Türkiye'nin gıda imalat sanayisinin rekabet gücünün incelenmesi
Examining the competitiveness of Turkey's food manufacturing industry
- Tez No: 926270
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHİTTİN ADIGÜZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Uluslararası Ticaret, İşletme, Economics, International Trade, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Gıda imalat sanayi, doğal kaynaklardan elde edilen hammaddelerin işlenerek değerli ürünlere dönüştürülmesini sağlayan bir sektördür. Söz konusu sanayi, içeceklerden hazır yemeklere ve temel gıda bileşenlerine kadar geniş bir ürün yelpazesi sunarak küresel ekonomide önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışma, Türkiye'nin gıda imalat sanayisinin, GTİP 15-24 kapsamındaki ürünlerin 2005-2023 yılları arasındaki rekabet gücünü analiz ederek dış ticaretteki durumunu ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu çalışma, incelenen ürünlerin ticaretinin düzenlenmesinde önemli bir rol oynayan Gümrük Tarife Cetveli 'ne dayalı olarak gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada, her bir ürünün ait olduğu ana grubu belirlemek amacıyla 2 haneli GTİP (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu) kodları kullanılmıştır. Bu kodlar, ürünlerin genel kategorilerini tanımlayarak ticaretin sınıflandırılmasında yardımcı olmaktadır. Ardından, daha detaylı bir analiz yapılabilmesi için ürünlerin hangi fasıla ait olduklarını belirleyen 4 haneli GTİP kodları incelenmiştir. Bu yöntem, her bir ürünün ticari özelliklerini ve uluslararası ticaretin düzenlenmesine yönelik sınıflandırma sistemini daha kapsamlı bir şekilde anlamamıza olanak tanımaktadır. Araştırma kapsamında elde edilecek bulgular, Türkiye'nin gıda imalat sanayisinin rekabet gücünü değerlendirmek ve ülkedeki firmalar için sürdürülebilir büyüme ile uluslararası pazarlardaki varlığını genişletmek açısından kritik bir rol oynamaktadır. Araştırmada Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler (AKÜ) yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak, GTİP 15-24 kapsamındaki ürünlerin rekabet gücünün farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The food manufacturing industry transforms raw materials from natural resources into valuable products. It plays a significant role in the global economy by offering products such as beverages, ready-made meals, and essential food components. This study analyzes the competitiveness of Turkey's food manufacturing industry, focusing on HS codes 15-24, from 2005 to 2023, and examines its position in foreign trade. The study is based on the Customs Tariff Schedule, which regulates the trade of these products. Initially, 2-digit HS codes were used to identify the main category of each product for trade classification. For a more detailed analysis, 4-digit HS codes were examined to determine the specific chapter each product belongs to. This approach provides a deeper understanding of the commercial characteristics and classification system governing international trade. The food manufacturing industry is an essential economic player both domestically and internationally. The findings of this study are crucial for evaluating Turkey's food manufacturing sector's competitiveness, supporting sustainable growth, and expanding the presence of Turkish firms globally. The Revealed Comparative Advantage (RCA) method was used in the study. The results revealed differences in the competitiveness of products within HS codes 15-24.
Benzer Tezler
- Avrupa Birliği sürecinde Türk imalat sanayi rekabet gücünün analizi
Turkish manufacturing process of the European Union analysis of competitiveness
BUĞRA KAYGISIZ
- Avrupa Topluluğu'nun ileri teknoloji ve yapısal değişim ağırlıklı sanayi politikası ve Türk sanayinin bu politikaya uyumu
Başlık çevirisi yok
AHMET ŞAHİNKAYA
- Türkiye'nin dış ticaretinde 1980 sonrası dönemde meydana gelen yapısal değişiminin ekonometrik analizi (1973-1992)
Başlık çevirisi yok
ZEKERİYA MIZIRAK
- Old commodity, new terrains: Changes in agrifood landscape of Konya wheat flour milling industry
Eski meta, yeni alanlar: Konya buğday unu sanayisinin tarımsal gıda peyzajında değişimler
CANER MURAT DOĞANÇAYIR
Doktora
İngilizce
2024
CoğrafyaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YİĞİT EVREN