Geri Dön

Takım sporu ve bireysel spor yapan profesyonellerin duygu tanıma, yeme tutumu ve DIS/DAS farklılıklarının incelenmesi

Examination of emotion recognition, eating attitudes and DIS/DAS differences of professionals doing team sports and individual sports

  1. Tez No: 924873
  2. Yazar: ŞEVİN ÇOĞAÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BARIŞ METİN, DR. YELDA İBADİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Nöroloji, Spor, Neurology, Sports
  6. Anahtar Kelimeler: Spor, Bireysel Spor, Takım Sporu, Gözlerden Zihin Okuma, Davranışsal İnhibisyon Sistemi / Davranışsal Aktivasyon Sistemi, Yeme Tutumu, Sports, Individual Sports, Team Sports, Reading the Mind in the Eyes, Behavioral Inhibition System / Behavioral Activation System, Eating Attitudes
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Nörobilim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Nörobilim Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 115

Özet

Evrimsel süreçten itibaren insan, hayatta kalmak için pek çok strateji ve yöntem geliştirmiştir. Günümüzde spor yapmak sağlık ve güzellik sektöründe öne çıksa da insanlık tarihine bakıldığında hayatta kalabilmek için hareket edilmesi gerektiği görülmektedir. Bu durum, avcılık ve toplayıcılık dönemlerinde spor benzeri fiziksel aktivitelerin var olduğuna dair bulgularla desteklenmektedir. Bununla birlikte, beslenme de insanın temel ihtiyaçları arasındadır. İnsan, yiyecekler sayesinde yaşamsal fonksiyonlarını yerine getirir ve hareket edebilmek için gerekli enerjiyi besinler aracılığıyla sağlar. Öte yandan, insan sosyal bir varlıktır. Günümüzde hareket ve beslenme dışında, sosyal ortamlarda var olmak da hayatta kalmanın bir parçası haline gelmiştir. İletişim kurmak, arkadaş edinmek ve sosyalleşmek çevreye uyum sağlamayı gerektirir. Her iletişim, sözlü veya sözsüz duyguları içinde barındırır. Bu nedenle, bir ortamda hayatta kalmayı sürdürmenin yollarından biri de duyguları tanımak ve anlamaktır. Literatürde bu konular çoğunlukla ayrı ayrı çalışılmış olsa da, duygu tanıma, yeme tutumu, ödüle yaklaşma ve cezadan kaçınma konularını birlikte ele alan bir çalışma mevcut değildir. Bu nedenle, bu çalışmada bireysel ve takım sporcularının duygu tanıma, davranışsal inhibisyon/aktivasyon sistemi ve yeme tutumu arasındaki farklılıkları incelenmiştir. Dahil olma ve dışlama kriterleri göz önünde bulundurularak 18-25 yaş arası (M=21,96; SD=2,44) katılımcılar ile gerçekleştirilen çalışmaya, en az 6 aydır profesyonel olarak spor yapan 28 bireysel sporcu ve 30 takım sporcusu katılmıştır. Katılımcıların duygu tanıma performanslarını ölçmek için Gözlerden Zihin Okuma Testi, ödüle yaklaşma ve cezadan kaçınma puanlarını değerlendirmek için Davranışsal İnhibisyon Sistemi / Davranışsal Aktivasyon Sistemi Testi, yeme tutumlarını değerlendirmek için ise Yeme Tutumu-40 Testi uygulanmıştır. Gruplar arasındaki farkları belirlemek için Bağımsız Örneklem T-Testi, değişkenler arasındaki ilişkileri değerlendirmek için Pearson Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Bulgular doğrultusunda, Gözlerden Zihin Okuma, Davranış İnhibisyon, Ödüle Duyarlılık, Eğlence Arayışı ve Dürtü açısından bireysel ve takım sporcuları arasında anlamlı bir fark bulunmazken, Yeme Tutumu açısından bireysel sporcuların takım sporcularına kıyasla daha yüksek puan aldığı görülmüştür. Ayrıca, Ödüle Duyarlılık ile Gözlerden Zihin Okuma Testi arasında pozitif yönde bir ilişki saptanmış, Eğlence Arayışı ile Ödüle Duyarlılık arasında da pozitif bir ilişki gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, bireysel ve takım sporcularının bilişsel ve duygusal süreçleri açısından benzerlikler gösterdiğini, ancak yeme tutumu açısından farklılıkların bulunduğunu ortaya koymaktadır. Çalışma, sporun bireylerin ödüle duyarlılık, duygu tanıma ve yeme tutumu süreçleriyle olan ilişkisini inceleyerek literatüre önemli katkılar sunmaktadır.

