Üretken yapay zeka çağında mimari obje/süjede gerçeklik ve hakikatin yeni temsil alanı olarak jeneratopya
Generatopia as a new representation of reality and truth in the architectural object/subject in the age of generative artificial intelligence
- Tez No: 926383
- Danışmanlar: PROF. DR. BERRİN AKGÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Üretken yapay zeka teknolojilerinin mimari üretim süreçlerine entegrasyonu, mimarlık disiplininde köklü bir dönüşüm başlatmıştır. Bu dönüşüm, geleneksel tasarım paradigmalarının sorgulanmasını gerektirirken, insan eylemliliği ve teknolojik araçların rollerinin yeniden tanımlanmasını zorunlu kılmaktadır. Özellikle Yeni Gerçekçilik (New Realism) perspektifinde obje ve süje kategorilerinin yeniden değerlendirilmesi, mimarlık ve sanat alanında yeni bir estetik anlayışının ortaya çıkmasına olanak tanımaktadır. Üretken yapay zeka, hem bireysel hem de kolektif yaratım süreçlerini teşvik ederek estetik objelerin ve yaratıcı süreçlerin oluşumunda merkezi bir rol üstlenmektedir. Mimarlık disiplini, tarihsel olarak estetik ve işlevselliği birleştiren bir alan olarak tanımlanırken, yapay zekanın yükselişi bu alandaki yaratım süreçlerini radikal bir biçimde dönüştürmekte ve yeni metodolojilerin gelişmesine zemin hazırlamaktadır. Bu bağlamda geliştirilen 'jeneratopya' kavramı, üretim süreçlerinin ve temsil potansiyellerinin mekansal ve düşünsel boyutlarını incelemektedir. Jeneratopya, fiziksel ve dijital mekanın iç içe geçtiği, gerçeklik ve hakikatin sürekli yeniden üretildiği bir düzlem olarak tanımlanmakta; süje ve obje arasındaki heterotopik ve hibrit ilişkileri vurgulamaktadır. Oluşturulan bu teorik çerçeve, üretken yapay zekanın mimarlık disiplinine sunduğu yeni olanakların anlaşılmasına katkı sağlamakta; estetik deneyimlerin yeniden tanımlanması ve yeni yaratım pratiklerinin geliştirilmesi için önemli ipuçları sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The integration of generative artificial intelligence (GAI) technologies into architectural production processes has initiated a radical transformation in the discipline of architecture. While this transformation necessitates the questioning of traditional design paradigms, it also necessitates the redefinition of the roles of human agency and technological tools. Especially in the context of New Realism, the re-evaluation of object and subject categories allows a new aesthetic understanding to emerge in the field of architecture and art. Generative AI plays a pivotal role in shaping aesthetic entities and creative processes by catalyzing both individual and creative collective endeavors. While architecture has traditionally been defined as a field that integrates aesthetics and functionality, the emergence of artificial intelligence is profoundly altering its creative processes and paving the way for the development of novel methodologies. The concept of 'genetopia,' developed in this context, examines the spatial and intellectual dimensions of production processes and the representational potential. The concept of 'Genetopia' is defined as a plane where physical and digital space are intertwined and reality and truth are constantly reproduced. It emphasizes heterotopic and hybrid relationships between subject and object. This theoretical framework contributes to the understanding of the new possibilities that generative artificial intelligence offers to the discipline of architecture. It offers important clues for the redefinition of aesthetic experiences and the development of new creative practices.
Benzer Tezler
- Assessing the utility of text-to-image tools in generating various architectural representational techniques
Çeşitli mimari temsil tekniklerinin üretilmesinde metinden görüntüye araçların yararlılığının değerlendirilmesi
NESRINE BEKHTA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
MimarlıkAltınbaş ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CAN UZUN
- Endüstriyel tasarım eğitimi sürecinde yapay zekânın kullanımı ve öğrencilerin yaratıcılık, motivasyon ve zaman yönetimi becerileri üzerindeki etkisi
The use of artificial intelligence in industrial design education process and its effect on students' creativity, motivation and time management skills
İREM ELAL KARAKÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Endüstri Ürünleri TasarımıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN ÖZKAL ÖZSOY
- Software defect prediction with a personalization focus and challenges during deployment
Kişiselleştirme odaklı yazılım hata tahmini ve entegrasyon zorlukları
BEYZA EKEN
Doktora
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE TOSUN KÜHN
- Yapay zeka kullanılarak klinik tanının öngörülmesinde biyokimyasal test sonuçlarının rolünün araştırılması
Investigation of the role of biochemical test results in prediction of clinical diagnosis using artificial intelligence
YUSUF YEŞİL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EVİN ADEMOĞLU
DOÇ. DR. ALPAY MEDETALİBEYOĞLU
- Bridging the quantum divide: Global and corporate strategies in the age of quantum technology
Kuantum uçurumu ile mücadele: Post-kuantum çağda küresel ve kurumsal stratejiler
ADEM NAS
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADNAN VEYSEL ERTEMEL