Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nin kitabi kaynakları
The literary sources of Evliya Çelebi's Seyahatname
- Tez No: 925605
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT ULUSKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 366
Özet
Üç bölümden müteşekkil olan çalışmamızda, Seyahatname'nin on cildi ele alınmıştır. Çalışmamız Evliya'nın Seyahatname metnini inşa ederken faydalandığı kitabi kaynakları incelemekte ve kaynakların eserin yapısına olan katkılarını analiz etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde, Seyahatname'nin mevcut yazma nüshaları, eserin adı, telif sebebi, tertip yöntemi, muhtevası, üslup ve dil özellikleri ele alınmıştır. Ayrıca Evliya Çelebi'nin istifade ettiği kitapları nasıl belirlediği, sınıflandırdığı ve değerlendirdiği sorularına yanıt aranmış, atıf yaptığı eserler üzerinden bibliyografik bilgisi değerlendirilmiştir. Bu bölüm, Seyahatname'nin yazım sürecinde kullanılan yöntemleri anlama noktasında temel bir çerçeve sunmaktadır. İkinci bölümde, Seyahatname'de kullanılan kitabi kaynaklar ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Evliya Çelebi'nin tarih, coğrafya, dil bilimi ve toplum bilimleri gibi farklı disiplinlerden nasıl yararlandığı ve bu kaynakların eserin yapısına olan katkıları değerlendirilmiştir. Ayrıca, Evliya'nın eğitim sürecinde referans aldığı eserler, hediyelik olarak elde ettiği kitaplar ve olayları aktarırken atıfta bulunduğu kaynaklar üzerinde durulmuştur. Son olarak, Evliya'nın Seyahatname'yi oluştururken istifade ettiği ancak açıkça atıf yapmadığı kaynaklar ele alınarak, bu eserlerin metnin oluşum sürecine katkıları tartışılmıştır. Üçüncü bölümde, Seyahatname'de yer verilen ve gerçekte var olmayan muhayyel kitaplar incelenmiştir. Bu eserlerin neden ortaya çıktığı, Evliya Çelebi'nin anlatımına sağladığı katkılar ve eserin genel kurgusuna olan etkileri analiz edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, consisting of three sections, the ten volumes of Seyahatname are examined. The study aims to investigate the literary sources utilised by Evliya Çelebi during the construction of the Seyahatname text and to analyse the contributions of these sources to the structure of the work. The first section addresses the existing manuscript copies of Seyahatname, its title, purpose of composition, organisational method, content, stylistic and linguistic features. Additionally, it seeks to answer questions regarding how Evliya Çelebi selected, classified, and evaluated the books he used, assessing his bibliographic knowledge through the works he cited. This section provides a foundational framework for understanding the methodologies employed during the composition of Seyahatname. The second section offers a detailed examination of the literary sources referenced in Seyahatname. It explores how Evliya Çelebi drew upon disciplines such as history, geography, linguistics, and social sciences, and analyses the contributions of these sources to the work's structure. Furthermore, it focuses on the works referenced during his education, books he acquired as gifts, and those cited to narrate specific events. Finally, this section discusses the sources Evliya benefited from while constructing Seyahatname but did not explicitly cite, considering their impact on the creation of the text. The third section investigates the imaginary books featured in Seyahatname, which are presented as sources yet do not exist in reality. This part analyses the reasons for the emergence of such works, their contributions to Evliya Çelebi's narrative, and their influence on the overall structure of the text. Additionally, it evaluates the role of these fictional sources in enriching and integrating the narrative of Seyahatname.
Benzer Tezler
- Türkçe eğitimi ders kitaplarında Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nin kullanılabilirliği
The utility of Evliya Çelebi's Seyahatname i̇n Turkish course book
ESRA BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTürkçe Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. ATÂ ÇATIKKAŞ
- 17. yüzyılda Çanakkale Boğazı ve kıyı yerleşimlerinin tasviri
Depiction of Dardanelles and its coastal area in the 17th century
MERVE YILDIRIM ÖZBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYGÜL AĞIR
- Evliyâ Çelebi'de Muğla ve Antalya (metin-dizin)
Mugla and Antalya in Evliya Celebi (Text-Index)
CEYHUN SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ AKAR
- Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi'nde hat sanatı ve hattatlar
Calligraphy and calligraphers in Evliyâ Çelebi's Seyahatnâme
SULTAN MUTLUEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sanat TarihiMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMUT SAMİ KANBAŞ
- Trikkala Osman Şah kompleksi, restorasyonu (Yunanistan)
Restoration of the Osman Şah complex in trikala (Greece)
ARCHİTECT DİMİTRİS TSANTANIS