Özet (Çeviri)

Throughout the evolutionary process, humans have developed various strategies and methods to survive. Although engaging in sports is now associated with the health and beauty industry, historical evidence suggests that movement was essential for survival in early human societies. This is supported by findings indicating the presence of sport-like physical activities during the hunter-gatherer period. Additionally, nutrition is one of the fundamental human needs. Humans sustain their vital functions through food intake and obtain the necessary energy for movement and daily activities through nutrition. Moreover, humans are social beings. In contemporary society, beyond movement and nutrition, social engagement has also become a crucial aspect of survival. Establishing communication, making friends, and socializing are essential for adapting to the environment. Every form of communication, whether verbal or nonverbal, involves emotions. Therefore, one of the key aspects of sustaining existence in a social environment is recognizing and understanding emotions. While these topics have been studied separately in the literature, no study has simultaneously examined emotion recognition, eating attitudes, reward sensitivity, and avoidance of punishment. For this reason, the present study aims to investigate the differences in emotion recognition, behavioral inhibition/activation system, and eating attitudes between individual and team athletes. The study was conducted with participants aged between 18 and 25 years (M = 21.96; SD = 2.44), including 28 individual athletes and 30 team athletes who had been practicing professional sports for at least six months. To assess participants' emotion recognition performance, the Reading the Mind in the Eyes Test was used. The Behavioral Inhibition System/Behavioral Activation System (BIS/BAS) Scale was employed to evaluate reward sensitivity and punishment avoidance, while the Eating Attitudes-40 Test was administered to assess eating behaviors. Independent Samples t-Test was conducted to determine the differences between the groups, and Pearson Correlation Analysis was used to evaluate the relationships between the variables. Findings revealed that there was no significant difference between individual and team athletes in terms of Reading the Mind in the Eyes, Behavioral Inhibition, Reward Sensitivity, Fun Seeking, and Impulsivity. However, individual athletes scored significantly higher on Eating Attitudes compared to team athletes. Furthermore, a positive correlation was found between Reward Sensitivity and Reading the Mind in the Eyes Test scores, as well as between Fun Seeking and Reward Sensitivity. In conclusion, while individual and team athletes exhibited similarities in cognitive and emotional processes, they demonstrated differences in eating attitudes. This study contributes to the literature by examining the relationship between sports, reward sensitivity, emotion recognition, and eating attitudes.

Benzer Tezler

  1. Evaluating the effectiveness of waterfall and agile project management methodologies in providing detected time, cost and quality metrics in software projects

    Şelale ve çevik proje yönetim metodlarının zaman, maliyet ve kalite metriklerini sağlamaktaki etkinliğinin değerlendirilmesi

    AYDIN GÖKHAN KAHRAMAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    İşletmeAltınbaş Üniversitesi

    İşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLA ESEN

  2. Beden eğitimi ve spor öğretmeni perspektifinden ders ve spor ortamında fair play

    Fair play in class and sports environment from the perspective of physical education and sports teacher

    CİHAD GÜZEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    SporKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLYAS GÖRGÜT

  3. Takım sporu ve bireysel spor yapan sporcularda görülen sakatlık tipleri ve sakatlanma bölgelerinin incelenmesi

    Exami̇nati̇on of injury TYPES and injury areas i̇n TEAM sports and indi̇vi̇dual sports athletes

    EMİNE KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SporGiresun Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞEVKİ KOLUKISA

  4. Takım sporu ile bireysel spor yapan sporcularda konuşma kaygısının psikolojik kırılganlığa etkisi

    The effect of speech anxiety on psychological fracture in team sport and individual sports

    JAHID GARASHLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    SporOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN İMAMOĞLU

  5. Takım sporu ve bireysel spor yapan sporcuların batıl inanç düzeylerinin başarı motivasyonuna olan etkisinin incelenmesi

    Investigation of the effects of the superstition levels of team sports and individual sports on the motivation of success

    ÖMERCAN CİRİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    SporAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Eğitimi Anabiilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPER KARTAL