Türkiye'de politik bir gazeteci: Mümtaz Faik Fenik
A political journalist in Turkey: Mümtaz Faik Fenik
- Tez No: 926622
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKAN GÜNGÖR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ordu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 498
Özet
1905 yılında İstanbul'da doğan Mümtaz Faik Fenik, Darülfünun Hukuk Fakültesini bitirmesine rağmen meslek olarak gazeteciliği tercih etti. On yedi yaşında başlayan Bâbıâli serüveninde birçok farklı gazetede görevler aldı. Yarım asırdan fazla süren gazeteciliği sırasında Türkiye'de ve dünyada meydana gelen önemli olaylara ve süreçlere tanıklık etti. Cumhuriyet'in ilanı, Atatürk dönemi, İkinci Dünya Savaşı, çok partili yaşama geçiş, DP iktidarı, 27 Mayıs Askeri Darbesi ve 12 Mart Muhtırası bunlar arasındadır. Atatürk'ün sağlığında 1937 yılında CHP'nin yayın organı olan Ulus gazetesinin yazı işleri müdürlüğüne getirildi. Türkiye'nin çok partili yaşama geçtiği süreçte Ulus gazetesinden ayrılmak zorunda kaldı. CHP'den istifa ederek DP'de yerini aldı. 1950 seçimleri öncesinde DP'nin yayın organı olan Zafer gazetesini çıkardı ve başyazarlığını üstlendi. Vatan ve Zafer gazetelerinde iktidara karşı yaptığı sert muhalefet sebebiyle rakiplerinin hışmına uğradı ve 1950 seçimleri öncesinde tutuklanarak cezaevine kondu. DP tarafından Ankara'dan milletvekili adayı gösterilmesi üzerine 1950 seçimlerini kazanarak cezaevinden çıktı. Fenik, DP iktidarı döneminde bir taraftan 1957'ye kadar Ankara Milletvekilliği görevini sürdürdü, diğer taraftan 1955'e kadar Zafer gazetesinin başında bulundu. Milletvekili olması ve Fransızcaya hâkimiyeti sebebiyle özellikle yurtdışı seyahatleri sırasında Cumhurbaşkanı Bayar ve Başbakan Menderes'in yakınında yer aldı. 1957 seçimlerini Ankara'da kaybedince Havadis gazetesinin başyazarlığını kabul etti. 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi sonrasında gözaltına alındı. Yassıada ve Balmumcu cezaevlerinde bir süre kaldıktan sonra serbest bırakıldı. Darbenin gergin havasını, evinde mozaik sanatıyla ilgilenerek geçirdi. Zorunlu olarak ara verdiği gazeteciliğe 1961 yılının sonunda Son Havadis gazetesinde yeniden başladı. Fenik, bu yeni süreçte DP'nin devamı olan AP'yi ve Süleyman Demirel'i destekledi. Son Havadis'teki başyazarlık görevi 1974'te ölümüne kadar devam etti.
Özet (Çeviri)
Mümtaz Faik Fenik who borned in Istanbul in 1905, chose journalism as a profession, even though he graduated from Darülfünun Faculty of Law. He worked in many different newspapers during his Bâbıâli adventure, which started at the age of seventeen. During his journalism that lasted more than half a century, he witnessed important events and processes taking place in Turkey and the world. The proclamation of the Republic, the Atatürk period, the Second World War, the transition to multi-party life, the Democratic Party government, the 27 May Military Coup and the 12 March Memorandum are among these. In 1937, during Ataturk's lifetime, he was appointed editor-in-chief of Ulus newspaper, the publication organ of the CHP. He had to leave Ulus newspaper during the period when Turkey transitioned to multi-party life. He resigned from CHP and took his place in DP. Before the 1950 elections, he published Zafer newspaper, the publication organ of DP, and became its editor-in-chief. Due to his harsh opposition against the government in Vatan and Zafer newspapers, he was angered by his rivals and was arrested and imprisoned before the 1950 elections. He was released from prison after winning the 1950 elections after being nominated as a parliamentary candidate from Ankara by the DP. During the DP government, Fenik served as Ankara Member of Parliament until 1957, and on the other hand, he was the head of Zafer newspaper until 1955. Because he was a member of parliament and his command of French, he was close to President Bayar and Prime Minister Menderes, especially during their foreign travels. When he lost the 1957 elections in Ankara, he accepted the editorship of Havadis newspaper. He was detained after the Military Coup of May 27, 1960. He was released after spending some time in Yassıada and Balmumcu prisons. He spent the tense atmosphere of the coup by taking care of mosaic art at home. He resumed journalism, after taking a compulsory break, at Son Havadis newspaper at the end of 1961. Fenik supported the Justice Party and Süleyman Demirel, the continuation of the DP, in this new process. His position as editor-in-chief at Son Havadis continued until his death in 1974.
Benzer Tezler
- Ahter gazetesi çerçevesinde İran-Türkiye fikrî ve edebî ilişkileri
The role of Ahter in thing and literary relationships of Iran and Turkey
FARZANEH DOULATABADİ
Doktora
Türkçe
2005
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiYeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. YAVUZ AKPINAR
- Web 2.0, bloglar ve gazetecilik: Türkçe politik blogların profesyonel medya ve gazetecilikle ilişkisi
Web 2.0, blogs and journalism: The relation of Turkish political blogs with professional media and journalism
TOLGA ÇEVİKEL
Doktora
Türkçe
2010
GazetecilikMarmara Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENGÜL ÖZERKAN
- Avrupa Konseyi kararları ışığında Türk medyasında özdenetim sorunu
The problem of self-regulation in the Turkish media in the light of the decisions of the Council of Europe
AHMET ZİYA SANDIKCIOĞLU
- Haberlerde cinsiyetçilik ve kadın odaklı habercilik: Ana akım medya ile alternatif medya haberlerinin toplumsal cinsiyet açısından karşılaştırılması
Sexism in the media and women-oriented journalism: A comparison of mainstream and alternative media sources in terms of their approach to gender
MAKBULE ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Gazetecilikİstanbul Arel ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERYAL SAYGILIGİL
- Duygu Asena: Hayatı, söylemleri ve Türkiye'de ikinci dalga kadın hareketine etkileri
Duygu Asena: Her life, discourse and effects on second wave women's movement in Türkiye
ÖZLEM BAYKAL
Doktora
Türkçe
2025
Türk İnkılap TarihiAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMUÇİN FAİK ERTAN