinin aracı rolü
Differentiation of self and shame and guilt: The mediating role of intra and interpersonal emotion regulation strategies
- Tez No: 924449
- Danışmanlar: PROF. DR. FERZAN CURUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Maltepe Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Bowen'ın en temel kavramlarından biri olan benliğin köken aileden ayrımlaşması, bireyin yaşam boyu işlevselliğinde ruhsal bir öneme sahiptir. Ayrımlaşmış bireylerin duygularıyla rahat bir ilişki kurdukları ve yaşamdaki zorlu durumlarla ve belirsizliklerle daha iyi baş ettikleri bulunmuştur. Köken aileden ayrımlaşma ile öz bilinçli duygularından utanç ve suçluluk duyguları arasındaki ilişkiyi anlamak bireylerin sağlıklı benlik gelişiminde önemli bir bileşen olarak görülmüştür. Bu çalışmanın amacı benliğin ayrımlaşması (alt boyutları duygusal kopma, duygusal tepkisellik, iç içe geçme ve ben pozisyonu) ve utanç, suçluluk duyguları arasındaki ilişkide, kişi içi ve kişilerarası duygu düzenlemenin aracı etkilerini incelemektir. Araştırmaya 25 ve 60 yaş aralığında 351 kişi katılmıştır. Katılımcılara Google Forms ve çeşitli seminer aracılığı ile ulaşılmıştır. Bu araştırmada verileri toplamak amacıyla Benliğin Ayrımlaşması-R Ölçeği, Kişilerarası Duygu Düzenleme Ölçeği, Duygu Düzenleme Ölçeği ve Suçluluk- Utanç Ölçeği (SUTÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde değişkenler arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Analizi uygulanmıştır. Ardından, SPSS Process makrosu (v.4.2) kullanılarak aracı etki analizleri gerçekleştirilmiştir. Benliğin ayrımlaşması ile suçluluk duygusu arasındaki ilişkide kişilerarası duygu düzenlemenin aracılık ettiği bulunmuştur. Benliğin ayrımlaşmasının alt boyutlarından olan duygusal tepkisellik, iç içe geçme ve ben pozisyonu ile suçluluk duygusu arasındaki ilişkide yalnızca kişilerarası duygu düzenlemenin aracılık ettiği sonucuna varılmıştır. Bu bulgulardan farklı olarak, duygusal kopma ile utanç duygusu arasındaki ilişkide kişi içi duygu düzenlemenin aracı etkisi tespit edilmiştir. Alan yazı temelinde sonuçlar tartışılmıştır
Özet (Çeviri)
The differentiation of the self from the family of origin, one of Bowen's most fundamental concepts, has a spiritual importance in the life-long functionality of the individual. It has been found that differentiated individuals establish a comfortable relationship with their emotions and cope better with difficult situations and uncertainties in life. Understanding the relationship between differentiation from the family of origin and self-conscious feelings of shame and guilt has been seen as an important component in the healthy self-development of individuals. The aim of this study is to examine the mediating effects of intrapersonal and interpersonal emotion regulation on the relationship between differentiation of self (its sub dimensions Emotional Cut off, Emotional Reactivity, Fusion, I position) and feelings of shame and guilt. 351 people between the ages of 25 and 60 participated in the research. Participants were reached through Google Forms and workshops. In this study, the Differentiation of Self-R Scale, Interpersonal Emotion Regulation Scale, Emotion Regulation Scale and Guilt-Shame Scale were used to collect data. In the analysis of the data, Pearson Correlation Analysis was applied to determine the relationship between variables. Then, mediator effect analyzes were performed using SPSS Process Macro (v.4.2). It has been found that the relationship between the differentiation of self and feeling of guilt is mediated by interpersonal emotion regulation. It was concluded that the relationship between Emotional Reactivity, Fusion, I position which are sub dimensions of self differentiation and feeling of guilt is mediated only by interpersonal emotion regulation. Unlike these findings, the mediating effect of intrapersonal emotion regulation was found in the relationship between Emotional Cut off and Shame. The results are discussed based on literature.
Benzer Tezler
- Benliğin ayrımlaşması ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkide öz-anlayış ve bilişsel esnekliğin aracılık rolü
The mediating role of self-compassion and cognitive flexibility in the relationship between differentiation of self and subjective well-being
YASEMİN OKAN ER
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. MEHMET ENGİN DENİZ
- Benliğin ayrımlaşması ile cinsel doyum ilişkisinde duyguları ifade etmenin aracı rolü
The mediating role of expressing emotions in the relationship between differentiation of self and sexual satisfaction
YAĞMUR ALTUNTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERKAN IŞIK
- The mediating roles of emotional self-awareness and self-control in the relationship between differentiation of self and burnout in Turkish mental health professionals
Türkiye'de hizmet veren ruh sağlığı çalışanlarında benlik ayrımlaşması ile tükenmişlik arasındaki ilişkide duygusal öz-farkındalığın ve öz-kontrolün aracı rolleri
İREM NUR AKÇOR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Psikolojiİzmir Ekonomi ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EZGİ TUNA KAYKUSUZ
- Evli bireylerde benliğin ayrımlaşması ile evlilik uyumu arasındaki ilişkide psikolojik esnekliğin aracı rolü
The mediating role of psychological flexibility in the relationship between differentiation of self and marital adjustment in married individuals
MUSTAFA ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiKonya Gıda ve Tarım ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YELİZ SAYGIN
- Romantik ilişkilerde yakınlık korkusunun benliğin ayrımlaşması ve ilişkisel özgünlük açısından incelenmesi
Investigation of fear of intimacy in romantic relationships in terms of self differentiation and authenticity
NURCAN AKDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERYEM VURAL BATIK